Աղաթոնիսի
Աղաթոնիսի (յուն․՝ Αγαθονήσι), Էգէականի կղզի, Տոտեքանիսա, Յունաստան։
| Կղզի | |
|---|---|
| Աղաթոնիսի | |
| Αγαθονήσι | |
 Աղաթոնիսի․ Այիոս Եորղոս նաւահանգիստը | |
| Երկիր | Յունաստան, էգէական ծով |
| Շրջան | Տոտեքանիսա |
| Տարածութիւն | 13,417 քմ² |
| ԲԾՄ | 135 մեթր |
| Կը գտնուի ափին | Էգէական Ծով |
| Ժամային գօտի | UTC+2 եւ UTC+3։00 |
| Պաշտօնական կայքէջ | agathonisi.gr |
Հակիրճ տեղեկութիւններ
ԽմբագրելԱղաթոնիսի Տոտեքանիսայի հիւսիսային կղզին է, շատ մօտիկ Սամոսին եւ թրքական ափերուն։ Տարածութիւնն է 13,4 քլ․² եւ բնակչութեան թիւը՝ 185։
Կղզին ունի երիզաձեւ ծովափներ, որոնք ապահով ծովախորշեր են շրջանէն անցնող նաւերուն համար։ Շրջապատուած է փոքր ժայռակղզիակներէ, ինչպէս օրինակ Փիթա, Սթրոկիլի, Փրասօ, Ներոնիսի, Ղլարոս (կամ Քացաղանի) եւ Քունելոնիսի։
Բնակիչները կը զբաղին ձկնորսութեամբ, երկրագործութեամբ եւ անասնապահութեամբ։ Վերջին տասնամեակին կը զարգանայ նաեւ զբօսաշրջիկութիւնը։
Աղաթոնիսի ունի երեք բնակավայրեր․-
- Մեղալօ Հորիօ (120 բնակիչ)․ ամենամեծ եւ հնագոյն վնակավայրը, ծովէն անտեսանելի (հին ժամանակներուն այդպէս կառուցուած, որպէսզի բնակիչները ծովահէններու արշաւանքներէն պաշտպանուին),
- Միքրօ Հորիօ (15 բնակիչ),
- Այիոս Եորղոս (15 բնակիչ)․ կղզիին նաւահանգիստն է։
Պատմական տեղեկութիւններ
ԽմբագրելՀնադարին, կղզին կը կոչուէր Փսեթուսա, Թրաղէա (այդպէս կ՛ անուանէ Թուքիտիտիս), իսկ Ստրաբոն եւ Ստեփան Բիւզանդացին շրջական ժայռակղզիակներուն հետ կ՛ անուանեն՝ Թրաղեէ, իսկ Պլութարհոս (Փլութարհոս)՝ Թրաղիա։
Կղզին յաջորդաբար կը հաստատուին Քարես, Դորեացիներ եւ Յոնիացիներ։ Ք․Ա․ 494-ին տեղի կ՛ ունենայ Լատի նաւամարտը պարսիկներուն եւ յոնիացիներուն միջեւ։
Բիւզանդական շրջանին եղած է աքսորավայր։ 1522-ին, ան ալ, ինչպէս Տոտեքանիսայի կղզիներուն մեծ մասը, օսմանցիներուն գերիշխանութեան տակ կը գտնուի։ 6 Օգոստոս 1824-ին հոն կ՛ ապաստանի պարտուած թրքական-եգիպտական նաւատորմը, իսկ երկու շաբաթ ետք՝ 29 Օգոստոսին, կղզիին արեւելեան մասին տեղի կ՛ ունենայ Ղերոնտասի նաւամարտը։
Կղզին, հետեւելով Տոտեքանիսայի մնացեալ կղզիներուն ճակատագրին, 1912-ին կ՛ անցնի իտալական գերիշխանութեան տակ, իսկ 1943-ին՝ գերմանացիներուն։ 7 Մարտ 1948-ին վերջնականապէս Յունաստանին կը միանայ։
Բնապահպանում
ԽմբագրելԱղաթոնիսի յայտարարուած է NATURA 2000 Բնապահպանման շրջան (ապաստան վտանգուած թռչուններու համար)․ բազէ (Falco eleonorae տեսակ), Էգէականի ճայ (αιγαιόγλαρος), եւայլն։
Ծանօթագրութիւններ
ԽմբագրելԱրտաքին յղումներ
Խմբագրել- Լատի նաւամարտ(անգլերէն)