Սանտրոյ Պոթչելի կամ Ալեսսանտրոյ Տի Մարիանոյ Ֆիլիփէփի (իտալ.՝ Sandro Botticelli կամ Alessandro di Mariano Filipepi, 1445[1][2], Ֆլորանս, Ֆլորանսի Հանրապետութիւն[1][2] - 17 Մայիս 1510[3][4][5][…], Ֆլորանս, Ֆլորանսի Հանրապետութիւն[6][7][2])՝ վաղ վերածնունդի իտալացի գեղանկարիչ եւ կրաֆիկ:

Սանտրօ Պոթչելի
Ծննդեան անուն իտալ.՝ Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi
Կեղծանուն di Mariano Filipepi, Alessandro
Ծնած է 1445[1][2]
Ծննդավայր Ֆլորանս, Ֆլորանսի Հանրապետութիւն[1][2]
Մահացած է 17 Մայիս 1510[3][4][5][…]
Մահուան վայր Ֆլորանս, Ֆլորանսի Հանրապետութիւն[6][7][2]
Ազգութիւն Իտալացի[8]
Քաղաքացիութիւն  Իտալիա[9]
Դաւանանք Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Մասնագիտութնիւն գեղանկարիչ, գծագրիչ, գծագրող, fresco painter
Ոճ Վաղ Վերածնունդ?[1] եւ Ֆլորենցիայի դպրոց?[1]
Ժանր դիմապատկեր[8][7], պատմական գեղանկարչութիւն[8][7], Կրօնական նկարչութիւն[8], այլաբանութիւն[7], դիցաբանական գեղանկարչութիւն[7] եւ հոգևոր արվեստ?[7]
Ուշագրաւ գործեր Վեներայի ծնունդը?, Մոգերի երկրպագություն?, Գարուն? եւ Fortitude?
Մեկենասներ Լորենցո Մեդիչի?
Ուսուցիչ Ֆրա Ֆիլիպպո Լիպպի?[10] եւ Անդրեա դել Վեռոկկիո?
Աշակերտներ Ֆիլիպինո Լիպպի?[11]
Աշխատավայր Անդրեա դել Վեռոկկիո?[12]
Sandro Botticelli Ուիքիպահեստում

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

Պոթչելիի կեանքին մասին առաջին վկայութիւններուն կը հանդիպինք Ճորճոյ Վազարիի 1550 թուականի կենսագրութիւններու հաւաքածոյին մէջ: Ծննդեան ճիշդ տարեթիւը յայտնի չէ. Պոթչելին ծնած է 1444-1445 միջեւ[13][14] Ֆլորանսի Օգնիսանտի թաղամասին մէջ: Հայրը տակառագործ էր: Պոթչելիին կեղծանունը առաջին անգամ իր տղուն անցած է իր աւագ եղբօր՝ Ճովանէն, որ այդ մականունը ստացած է գէր ըլլալուն պատճառով: Այդ անունը իտալերէն botticello-էն ծագում առած է, որ թարգմանաբար կը նշանակէ «փոքրիկ տակառ»:

Պոթչելին չորս հինգ եղբայրներէն ամէնակրտսերն էր: Պոթչելիի ընտանիքը կ'ապրի համեստ, բայց ոչ աղքատ, քանի որ հայրը հմուտ արհեստաւոր էր: Տասնհինգ տարեկանին Պոթչելին աշխատանքի կ'անցնի Ֆրայ Ֆիլիպպոյ Լիպպիի արուեստանոցին մէջ, որ ճանչուած վարպետ էր Ֆլորանսի մէջ: Այնտեղ Պոթչելին կ'աշխատի Անթօնիօ տել Բոլաիուոլոյյի եւ Անդրէայ տել Վերոչիոյյի հետ: Այդ շրջանին ան կ'ուսանի փորագրութիւն, որ մեծապէս կ'ազդէ անոր նկարչութեան ոճին եւ ուղղուածութեան վրայ: 1470-ին Պոթչելին կը բանայ իր սեփական արուեստանոցը եւ կը ստանայ առաջին հասարակական պատուէրը:

Պատկերասրահ

Խմբագրել

Աղբիւրներ

Խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 https://www.britannica.com/biography/Sandro-Botticelli
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 https://doi.org/10.1093/gao/9781884446054.article.T010385
  3. 3,0 3,1 3,2 Artnet — 1998.
  4. 4,0 4,1 4,2 AGORHA — 2009.
  5. 5,0 5,1 5,2 Վասարի Ճ. https://www.projekt-gutenberg.org/vasari/renaissa/chap016.html / խմբ. F. Schillmann — 1948.
  6. 6,0 6,1 6,2 Union List of Artist Names — 2018.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 https://rkd.nl/explore/artists/11286
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 http://vocab.getty.edu/page/ulan/500015254
  9. MutualArt.com — 2008.
  10. Schumacher A. Florence and its Painters: From Giotto to Leonardo da Vinci, Florenz und seine Maler: Von Giotto bis Leonardo da Vinci — է. 20.
  11. Florence and its Painters: From Giotto to Leonardo da Vinci, Florenz und seine Maler: Von Giotto bis Leonardo da Vinci — է. 21.
  12. Florence and its Painters: From Giotto to Leonardo da Vinci, Florenz und seine Maler: Von Giotto bis Leonardo da Vinci — է. 20.
  13. Barbara Deimling (directeur de la Syracuse University ՈՅ Florence), Sandro Botticelli, 1444/45-1510, Taschen, 2000, 3 8228 5992 3
  14. L'annռe commenջant ՈՅ Florence dans cette pռriode en mars.

Գրականութիւն

Խմբագրել
  • Սեյրանուհի Գեղամեան - «փոքրիկ պատմութիւններ մեծ արուեստագէտների մասին»: Երեւան, «Գրաբեր» հրատարակչութիւն, 2007 թուական

Կ'ատեգորիայ:Իտալացի նկարիչներ Կ'ատեգորիայ:Վերածննդի նկարիչներ Կ'ատեգորիայ:Ստեղծագործական կ'եղծանուննէր