Գէորգ Քանանեան
Գէորգ Քանանեան Եղիայի (Իլիա) (1836 Ղզլար,- 1897 Մոսկուա), հայ մանկավարժ, պատմաբան, հասարակական գործիչ։
Գէորգ Քանանեան | |
---|---|
Ծնած է | 1836 |
Մահացած է | 1897 |
Մայրենի լեզու | Հայ |
Ուսումնավայր | Մոսկուայի պետական համալսարան |
Կարողութիւն | հասարակական գործի |
Մասնագիտութիւն | պատմա-լեզուագրական կաճառ, մագիստրոսի աստիճան |
Գործունէութիւն | մանկավարժ |
Աշխատավայր | պատմաբան |
Վարած պաշտօններ | Մոսկուայի պետական համալսարանի դասախօս |
Ծնողներ | Եղիա |
Կենսագրութիւն
ԽմբագրելԱւարտեր է Սթավրոփոլի երկրամասի (Stavropol Krai) (Gymnasium) կիմնազիան (այսինքն՝ հանրակրթական միջնակարգ ուսումնական հաստատութիւնը) (1854), Մոսկուայի համալսարանի պատմա-լեզուագրական կաճառը (1858)։ 1861 թուականին ստացեր է մագիստրոսի աստիճան։ 1861-1881 թուականներուն եղեր է [[Լազարեան ճեմարան]]ի տեսուչ, 1881-1897 թուականներուն՝ վերատեսուչ։ Դասաւանդեր է Մոսկուայի համալսարանի, Լազարեան ճեմարանի, ինչպես նաեւ Ցիմերմանի արական կիմնազիայի մէջ։ Քանանեանի գործունէութեան շրջանին ճեմարանը վերածուեր է բարձրագոյն դպրոցի։ Իր նախաձեռնութեամբ կառուցուեր են մարմնամարզական դահլիճ, ննջարաններ՝ գիշերօթիկ սաներու, ինչպէս նաեւ առանձին մասնաշէնք՝ մասնագիտական դասարաններու եւ գրադարանի համար։ Քանանեան «Գամառ–Քաթիպա» գրական ընկերութեան հիմնադիրներէն է (1854)։ Քանանեանի «Եղբայրական օգնութիւն Թուրքիայի տառապեալ հայերրուն» ժողովածոյի եւ հայ պարբերականներու մէջ յօդուածներ հրատարակեր է արեւմտահայերու կեանքի, ինչպէս նաեւ Լազարեան ճեմարանի պատմութեան վերաբերեալ։ Քանանեանի կտակի համաձայն 1901 թուականին Նոր Ջուղայի մէջ հիմնուեր է Գէորգ Քանանեան երկսեռ դպրոցը, որը 1915-1916 ուսումնական տարիին վերածուեր է Օրիորդաց դպրոցի։
Երկեր
Խմբագրել- Семидесятилетие Лазаревского института восточных языков (1815-1890), М.,1891.