Կարս

Կարս
Քաղաք
	Կարս
	թրք.՝ Kars
Երկիր	Թուրքիա
Նահանգ	Կարս
Քաղաքապետ	Նեւզաթ Պոզքուշ
ԲԾՄ	1768±1 մեթր
Բնակչութիւն	96 700 մարդ (2023)
Խտութիւն	47,05 մարդ/քմ²
Ժամային գօտի	TRT? և UTC+3։00
Փոստային ցուցանիշ	36000
Շրջագայութեան պետ-համարագիր	36
Պաշտօնական կայքէջ	kars.bel.tr(թուրք.)

Կարս^[5] (նաեւ՝ Ղարս), քաղաք Թուրքիոյ արեւելեան մասին մէջ՝ պատմական Արեւմտեան Հայաստանի, Կարս նահանգին մայրաքաղաքը։

Հինէն ի վեր Վանանդի նշանաւոր նախարարական տան աթոռանիստն էր անիկա: Կարսի ապստամբ իշխանէն Բագրատունիները կը խլեն անոր տիրած շրջանները` ներառեալ աթոռանիստ Կարսը: Աշոտ Երկաթին (914-928) մահէն ետք, Աբաս թագաւորը (928-953), որ Կարսի կառավարիչն էր, չի տեղափոխուիր Շիրակաւան, այլ՝ մնալով Կարսի մէջ, զայն կը հռչակէ մայրաքաղաք: Թագաւորական պալատներն ու այլ շինութիւնները միջնաբերդին մէջ էին: Աբաս Կարսագետի ափին կը կառուցէ նաեւ Ս. Առաքելոց մայր եկեղեցին: Երբ Աշոտ Ողորմած արքան (953-977) մայրաքաղաքը 961-ին կը փոխադրէ Անի, անոր եղբայրը՝ Մուշեղ Բագրատունին, ինքզինք կը հռչակէ Կարսի թագաւոր: Թագաւորութեան անկումը նշուած է 1065-ին սելճուք-թուրքերու անընդհատ արշաւանքները Գագիկ Կարսեցի արքան կը հարկադրեն քաղաքը եւ շրջակայ տարածքները յանձնել Բիւզանդիոնին եւ տեղափոխուիլ Կապադովկիա:

Կարսը արհեստագործութեան եւ առեւտուրի մեծ կեդրոն էր, ունէր ամրակուռ բերդ, որ աւերուած է 1877-1878 թուականներուն ռուս-թրքական պատերազմի ատեն: 1828-ին ռուսերը կը գրաւեն Կարսը, սակայն 1921-ին զայն կրկին կը յանձնեն Թուրքիոյ։

Բնակչութիւն

Տարի	Բնակչութիւն
1985	69 293 մարդ
1990	78 455 մարդ
2000	78 473 մարդ

Տարի	Բնակչութիւն
2007	76 992 մարդ
2010	73 826 մարդ
2015	81 742 մարդ

Տարի	Բնակչութիւն
2018	86 349 մարդ
2019	88 183 մարդ
2020	90 523 մարդ

Տարի	Բնակչութիւն
2023	96 700 մարդ	^[2]

Մօտ քաղաքներ

Կարսի մօտ քաղաքներն են^[6].

Ծանօթագրութիւններ

↑ archINFORM — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 https://www.nufusune.com/merkez-ilce-nufusu-kars
↑ https://web.archive.org/web/20240224154238/https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160908-2.pdf
↑ ^4,0 ^4,1 https://www.lexpera.com.tr/resmi-gazete/metin/gun-isigindan-daha-fazla-yararlanmak-amaciyla-butun-yurtta-uygulanan-ileri-saat-uygulamasinin-devam-3
↑ Յովհաննէս Բարսեղեան (2006)։ «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում»։ Տերմինաբանական եւ ուղղագրական տեղեկատու։ Երեւան: 9-րդ հրաշալիք։ էջ 51։ ISBN 99941-56-03-9
↑ www.kars.bel.tr^{[permanent dead link]} (թուրք.)

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q1224870"_data-entity-id="Q265049">archINFORM<span_class="wef_low_priority_links">_—_1994.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a></div>-1] rchINFORM — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a>

[[https://www.nufusune.com/merkez-ilce-nufusu-kars_https://www.nufusune.com/merkez-ilce-nufusu-kars]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] 2,0 ^2,1 https://www.nufusune.com/merkez-ilce-nufusu-kars

[[https://web.archive.org/web/20240224154238/https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160908-2.pdf_https://web.archive.org/web/20240224154238/https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160908-2.pdf]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-3] ttps://web.archive.org/web/20240224154238/https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160908-2.pdf

[[https://www.lexpera.com.tr/resmi-gazete/metin/gun-isigindan-daha-fazla-yararlanmak-amaciyla-butun-yurtta-uygulanan-ileri-saat-uygulamasinin-devam-3_https://www.lexpera.com.tr/resmi-gazete/metin/gun-isigindan-daha-fazla-yararlanmak-amaciyla-butun-yurtta-uygulanan-ileri-saat-uygulamasinin-devam-3]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] 4,0 ^4,1 https://www.lexpera.com.tr/resmi-gazete/metin/gun-isigindan-daha-fazla-yararlanmak-amaciyla-butun-yurtta-uygulanan-ileri-saat-uygulamasinin-devam-3

[ՏՈՒՏ-5] Յովհաննէս Բարսեղեան (2006)։ «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում»։ Տերմինաբանական եւ ուղղագրական տեղեկատու։ Երեւան: 9-րդ հրաշալիք։ էջ 51։ ISBN 99941-56-03-9

[6] www.kars.bel.tr^{[permanent dead link]} (թուրք.)

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]