«Պաղլեղածին (էլիւմինիըմ)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Քիմիական բարձր աքթիւության պատճառաւ մաքուր պաղլեղածինի յայտնագործումն ու ստացումը ձգուած է համարեա 100 տարի։ Եզրակացութիւնն այն մասին, որ պաղլեղէն կարելի է ստանալ «հող» (դժուարահալ նիւթ, ժամանակակից՝ պաղլեղածինի օքսիտ) եկած է տակաւին [[1754 թուական]]էն՝ գերմանացի քիմիագէտ Ա. Մարկկրաֆէն։ Աւելի ուշ պարզուեցաւ, որ հենց ատանկ «հող» կարելի է ստանալ կաւէն, եւ այն սկսեցին անուանել կաւահող։

 

 

== Ստացում ==

 

:: <math>\mathsf{ 2Al_2O_3 \rightarrow 4Al + 3O_2}</math>

 

== Բնագիտական Յատկութիւններ ==

* [[Խտութւն]]ը՝ 2,7 կ/սմ³

* Հալման ջերմաստիճանը՝ 658&nbsp;°C

* Ելեկտրական դիմադրութեան ջերմաստիճանը գործակիցը՝ 4,3·10⁻³K⁻¹։

 

== Կիրառութիւն ==

 

| նկարագրություն2 =

}}

 

Թունաւոր յատկութեան բացակայութիւնը թոյլ կուտայ պաղլեղածինը լայնօրէն օգտագործելու խոհանոցային սպասքի, սնունդի եւ գարեջուրի արտադրական սարքաւորումների պատրաստման, ինչպէս նաեւ՝ սննդանիւթերու եւ դեղանիւթերու փաթեթաւորման համար։ Առանց աղոնինիոնի դժուար պիտի ըլլար պատկերացնել օդանաւաշինութիւնը։

 

[[Պատկեր:AluminumSlab.JPG|thumb|պաղլեղածինի ձուլակտորի փոխադրումը]]

 

* Փոխադրամիջոցներ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Lskj5k3PSIcC&pg=PA14&dq=aluminum+used+in+transportation&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjfvpyd9MLUAhUI7mMKHfh8AJYQ6AEIJjAA#v=onepage&q=aluminum%20used%20in%20transportation&f=false|title=Aluminum and Aluminum Alloys|last=Davis|first=Joseph R.|date=1993|publisher=ASM International|isbn=9780871704962|language=en}}</ref> (ինքնաշարժներ, օդանաւեր, բեռնատարներ, երկաթուղիի մեքենաներ, հեծանիւներ, ծովային փոխադրամիջոցներ եւ այլն) որպես թերթեր, խողովակներ եւ կաղապարներ: