Ազգային Յուշարձան (Ամսթերտամ)

Ազգային յուշարձան, (հոլ.՝ Nationaal Monument կամ Nationaal Monument op de Dam) Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին նուիրուած յուշարձան Ամսթերտամի Դամ հրապարակին վրայ, տեղադրուած է 1956 թուականի մայիս 4-ին։ Ամէն տարի մայիս 4-ին յուշարձանի մօտ տեղի կ'ունենայ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի նահատակներուն յիշատակին արարողութիւն (Dodenherdenking)[1][2]:

Ազգային Յուշարձան (Ամսթերտամ)
'
Lua error in Մոդուլ:Location_map at line 442: Unable to find the specified location map definition. Neither "Module:Location map/data/Հոլանտա" nor "Template:Տեղորոշման քարտեզ Հոլանտա" exists.
Կը Գտնուի Ամսթերտամ
Շինութեան ձեւ Յուշարձան` նուիրուած Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին
Ներկայ վիճակ Կանգուն

Տուեալներ Խմբագրել

Յուշարձանի կենտրոնական տարրը 22 մետր բարձրութեամբ սպիտակ տրաւերտինէ կոնաձեւ սիւնն է։ Սիւնին առջեւի մասը խորաքանդակը կը կոչուի De Vrede («խաղաղութիւն») եւ կազմուած է շղթայուած տղամարդկանց 4 ֆիգուրներէ, որոնք կը ներկայացնէն պատերազմական տարիներու տառապանքները։ Այս ֆիգուրներուն երկու կողմերը տղամարդկանց քանդակներ կան, որոնք կը ներկայացնէն հոլանտական վերածնունդը. ձախ կողմի ֆիգուրը մտաւորականութեան ներկայացուցիչն է, աջ կողմինն ալ` աշխատաւոր դասը։ Անոնց ոտքերուն մօտ լացող շուները կը խորհրդանշէն տառապանք եւ հաւատարմութիւն։ Կենտրոնական խորաքանդակին վերի երեխան ձեռքին կնոջ քանդակ է, որուն շուրջ կայ աղաւնիներ, որոնք կը խորհրդանշէն յաղթանակ, խաղաղութիւն եւ նոր կեանք։ Սիւնին ետեուի դէպի երկինք յառած աղաւնիները կը խորհրդանշէն ազատութիւն[1][2]:

Յուշարձանը տեղադրուած է համակենտրոն օղակներու վրայ, որոնք անոր շուրջն աստիճաններ ստեղծած են։ Պատուանդաններու վրայ երկու կողմերէմ կանգնած են առիւծներ, որոնք կը խորհրդանշեն Նիդերլանդներու թագաւորութիւնը: Կիսաշրջանաձեւ պատը կը պարփակէ յուշարձանի հետեւամասը, որուն վրայ կան հողով լցուած 11 սափորներ` բերուած հոլանդական մարզերից։ Նիդերլանդներն ունեցած են 11 մարզ, մինչեւ 1986 թուականին Ֆլեւոլենդը դարձաւ 12-րդ մարզը։ Երեք տարի յետոյ աւելացուեց 12-րդ սափորը` լցուած հոլանդական արեւելա-հնդկական հողով (ներկայիս Ինդոնեզիայ)։

Սիւնի վրայ կայ լատինատառ մակագրութիւն.

Hic ubi cor patriae monumentum cordibus intus
quod gestant cives spectet ad astra dei.

(«Այստեղ, ուր հայրենիքի սիրտն է, թող վեր յառնի այս յուշարձանը դէպի Աստուած եւ աստղեր»)

Սիւնի ետեւի պատին վրայ կայ հոլանդերէն արձանագրութիւն` տեքստ բանաստեղծ Ադրիաան Ռոլանդ Հոլսվին կողմէ։ Պատի ետեւի մասը մակագրուած է հոլանդացի գրող Անտուան Դոնկերի բանաստեղծութիւններէն մէկը[1][2]:

Հեղինակներ Խմբագրել

  • Ճարտարապետ` Յակոբս Աուդ
  • Քանդակագործներ` Ջոն Ռադեքեր, նրա որդիներ` Հան եւ Եան Վիլեմ Ռադեքերներ, ռդլիեֆների հեղինակ` Պոլ Կրէկուար[1][2]

Պատկերասրահ Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել