Առանց Արեւի (ֆիլմ)
«Առանց Արեւի» (ֆր.՝ Sans Soleil), Քրիս Մարքերի վաւերագրական ֆիլմը (1983), անուանուած է ի պատիւ Մոտեսթ Մուսորկսքիի համանուն ձայնային ցիկլի:
| Առանց արեւի Sans soleil | |
|---|---|
| Բեմադրիչ | Chris Marker[1] |
| Արտադրիչ | Chris Marker |
| Գրագէտ | Chris Marker |
| Հիմնուած | 1983 |
Տեւողութիւն | 100 վայրկեան |
| Երկիր |
 Ֆրանսա |
| Լեզու | ֆրանսերէն |
Բովանդակութիւն Խմբագրել
Փոքր մասերու բաժնուած «ըստ Վերտովի» տեսանիւթը (ինչպէս ճիշդ բեմադրիչի կողմէ նկարուած, այնպէս եւ VideoBank-էն ստացուած) կ՛ուղեկցի կանացի ձայն, որ դատողութիւններ կ՛ընէ ազատ թեմաներու դիմելով մահացած բեմադրիչին (մտածածին):
Պատկերագրական շարքը հիմնականին կը ձեւաւորուի Թոքիոյի ապագայապաշտական կեանքի տեսարաններէն եւ Կուինիա Պիսաույի նախագիծերէն (ըստ բեմադրիչի՝ «Ափրիկէի ամենամոռցուած երկիրը»)[2]: Անձնակազմէն դուրս ձայնը կը բացատրէ, որ այս երկու աշխարհագրական բեւեռները կը մօտեցնէ հակուածութիւնը հոգեկանին, հաւատը դէպի աշխարհի ամէն բանի շնչաւորուածութիւն:
Անսպասելի, երբեմն տարաբանական միաւորումը անհամատեղելի, առաջին հայեացքէն, իմաստային շարքերը բնորոշ են ոչ միայն անձնակազմէն դուրս բնագիրին, այլ նաեւ մոնտաժային մասերուն[4]:[3]:Օրինակ, մեթրոյին մէջ ննջող ուղեւորներու դէմքերը համակցուած ճափոնական շարժանկարչութենէն վերցուած տեսարաններու հետ: Ժամանակ առ ժամանակ բեմադրիչը կը խորասուզուի լիրիկական շեղումներու մէջ ինչպէս հիչկոկեան «Գլխապտոյտ» ֆիլմի հերոսներու երթուղիի կրկնութիւնը Սան Ֆրանսիսքոյի փողոցներով[4]:
Համբաւ Խմբագրել
Մարքերի կողմէ մշակուած ֆիլմի ցուցադրութեան ձեւը մեծ պահանջարկ ստացաւ յաջորդ սերունդներու վաւերագրականներու կողմէն, յատկապէս ամերիկեան (Էրրոլ Մորրիս, Մայքլ Մուր)[5]: «Առանց Արեւի» ֆիլմը ընդունուած է համարել վաւերագրական այդ ժանրի գագաթնակէտը[6]: Քննադատ Սէմ Ատամսը Մարքերի ֆիլմը անուանած է «ֆիլմի միջոցներով մտածելու ընթացքը պատկերելու ամենայաջողուած փորձ»[5]:
Պատմութեան մէջ լաւագոյն ֆիլմի համար քուէարկութեան ժամանակ 846 քննադատներ (Sight & Sound, 2012) «Առանց Արեւի» ֆիլմի համար տուած են նոյնքան ձայներ, որքան Ռիտլի Սկոտի «Սայրի վազորդ» եւ Տէյվիտ Լինչի «Կապոյտ Թաւիշ» ֆիլմերու համար[7]:
2007-ին Մարքերի ֆիլմը թողարկուեցաւ անգլերէն լեզուով (փոքր տարբեր Ֆրանսական բնօրինակէն) DVD ֆորմատով Criterion Collection ընկերութեան կողմէ («Թռիչքուղի» ֆիլմի հետ մէկ սկաւառակի վրայ)[8]:
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ http://www.imdb.com/title/tt0084628/
- ↑ Статья Дж. Розенбаума
- ↑ Обзор М. Трофименкова
- ↑ Очерк Дж. Хобермана
- ↑ 5,0 5,1 Рецензия Дэйва Кера в The New York Times
- ↑ «Sans Soleil | BFI | British Film Institute»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2012-09-05-ին։ արտագրուած է՝ 2018-10-10
- ↑ «Sight & Sound 2012 critics top 250 films | BFI | British Film Institute»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2012-11-25-ին։ արտագրուած է՝ 2018-10-10
- ↑ La Jetée/Sans Soleil - The Criterion Collection