«Հայկ Բժշկեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
Տող 24.
[[1918]]-ի սկիզբը, նորահաստատ խորհրդային իշխանութիւնները, շարք մը հրամանագրերով իրաւունք կու տան Միջին Ասիա բնակող հայութեան կամաւորական ջոկատներ կազմել եւ մեկնիլ Հայաստան թրքական բանակներուն դէմ պայքարելու համար: Ս.Դ.Հնչակեան Կուսակցութեան կողմէ կամաւորական ջոկատներ կը կազմուին [[Աշխապատ]]ի, [[Սամրղանտ]]ի եւ [[Դաշկենտ]]ի մէջ։ Սամրղանտի ջոկատը որ վերջնականապէս կը ձեւաւորուի [[1918 Փետրուար]]ին, կը դրուի Հայկ Բժշկեանի հրամանատարութեան տակ: Ջոկատի նպատակն էր հասնիլ Պաքու [[Ստեփան Շահումեան]]ի օգնութեան: Սակայն, կռիւներու ընդլայնման պատճառով դէպի Պաքու տանող ճամբաները կը փակուինեւ Հ. Բժշկեանի ջոկատը կը մեկնի [[Օրենպուրկ]] ուր կը միանայ կանոնաւոր Կարմիր Բանակին: Հ. Բժշկեան իր յետագայ ճակատագիրը կը կապէ Կարմիր Բանակին իսկ Հայաստանի փրկութիւնը՝ Խորհրդային Միութեան զօրացման հետ:
Փակագիծ մը անձնական յուշերէս: Պատանի էի. ՙՀայկ Բժշկեան՚ պատանեկան միութեան անդամ: Միութենական աշխատանքի խանդավառ մէկ պահուն, տարեց ընկեր մը մօտեցաւ եւ գորովալից ձայնով մը ըսաւ, -տղաս, գիտե՞ս որ ես Հայկ Բժշկեանը անձնապէս կը ճանչնամ. երբ մենք Պոլսոյ մէջ նշեցինք 20-ներուն տարեդարձը, հոն ներկայ եղաւ ան ու ելոյթ ունեցաւ: Պատանեկան միտքս չըմբռնեց ըսուածին տարողութիւնը: Ապագային ալ, երբ կը մտաբերէի տարեց ընկերոջ ըսածը, այդ կը վերագրէի երեւակայութեան կամ սխալ յիշողութեան: Բայց ամէն բան շրջուեցաւ երբ կարդացի [[Աշոտ Պատմագրեան]]ի յուշերը. Ա. Պատմագրեան կ’ըսէ թէ 1921-ին երբ Պաթում կ’երթայ, այդ տեղէն նաւով Կ. Պոլիս երթալու համար, Պաթումի մէջ կը հանդիպի երեք հայերու՝ թաւրիզեցի [[Արմենակ Ահարոնեան]], Հայկ Բժշկեան եւ [[Միսաք Վարդարանեան]]: Ապա նոյն հայերուն կը հանդիպի նաւուն
Կարմիր Բանակին միանալէն ետք, Հ. Բժշկեան կը նշանակուի Ստավրոպոլեան ռազմաճակատի հրամանատարի տեղակալ, ապա Սիմպիրիսկի հաւաքական զօրաբանակի (հռչակաւոր 24-րդ ՙԵրկաթիա Սիւիզիա՚ն) հրամանատար ապա Ա. յեղափոխական հրամանատար: Իր ջանքերով կը հիմնադրուի Ա. կարմիր կովկասեան հեծելազօրային վայրի տիւիզիան: Իր զօրքերով հակախորհրդային ուժերուն դէմ կը կռուի [[Ուքրանիոյ]], [[Լեհաստան]]ի, [[Չեխոսլաւաքիոյ]] եւ [[Գերմանիոյ]] մէջ։ [[1920]]-[[1922]] կը հետեւի ռազմական ակադեմիայի դասընթացքներուն: 1922-ին կը նշանակուի Խորհ. Հայաստանի զինուորական ժողովրդական Կոմիտաս (իմա՝ պաշտպանութեան նախարար), միաժամանակ կը նշանակուի սովետական բանակի յատուկ նշանակութեան զօրամասերու հրամանատար: Հ. Բժշկեանի ջանքերով [[Հայաստան]]ի մէջ կը բացուի հրամանատարական դպրոց, ուսման եռամեայ ծրագիրով: ([[1923]]-ին յիշեալ նախարարութիւնը կը վերանայ): [[1925]]-[[1929]] կը հետեւի ֆրունզէի անուան ռազմական ակադեմիայի դասընթացքներուն, կը պաշտպանէ իր աւարտաճառը, կը ստանայ փրոֆեսորի կոչում եւ կը նշանակուի նոյն ակադեմիայի ռազմական արուեստի պատմութեան դասախօս (ապա ամպիոնի վարիչ): Հ. Բժշկեան գրչին կը պատկանի ռազմական բնոյթ բազմաթիւ գիրքեր, ուսումնասիրութիւններ եւ յօդուածներ:
[[1937]]-ին որպէս հայրենիքի թշնամի կը գնդակահարուի ստալինեան բռնակալութեան կողմէ:
[[1923]]-ին, մինչ Հ. Բժշկեան կը վարէր պաշտպանութեան նախարարի պաշտօնը, Ս.Դ.Հնչակեան Կուսակցութիւնը կը գտնուէր գաղափարական բնոյթի ներքին դժուարութիւններու մէջ։ Իրողութիւնը այն էր, որ [[1922]]-ի վերջաւորութեան [[Ս.Դ.Հ.Կ․]] Թիֆլիսի Կեդրոնական Վարչութիւնը դիմում կը կատարէ Կոմինդերնը սա կը նկատէ առիթ մը, Խորհրդային Միութեան տարածքին եւ անորմէ դուրս Հնչակեան Կուսակցութիւնը լուծելու համայնավար կուսակցութիւններուն մէջ։ Խորհրդային Միութեան մէջ ասորմէ փախուստ չկար: Արտասահմանի մէջ սակայն այդ շատ դժուարին փորձ մըն
Այդ շրջանին, Հայկ Բժշկեան աւելին չէր կրնար ըսել:
| |||