|
}}
'''Մարթին Լութըր Քինկ''', ([[15 Յունուար]], [[1929]], Ատլանտա, Ճորճիա – [[4 Ապրիլ]], [[1968]] Մեմֆիս, Թենըսի), ամերիկացի սեւամորթ ճարտասան քարոզիչ, որ առաջնորդած է ԱՄՆ-ունԱՄ Նահանգներու մէջ քաղաքացիական իրաւունքներու զանգուածային շարժումը, [[1950]]-ականներէն սկսեալ։ [[1964]]-ին արժանացած է Նոպելեան[[Նոպէլեան մրցանակինՄրցանակ]]<nowiki/>ին (խաղաղութեան բնագաւառին մէջ), ոչ բռնի դիմադրութեան ձեւերով ցեղային հաւասարութիւն հաստատելու իր սկզբունքներուն համար։
== Կենսագրութիւն ==
== Մարթին Լութըր Քինկի Հռչակաւոր Ճառը՝ Ես երազանք մը ունիմ ==
«Ես երազանք մը ունիմ» {{resize|85%|({{Լեզու en|I have a dream}})}} Մարթին Լութըր Քինկի ամենայայտնի ճառիճառին անուանումը, ուր ան ցոյց տուած է ապագայի մասին իր պատկերացումները, ուր սեւամորթներն ու ճերմակամորթները կրանկնրան հաւասար իրաւունքներով ապրիլ։
[[Պատկեր:Martin Luther King - March on Washington.jpg|thumb|Մարթին Լութըր Քինկը կու տայ իր ճառը քաղաքացիական իրաւունքներու համար ցոյցի ժամանակ]]
=== Պատմութիւն ===
Մարթին Լութըր Քինկը այս ճառով ելոյթ ունեցած է [[28 Օգոստոս]], [[1963]]-ին, [[Ապրահամ ԼինքընիԼինքոլն]]<nowiki/>ի յուշահամալիրի աստիճաններէն, Աշխատանքայինաշխատանքային հաւասար առիթներու եւ ազատութեան համար կատարուող Ուաշինկթընի քայլարշաւին ընթացքին։ Այդ մէկը 1955-1968 թուականներուն քաղաքացիական իրաւունքներու համար Ամերիկայի[[Ամերիկա (արեւմտահայերէն)|Ամերիկա]]<nowiki/>յի մէջ կատարուող շարժումներուն կարեւորագոյն պահն էր։ Ելոյթի ժամանակ բեմին վրայ կը գտնուէր նաեւ երգչուհի Մախալիա Ճեքսընը, ելոյթի ժամանակ ան անդրադառնալով Քինկին ըսաւ. "Պատմէ՛ անոնց երազանքին մասին, Մա՛րթին"։ Քինկի ելոյթը լաւագոյններէն մէկը կը համարուի պատմութեան մէջ եւ ամերիկեան հասարակութեան կողմէն ճանչուած է հռետորական արուեստի ու XX դարի20-րդ լաւագոյնուլաւագոյն գործ։
Եւ չնայածհակառակ անոր, որ մենք խոչընդոտներու հանդիպինք այսօր եւ պիտի հանդիպինք անոնց նաեւ վաղը, ես, միեւնոյնն է, երազանք մը ունիմ։ Այդ երազանքը խորապէս կապուած է ամերիկեան երազանքիերազանքին հետ։ Ես կ'երազեմ, որ օր մը այս ազգը կ'ապրի իր սկզբունքի իսկական իմաստով. «Մենք ամենապարզ ու որոշ կերպով համոզուած ենք, որ բոլոր մարդիկ հաւասար ստեղծուած են»: Ես կ'երազեմ, որ օր մը Ճորճիայի կարմիր բլուրներուն նախկին ստրուկներու որդիները եւ նախկին ստրկատէրերու որդիները պիտի կարենան միասին նստիլ եղբայրական սեղանին շուրջ։ Ես կ'երազեմ, որ կու գայ օր մը euեւ նոյնիսկ Միսիսի3ի[[Միսիսիփի]] նահանգը, որ կը կիզուի տապէն եւ ճնշումէն, կը վերածուի ազատութեան եւ արդարութեան ովասիսի։ Ես կ'երազեմ, որ կու գայ օր մը, երբ իմ չորս երեխաներս կ'ապրին երկիրի մը մէջ, ուր անոնք նկատի կ'առնուին ոչ թէ իրենց մաշկի գոյնով, այլ իրենց անհատական յատկանիշներու համապատասխանութեամբ։ Ես այսօր կ'երազեմ։ Ես այսօր կ'երազեմ, որ օր մը Ալապամայի մէջ՝ իր չարախինդ ցեղամոլներով եւ նահանգապետով, որու շուրթերէն դուրս կու գան չեղեալ յայտարարելու եւ միջամտութեան բառեր, գեղեցիկ օր մը, նոյնինքն Ալապամայի մէջ, փոքրիկ սեւ տղաները եւ աղջիկները սպիտակ տղաներու ու աղջիկներու հետ որպէս քոյր եւ եղբայր իրար ձեռք կը բռնեն։
== Աղբիւրներ ==
|
