Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան)
Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան) սփիւռքահայ անուանի աստղագէտ: Մեծ էր Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան)ի մանկավարժական գործունէութիւնը եւ անոր դերը մեքսիկական աստղագիտութեան զարգացման մէջ։ Մեծ դեր խաղցեր է աստղագիտական սարքերու ներմուծման եւ կիրառման գործին. առաքման միգամածութիւններու արագութիւնների դաշտի ուսումնասիրութեան նպատակով 1972թ. Մեքսիկայում առաջին անգամ ներմուծեր է Ֆապրի-Փերո ինթերֆերոմեթրիան:
Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան) | |
|---|---|
| Ծնած է | 30 Յունուար 1911[1] |
| Ծննդեան վայր | Պոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն[1] |
| Մահացած է | 1 Օգոստոս 1999[1] (88 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Մեքսիքօ Սիթի, Մեքսիքօ |
| Քաղաքացիութիւն |
 Թուրքիա Մեքսիքօ |
| Գործատու |
Ազգային Կեդրոնական Վարժարան Հարուըրտ Համալսարան Տոնանտցինտլայի աստղադիտարան? Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարան?[1] |
| Կրթութիւն |
Սկիւտարի ամերիկեան կաճառ Պոլսոյ Համալսարան[1] Հարուըրտ Համալսարան[1] |
| Գիտական ղեկավար | Erwin Finlay-Freundlich? |
| Տիրապետած լեզուներ | թրքերէն եւ Սպաներէն |
| Անդամակցութիւն | Միջազգային աստղագիտական միութիւն |
| Պարգեւներ եւ մրցանակներ | Կուկընհէյմի Յիշատակի Կրթաթոշակ |
| Ամուսին | Félix Recillas Juárez? |
Կենսագրութիւն Խմբագրել
Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան)ը ծնած է 31 Յունուար 1911-ին Կոստանդնուպոլիս։ Ուսանած է տեղի Սեմերճեան ճեմարանը եւ ամերիկեան վարժարանը։ 1933 թուականին աւարտել է Սթամպուլի համալսարանը։ 1935-1936 թուականներին դասաւանդեր է Կ. Պոլսոյ Կեդրոնական Սանասարեան վարժարանը, ապա տեղափոխուեր ԱՄՆ, ուր աւարտեր է Հարվարտի համալսարանը եւ 1937-ին ստացեր մաթեմատիկական գիտութիւններու դոկտորի աստիճան:
1938-1942 թուականներուն աշխատեր է Հարվարտի (ԱՄՆ) քոլէճի աստղադիտարանին մէջ, այնուհետեւ 1942թ. ամուսնացեր է մեքսիկացի աստղագէտ Ֆելիքս Ռեսիլասի հետ: Տեղափոխուեր Մեքսիկա եւ աշխատանքի անցեր է Փուեպլայի Թոնանցինթլայի աստղադիտարանին մէջ, ուր աշխատեր է մինեւ 1946 թուական:
1946-1996 թուականներին՝ Մեխիկոյի ազգային ինքնավար համալսարանի աստղագիտութեան հիմնարկի դասախօս[2]։
Անոր ամենակարեւոր ներդրումներէն էր մեքսիկական աստղագիտական ամսագիրներու հրատարակութեան խթանումը (Տոնանցինտլայի եւ Տակուբայայի աստղադիտարաններու տեղեկագիր, Աստղագիտութեան եւ աստղաֆիզիկայի մեքսիկական հանդէս եւ այլն):
Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան) աշխատանքները կը վերաբերին Կալաքթիքայի քինեմաթիքային, միգամածութիւններու լուսաչափութեանը եւ տեսագծային արագութիւններու որոշմանը[3]։
Փարիս Փիշմիշ (Մարի Սուքիասեան)ի դուստրը` նոյնպէս աստղագէտ է Էլզա Ռեսիլաս-Փիշմիշը:
Անդամակցութիւն Խմբագրել
- Միջազգային աստղագիտական միութիւն
- Ամերիկեան աստղագիտական ընկերութիւն
- Մեծ Բրիտանիայի Թագաւորական աստղագիտական ընկերութիւն
- Մեքսիկայի գիտութիւններու ակադեմիայի անդամ
- Մեքսիկական ֆիզիքական ընկերութեան անդամ
Աղբիւրներ Խմբագրել
https://nt.am/am/dates/816/1911թ. 31 յունուար-ին Կ. Պոլսում ծնած է սփիւռքահայ անուանի աստղագէտ Փարիս Փիշմիշը (Մարի Սուքիասեան)
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://www.aras.am/FamousAstronomers/pishmish.html
- ↑ «Աստղագէտ Սուքիասեան Մարի (Փարիս Փիշմիշ) - ՍՈՑԻԱԼԻԶՄ.am» (hy-am)։ արտագրուած է՝ 2018-03-02
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր 2, Ե., 2007, էջ 638։