Պրունէյ

Պրունէյ; Negara Brunei Darussalam بروني دارالسلام
Պրունէյի դրօշակ	Զինանշանը
;	;
Կը ներառնէ	Պելայի, Պրունէյ-Մուարա, Թեպուրոնկ եւ Թութոնկ
Պետական լեզու	մալայերէն
Մայրաքաղաք	Պանտար Սերի Պեկաուան
Օրէնսդիր մարմին	Օրէնսդրական խորհուրդ
Երկրի ղեկավար	Հասանալ Պոլկիահ
Կառավարութեան ղեկավար	Հասանալ Պոլկիահ
Ազգաբնակչութիւն	440 715 մարդ
Կրօնք	Իսլամութիւն, քրիստոնէութիւն եւ Պուտտայականութիւն
Օրհներգ	Պրունէյի օրհներգ
Կարգախօս	الدائمون المحسنون بالهدى, Sempre en servei amb la guia de Déu, A kingdom of unexpected treasures եւ Brenhiniaeth o Drysorau Annisgwyl
Հիմնադրուած է	1984 թ.
Արժոյթ	Պրունէյի տոլար (BND)
Ժամային համակարգ	UTC+8 եւ Ասիա/Պրունէյ
Հեռաձայնային համակարգ	+673
Համացանցի յղում	.bn
Մարդկային ներուժի զարգացման թիւ	0,829
	gov.bn/SitePages/Home.as…; gov.bn/bm/Home.aspx

Պրունէյի սուլթանութիւն (մալայեան լեզուով՝ Negara Brunei Darussalam)․ Պորնիօ կղզիին մէջ պետութիւն, հարաւ-արեւելեան Ասիա։

Հարուստ է քարիւղի եւ բնական կազի հանքերով։ 23 Փետրուարին կը տօնուի Անկախութեան տօնը. 1 Յունուար 1984-ին կ՛անկախանայ Միացեալ Թագաւորութենէն, իսկ 23 Փետրուարը հաստատուած է որպէս Բրիտանական խնամակալութենէն անկախացման օր։

Աշխարհագրութիւն Խմբագրել

Պրունէյ սուլթանութիւնը հարաւ-արեւելեան Ասիոյ Պորնիօ կղզիին երեք պետութիւններէն մէկն է եւ տարածութեամբ փոքրագոյնն է՝ 5․765 քլ²։ Բնակչութեան թիւը 440 715 է։ Կ՛երկարի Պորնիօ կղզիին հիւսիս-արեւմտեան կողմը, Հարաւային Չինական ծովուն երկայնքին։ Ցամաքէն Մալեզիոյ սահմանակից է։ Հարուստ է քարիւղի եւ բնական կազի հանքերով։

Վարչական համակարգ Խմբագրել

Պրունէյի վարչակարգը Սահմանադրական Սուլթանութիւն է։ Պետութիւնը 4 քաղաքապեութիւններու (daerah) բաժնուած է․ Պելայի (Belait), Պրունէյ-Մուարա (Brunei-Muara), Թեպուրոնկ (Temburong) եւ Թութոնկ (Tutong)։

Կրօնք Խմբագրել

2015-ին Պրունէյ յայտարարուեցաւ իսլամական պետութիւն։ Բնակչութեան 83% մահմետական է, 7% Պուտտակայան կրօնի հետեւորդ է, 4% զանազան կրօներու հետեւորդ է եւ մնացեալը՝ անկրօն։ Պաշտօնապէս կը գործեն 110 մզկիթ եւ աղօթարաններու սրահներ, 6 եկեղեցիներ, 3 չինական տաճարներ եւ 1 հինտուիստական տաճար։

^[4] ^[5] ^[6] ^[7] ^[8] ^[9] ^[10] ^[11]

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

[[https://deps.mofe.gov.bn/SiteAssets/Time-Series3.html_https://deps.mofe.gov.bn/SiteAssets/Time-Series3.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 https://deps.mofe.gov.bn/SiteAssets/Time-Series3.html

[[https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia_https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] ttps://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q10870555"_data-entity-id="Q1185686">[https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI_Human_Development_Report]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q161718|Միավորված_ազգերի_կազմակերպության_զարգացման_ծրագիր]],_2022.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686"></a></div>-3] Human Development Report — Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր, 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686"></a>

[4] Քեմպրիճ - Պրունէյ-Մալէյ, 22-7-2016, Տէյվիթ Տեթըրտինկ, Իշամինա Աթհիրա

[5] thnologue - Պրունէյի մասին

[6] reedomhouse - Պրունէյ

[7] Պրունէյ․ լեզու եւ մշակոյթ, 28-5-2009

[8] Ազատութեան սահմանափակում Պրունէյի մէջ, 2006-ի արձանագրութին

[9] Պրունէյ․ զվօսաշրջիկութեան էջ, 10-7-2008

[10] Պրունէյ․ բնակչութիւն, 20-3-2017

[11] The Commonwealth - Պրունէյ Սուլթանութիւն, 15-8-2013

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]