«Սուր (քաղաք)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎Խաչակրական ժամանակաշրջան: clean up, replaced: մէջ: → մէջ։ using AWB
Չ clean up, replaced: էր: → էր։ , վրայ: → վրայ։ using AWB
Տող 14.
Սուր կը բաղկանար երկու հեռաւոր բնակութեան վայրերէ՝ Սուրը, որ ծովեզերքը գտնուող կղզի մըն էր եւ բուն հողի վրայ գտնուող Ուշու բնակավայրը: Մեծն Ալեքսանտր կղզին բուն հողին կը միացնէ ճամբայ մը շինելով Սուրի պաշարման ժամանակ՝ քանդելով հին քաղաքը, անոր քարերը օգտագործելու համար:<ref>Presutta, David. ''The Biblical Cosmos Versus Modern Cosmology''. 2007, page 225, referencing: Katzenstein, H.J., ''The History of Tyre'', 1973, p.9</ref><ref>[[Robin Lane Fox]], ''Alexander the Great'' 1973:181f.</ref>
 
Կղզիի վրայ գտնուող քաղաքը ունէր երկու նաւահանգիստ, որոնցմէ մէկը կը գտնուէր կղզիի հարաւը, իսկ միւսը՝ հիւսիսը: Այսպիսով, Սուր ծովեզերեայ շրջաններուն վրայ ձեւով մը կ'իշխէ: Հիւսիսային նաւահանգիստը Միջերկրական ծովուն արեւելեան լաւագոյն նաւահանգիստներէն էր:էր։ Հարաւային նաւահանգիստը կ'ոչնչանայ, սակայն հիւսիսայինը մինչեւ օրս կ'օգտագործուի:<ref>See Jidejian, Nina. ''Tyre Through the Ages'', 1969, for further information about the history of Tyre and its present condition.</ref>
 
Հին ժամանակներուն, Սուր կղզին ամրոցներով լաւապէս կը շրջապատոէր եւ Ուշու հողն ալ քաղաքէ մը աւելի կը նմանէր զանազան արուարձաններու ու կը գործածուէր իբրեւ ջուրի եւ տախտակի հարթակ կղզիին:<ref>[http://encyclopedia.jrank.org/TUM_VAN/TYRE_Phoen_and_Hebr_rock_Assyr_.html 'Tyre' from Encyclopædia Britannica 11th ed.]</ref> Յովսէփուս կ'արձաագրէ,որ այս երկու քաղաքներու բնակիչները ատեն-ատեն կը կռուէին, սակայն ընդհանրապէս միշտ իրարու կողքին կը կանգնէին, որովհետեւ կ'օգտուէին կղզիին հարստութենէն, որ կու գայ նաւահանգիստէն, եւ բուն հողի տախտակէն, ջուրէն եւ այրելու հողերէն:
Տող 86.
[[Պատկեր:Roman Hippodrome in Tyre, Lebanon.jpg|thumb|Սուրի հռոմէական ձիարշաւարանը]]
բազմաթիւ սպառնալիքներ կան Սուրի հնութեան մշակութային պահպանութեան վրայ, ինչպէս քաղաքի զարգացման ճնշումը եւ հին իրերու անօրէն վաճառականութիւնը:<ref>{{cite news|url=|title=Lebanon's Archaeological Heritage|author=Helga Seeden|date=December 2, 2000
}}</ref> 2011-էն ի վեր կայ պողոտայ մը կառուցելու ծրագիրը հնագիտական օրէն զգայուն տարածքներու վրայ:վրայ։ Փոքրածաւալ աշխարհաբնագիտական քննաչափութիւն մը տարածքին մէջ ի յայտ կը բերէ հնագիտական մնացորդներ: Շրջանները չեն հարցաքննուած: Հակառակ ճամբուն կառուցման վայրի փոփոխութեան, ճշգրիտ սահմաններու բացակայութիւնը ձախողութեան հակամիտ կը դարձնէ պահպանութեան գործընթացը:<ref name="icomos118">Toubekis, Georgios (2010). "Lebanon: Tyre (Sour)". In Christoph Machat, Michael Petzet and John Ziesemer (Eds.), {{cite web |url=http://www.international.icomos.org/risk/world_report/2008-2010/H@R_2008-2010_final.pdf |title=Heritage at Risk: ICOMOS World Report 2008-2010 on Monuments and Sites in Danger }}. Berlin: hendrik Bäßler verlag, 2010, pg. 118.</ref>
[[Պատկեր:Tyre-109945.jpg|thumb|Սիւներն ու զբօսաշրջիկները]]
2006-ի Լիբանանի կռիւները հնութիւնները ենթակայ կը դարձնեն վտանգի, ինչ որ [[Միաւորուած Ազգերու Կազմակերպութիւն|Միաւորուած Ազգերու Կազմակերպութեան]] գործավար պատասխանատուն կը մղէ, որ մշակութային ահազանգ հնչեցնէ:<ref>{{cite news|url=http://whc.unesco.org/en/news/276|title=UNESCO Director-General Launches "Heritage Alert" for the Middle East|publisher=UNESCO World Heritage Centre|author1=Koïchiro Matsuura |author2=The Director-General of UNESCO |date=August 11, 2006}}</ref> Կռիւներու աւարտէն ետք՝ Սեպտեմբեր 2006-ին, պահպանութեան մասնագէտներ կ'այցելեն Լիբանան եւ հնութեան վրայ վտանգներ չեն նկատեր: Բայց, ռմբակոծումները կը վնասեն Սուրի գերեզմանատան քարայրներէն մէկուն մէջ գտնուող որմնանկարներ: Կը յիշուին նաեւ վայրի վատթարացման մասին, ինչպէս պահպանութեան գործընթացին պակասը, անձրեւի ջուրի անկարգաւորութեան պատճառով շինութեան կործանում եւ փափուկ քառերու կործանում:<ref name="icomos118"/>