Ուիքիփետիա

«Սուր (քաղաք)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
Պիտակ: Տեսողական խմբագրիչը անջատուած է
Տող 12.
[[File:Tyre2009b.JPG|thumb|Սուրի ներկայի հարաւային բաժինը]]
 
Սուր կը բաղկանար երկու հեռաւոր բնակավայրերէ՝ Սուրը, որ ծովեզերքը գտնուող կղզի մըն էր եւ ցամաքին վրայ գտնուող Ուշու բնակավայրը: [[Մեծն Աղեքսանտր]] Սուրի պաշարման ընթացքին կղզին ցամաքին կը միացնէ ճամբայ մը շինելով ՝ քանդելով հին քաղաքը, անոր քարերը օգտագործելու համար:<ref>Presutta, David. ''The Biblical Cosmos Versus Modern Cosmology''. 2007, page 225, referencing: Katzenstein, H.J., ''The History of Tyre'', 1973, p.9</ref><ref>[[Robin Lane Fox]], ''Alexander the Great'' 1973:181f.</ref>
 
Կղզիին վրայ գտնուող քաղաքը ունէր երկու նաւահանգիստ, որոնցմէ մէկը կը գտնուէր կղզիին հարաւը, իսկ միւսը՝ հիւսիսը: Այսպիսով, Սուր ծովեզերեայ շրջաններուն վրայ ձեւով մը կ'իշխէ: Հիւսիսային նաւահանգիստը Միջերկրական ծովուն արեւելեան լաւագոյն նաւահանգիստներէն էր։ Հարաւային նաւահանգիստը կ'ոչնչանայ, սակայն հիւսիսայինը մինչեւ օրս կ'օգտագործուի:<ref>See Jidejian, Nina. ''Tyre Through the Ages'', 1969, for further information about the history of Tyre and its present condition.</ref>
Տող 23.
Ք.Ա. 1350-էն հասած են 10 նամակներ, քաղաքապետ Ապիմիլքուին կողմէ՝ ուղղուած Աքենաթենի: Նամակներուն նիւթը ընդհանրապէս ջուրին, փայտին, Հապիրուի քաղաքը գրաւելուն ու կղզիին վրայ անոր ազդեցութեան մասին են:<ref name="Bement 47"/>
 
Հին աշխարհի դրամները կը պահուէին Սուրի մթերանոցներուն մէջ:<ref>from 'Tyre' in [[Easton's Bible Dictionary]]</ref>
 
Սուր կը դառնայ [[Փիւնիկէ]]<nowiki/>ի ամէնէն զօրաւոր քաղաքներէն մէկը: Իր թագաւորներէն մէկը՝ Տէր Իթոպալ Ա. կը կառավարէ Փիւնիկէն, որ կը տարածուէր Պէյրութէն մինչեւ [[Կիպրոս|Կիպրոսի]] որոշ մասեր: [[Թունուզ|Թունիսի]] մէջ [[Քարթաժ քաղաք|Քարթաժ քաղաքը]] կը հիմնուի Ք.Ա. 814-ին՝ [[Փիկմալիոն]]<nowiki/>ի իշխանութեան օրերուն: Փիւնիկէի մասին որեւէ մէկ բան օտարներուն կողմէ կը սկսի կոչուիլ ''Սիտոնիա'' կամ ''Թիրիա'': Փիւնիկեցիներն ու քանանացիները կը կոչուէին ''սիտոնցիներ'' կամ ''թիրցիներ'', երբ փիւնիկեան քաղաքները յաջորդաբար կը սկսին հռչակ ստանալ:
Տող 29.
Սուր նշանաւոր էր իր իւրայատուկ եւ թանկարժէք մանիշակագոյն ներկով, որ կ'արտադրուէր միւրէքս ձուկէն: Այս գոյնը կը կոչուէր սուրեան մանիշակագոյն: Այս գոյնը կը վերապահուէր թագաւորական կամ ազնուական ընտանիքներուն համար:<ref>Bariaa Mourad. ''"Du Patrimoine à la Muséologie : Conception d'un musée sur le site archéologique de Tyr",''(Thesis); Museum National d'Histoire Naturelle (MNHN), Study realised in cooperation with the Unesco, Secteur de la Culture, Division du Patrimoine Culturel, Paris, 1998</ref>
 
