|
'''Արամ Չարըգ (1874-1947), ծնած է Կարին։'''
== Կենսագրութիւն ==
Նախնական կրթութիւնը կը ստանայ կեղւորյն Արծնեան ազգ. Բարձրագոյն նախակրթարանի մէջ։ [[1892]]-ին կ՝անցնիկ՝ անցնի [[Կովկաս]] եւ կը յաճավխ [[Գէւորգեան Ճեմարան]]. Ապա Թոֆլոզ՝ ուր կը լրացնէ ընթացքը Ներսէսեան վարժարանի։ այս շրջանէն իսֆ, ուշադրութեան առարկայ կը դառնայ՝ քերթողական շնորհներով ու գրական շեշտուած հակամիտութիւններով։ Իբրեւ խոստումնալից երիտասարդ, զինք կ՝ուղարկենկ՝ ուղարկեն Գերմանիա, Լայփցիճի համալսարանը։ ոգր իրեն դասակից եւ մտերին կ՝ունենայկ՝ ունենայ Աւետիք Իսահակեան։ Շրջան մը կը մնայ հոս։ Անաւարտ կը թողու համալսարաանի ընթացքը եւ կ՝անցնիկ՝ անցնի [[Փարիզ]]՝ ուր կը հետեւի գրականութեան։ Լայփցիկի եւ Փարիզիզ մէջ, Արամ Չարըգ կ՝իւրացնէկ՝ իւրացնէ գերմաներէնն ու ու Ֆրանսերէնը։
Քերթոշական իր առաջին փորձերը կ՝արժեցնէկ՝ արժեցնէ հայրենիքի ազատութեան նուիրուած երկարաշունչ բանաստեղծութեան մը մէջ, բր կը կրէ «[[Մեծ առաւօտը]]» խոդհագիրը: [[1900]]-ին, [[Վենետիկ]]ի մէջ, կը հրատարակէ քնարաշունչ իր էջերը՝ որոնք սիրային եւ հայրենասիրական զգացումներով կը հասունանեն։ Մասնաւորաբար [[Թիֆլիս]]ի եւ ընդհանրապէս Կովկասի մէջ, Արամ Զարըգ կը գրգրական շրջամնակներու ուշադրութիւնը։
Փարիզէն կ՝անցնիկ՝ անցնի [[Պուլկարիա]]: [[Ֆիլիպէ]]ի եւ [[Վառնայ]]ի մէջ՝ կ՝ըստանձնէ ուսուցչական պաշտօններ, միաժամանակ աշխատակցելով «[[Ռազմիկ]]»ի եւ «[[Դրօշակ]]»ի: Զարըգիո դիւցազնաշունչ էջերը, այս շրջանակին, կը նախորդեն [[Սիամաթօ]]ն, ու նո՛յնքան զօրութեամբ եւ վարակիչ շունբով մեզ կը գրաւեն [[Հ.Յ.Դաշնակցութեան]] հիմնադիրներէն Քրիստափորը: [[1906]]-ին կ՝անցնի [[Զուիցերիա]]՝ ուր կը հետեւի մետաղագրութըան արուեստին: [[1909]]-ին, ոսմանեան սահմանադրութեան հռչակումէն ետք, կը վերադառնայ Կարին եւ [[1910-1911]] տարիներու կը վարէ Կարնոյ դաշտի հայկական 46 գիւղերու վարժարաններուն շրջուն տեսչութիւնը: [[1912]]-ին[[Պոլիս]] է, ուր կը վարէ տնօրէնութիւնը Օրթագիւղի ազգ. Վարժարանին: [[1915]]-ի սարսափներուն կ՝ապաստանի Պուլկարիա՝ ուր կը մնայ մինբեւ Զինադադար, [[1918]]:
Կը վերադառնայ դարձեալ [[Պոլիս]], ուրկէ կ՝անցնի Իզմիր եւ Թրանսիլուանիա՝ իբրեւ գործիչ: Այս ուղեւորութեան ընդացքին, միջով մը կը մնայ նաեւ Հայաստան: Պոլսոյ գրաւման շրջանին կը վարէ Հայկական Հանրապետութեան դեսմանատան մէջ: Հոս կ՝ամբողջացնէ Օմար խայեանի քառեակներուն ամբողջացութիւմը, զոր [[1932]]-ին հրատարակեց Փարիզի մէջ:
Իր բանաստեղծութիւնները նաեւ հրատարակեց Վենետիկի մէջ 1900-ին։
Արամ Չարըգ, [[1901]]-ին ալ, ու անկէ ետք եւս, իր ականջը դրած է մեր ժողովուրդի արեան ձայնին , տառապանքին եւ յոյսերուն. Ընդխզումին եւ ատելութեան։ Իր բոլոր տաղերուն մէջ,- սիրային, ազգային, գաղափարական-, Զարըգ կը յատկանշուի արուեստի զօրաւոր զգայարանքով մը,- գոյնին, ձայնին, զգացումին ու մտածումին հետ եղբայրութեամբ մը, ենթացիկ ճառագրութեան շեշտէն։
Քնարական իր էջերու մէջ ալ, զարըգ կը մնայ հարազատ ու անխառն։ Անկէղծ է իր հոգիին հետ, եւ արտայայտութեան իր կարելիութիւնները կը վկայեն արուեստագէտին մասին, որ գիտէ զգացումներն ու մտածումները անխաթար պահել ձեւի իր տարազներուն մէջ<ref>{{Գիրք:Դար մը գրականութիւն|Ա|411-413}}</ref>:
|
