Ստեփանոս Գոյներերիցանց

Ստեփանոս Գոյներերիցանց;
Ծնած է	13-րդ դար
Ծննդավայր	Կայթառոն, Կիլիկիոյ Հայկական Թագաւորութիւն
Մահացած է	14-րդ դար
Քաղաքացիութիւն	Կիլիկիոյ Հայկական Թագաւորութիւն
Մասնագիտութիւն	գրիչ, հոգեւորական

Ստեփանոս Գոյներերիցանց (Գոյներերիցանց Կայթառոնցի կամ Կայծառոնեցի^[1], 13-րդ դար, Կայթառոն, Կիլիկիոյ Հայկական Թագաւորութիւն - 14-րդ դար), հայ հոգեւորական, ծաղկող գրիչ։ Գէորգ Սկեւռացիի աշակերտը։

Կենսագրութիւն

Ծնած է հաւանաբար ԺԳ․ դարու կիսուն։ Ուսած է Սկեւռացի կամ Լամբրոնացի Գէորգ վարդդապետի ձեռքին տակ, մնալով անոր մօտ 18 տարի, հիմնովին տիրապետած է յատկապէս գրչութեան արուեստին։

Իր խնդրանքով Գէորգ Սկեւռացի գրած է երկու խրատ՝ «Խրատ Գրչութեան» եւ «Խրատ Վասն Հանգամանաց Հեգից եւ Առոգանութեանց» աշխատութիւնները^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]։

1284-1312 թուականներուն յիշուած է տարբեր յիշատակարաններու մէջ։

1292 թուականին զինք «ծեր» կոչած են, բայց անկէ 20 տարի ետք (1312-ին), ան եղած է Կիպրոս, ուր գացած էր էր Կիլիկիայէն՝ վտանգներէն նեղացած^[7]։

Ստեփանոս Կիպրոսի մէջ գրած է գեղազարդ ձեռագիր մը՝ «Գործք Առաքելոց, Կաթուղիկեայք եւ Աւետարան Յովհաննու»։ Այդ ձեռագիրը գրուած է Հեթում Լամբորնացիի դուստր Ալիծի համար (Կեռան թագուհու քույրը և Կիպրոսի սենեսկալ Փիլիպ Իլինյանի կինը)։ Ալիծը հիւրընկալած էր Ստեփանոսը եւ առած էր իր խնամակալութեան տակ։

Ձեռագիրը գրուած է 1310-1312 թուականներուն, Կիպրոսի Ֆամակուսթա (Մաղուսա) քաղաքին մէջ^[8]։

Ստեփանոս գրած է նաեւ Տօնացոյց մը՝ 1300 թուականին։

Ծանօթագրութիւններ

↑ Սիոն։ Ամսագիր ազգային, բանասիրական, գրագիտական եւ քաղաքական, 1964 Մայիս, էջ 133։
↑ «Հայկական հին դպրութեան պատմութիւն (Դ-ԺԳ դար)», Գարեգին Զարպհանալեան, բարձրագոյն դպրոցաց համար․ Գ տպագր. յաւելուածօք եւ փոփոխութեամբք, Վենետիկ, 1897։
↑ «Ցուցակ հայերէն ձեռագրաց մատենադարանին Մխիթարեանց ի Վիեննա», Յակոբոս Տաշեան, Վիեննա, 1895, էջ 783, 842։
↑ «A Catalogue of the Armenian Manuscripts in the British. Museum», Conybeare, London, 1913, էջ 306բ։
↑ «Cathalogue of the armenian manuscripts in the Bodleian library», կազմեցին Ս. Վրդ. Պարոնեան եւ Conybeare, Oxford, 1918, էջ 232, 246։
↑ «Մայր ցուցակ հայերէն ձեռագրաց մատենադարանին Մխիթարեանց ի Վենետիկ», Բարսեղ Սարգիսեան, Վենետիկ-Սբ. Ղազար, 1924, էջ 1000։
↑ «Սիսուան», Ղեւոնդ Ալիշան, Վենետիկ, 1885, էջ 97։
↑ «Դրանսիլուանիոյ հայոց մետրապոլիսը կամ նկարագիր Կերլա հայաքաղաքի», Գրիգոր Գովրիկեան, Վիեննա, 1896, էջ 342-348։

[1] Սիոն։ Ամսագիր ազգային, բանասիրական, գրագիտական եւ քաղաքական, 1964 Մայիս, էջ 133։

[2] «Հայկական հին դպրութեան պատմութիւն (Դ-ԺԳ դար)», Գարեգին Զարպհանալեան, բարձրագոյն դպրոցաց համար․ Գ տպագր. յաւելուածօք եւ փոփոխութեամբք, Վենետիկ, 1897։

[3] «Ցուցակ հայերէն ձեռագրաց մատենադարանին Մխիթարեանց ի Վիեննա», Յակոբոս Տաշեան, Վիեննա, 1895, էջ 783, 842։

[4] «A Catalogue of the Armenian Manuscripts in the British. Museum», Conybeare, London, 1913, էջ 306բ։

[5] «Cathalogue of the armenian manuscripts in the Bodleian library», կազմեցին Ս. Վրդ. Պարոնեան եւ Conybeare, Oxford, 1918, էջ 232, 246։

[6] «Մայր ցուցակ հայերէն ձեռագրաց մատենադարանին Մխիթարեանց ի Վենետիկ», Բարսեղ Սարգիսեան, Վենետիկ-Սբ. Ղազար, 1924, էջ 1000։

[7] «Սիսուան», Ղեւոնդ Ալիշան, Վենետիկ, 1885, էջ 97։

[8] «Դրանսիլուանիոյ հայոց մետրապոլիսը կամ նկարագիր Կերլա հայաքաղաքի», Գրիգոր Գովրիկեան, Վիեննա, 1896, էջ 342-348։

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]