Սուրէն փիւնիկեցիներ կը հաստատուին [[Մեմֆիս]]<nowiki/>ի մէջ՝ [[Հեփեստոսի Տաճար|Հեփեստոսի տաճար]]<nowiki/>ին հարաւը գտնուող Սուրի բանակատեղին:<ref>{{cite book|last=[[Herodotus]]|title=The Histories|publisher=Oxford World's Classics|isbn=9780199535668|page=137}}</ref>
 
Սուրի վրայ [[Եգիպտոս]]<nowiki/>էն յաճախ կը յարձակէր [[Ասորեստան|ասորի]] թագաւոր Շալմանեսեր Ե., որ 5 տարի ցամաքի փիւնիկեցիներէն օգնութիւն ստանալէ ետք, կը պաշարէ Սուրը: Ք.Ա. 586-էն մինչեւ Ք.Ա. 573 քաղաքը կը պաշարուի [[Բաբելոն]]<nowiki/>ի [[Նաբուգոթոնոսոր Գ.]]-ի կողմէ, մինչեւ որ հարկ վճարելու համաձայնութիւնմը կը կնքուի փիւնիկեցիներուն եւ Բաբելոնի միջեւ:<ref>{{cite book|last=Bement|first=R B|title=Tyre; the history of Phoenicia, Palestine and Syria, and the final captivity of Israel and Judah by the Assyrians|publisher=Ulan Press|asin=B009WP2MR8|page=48}}</ref>
Տող 81.
 
== Ծովեզերքի բնութեան պահպանում ==
Սուրի ծովեզերքի բնութեան պահպանումը կը կազմէ 380 հեքտար տարածք եւ կը բաժնուի երեք մասերու՝ զբօսաշրջութեան մաս, որ կ'ընդգրկէ հանրային ծովափները, հին քաղաքն ու շուկան եւ հին նաւահանգիստը, հողագործական մաս եւ հնագիտական մաս: Այս երեք հիմնական մասերուն վրայ կ'աւելնայ պահպանողական մասը, որ կ'ընդգրկէ [[Փիւնիկէ|փիւնիկեան]] Ռաս Ըլ-Էյնի աղբիւրները: Իր բազմատեսակ բուսականութեան եւ անասնային կեանքին պատճառով, պահպանութեան վայրը կը կոչուի Ռամսար: Անիկա կարեւոր թուխսի վայր մըն է գաղթող թռչուններու եւ վտանգուած Լոճըրհետ ու կանաչ ծովային կրեաներուն համար: Անիկա նաեւ ապաստան է արաբական ողնայարով մուկին եւ այլ կարեւոր էակներու:<ref>{{cite web|title=Protecting marine biodiversity in Lebanon|url=https://www.iucn.org/about/union/secretariat/offices/iucnmed/iucn_med_programme/?9741/Protecting-marine-biodiversity-in-Lebanon|publisher=[[International Union for Conservation of Nature|International Union for Conservation of Nature (IUCN)]]|date=2 May 2012|access-date=17 August 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140811180131/http://www.iucn.org/about/union/secretariat/offices/iucnmed/iucn_med_programme/?9741%2FProtecting-marine-biodiversity-in-Lebanon|archive-date=11 August 2014|dead-url=yes|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|author1=Hany El Shaer |author2=Ms. Lara Samaha |author3=Ghassan Jaradi |title=Lebanon’s Marine Protected Area Strategy|url=https://portals.iucn.org/library/efiles/documents/2012-081.pdf|publisher=Lebanese Ministry of Environment|date=Dec 2012}}</ref>
 
== Մշակութային ժառանգութիւն ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Սուր_(քաղաք)» էջէն