Արաբական Աշխարհ

Արաբական աշխարհ, Հիւսիսային Ափրիկէի եւ Արեւմտեան Ասիոյ արաբախօս պետութիւններու, տարածքներու եւ բնակչութեան, ինչպէս նաեւ Արաբական պետութիւններու դաշնակցութեան անդամ երկիրներ եւ արաբերէն որպէս պաշտօնական լեզու ունեցող երկիրներու ամբողջութիւն[1]։

Արաբական աշխարհի դասական տարածքային սահմանին վրայ հիմնուած քարտէս՝ արաբական երկիրները եւ Արեւմտեան Սահարան

«Արաբական աշխարհ» եզրի դասական սահմանումը կ'ընդգրկէ Արաբական դաշնակցութեան՝ Ատլանտեան ովկիանոսէն արեւմուտք՝ մինչեւ Արաբական ծով արեւելքի մէջ, եւ Միջերկրական ծովէն հիւսիսի մէջ մինչեւ Ափրիկեան պոզ եւ Հնդկական ովկիանոս հարաւ-արեւելք[1]: Այդ երկիրներու ընդհանուր բնակչութիւնը կը կազմէ աւելի քան 400 միլիոն մարդ, որոնցմէ աւելի քան կէսը 25 տարեկանէն պակաս է[2]։

Արաբական ազգայնականութեան առաջին դրսեւորումները յայտնի դարձած են 19-րդ դարու երկրորդ կէսին Օսմանեան կայսրութեան մէջ այլ ազգայնական շարժումներու հետ զուգահեռ։ 1945 թուականին կազմաւորուած Արաբական դաշնակցութիւնը կը ներկայացնէ արաբներու շահերը, ինչպէս նաեւ նպատակ ունի արաբական պետութիւններուն քաղաքական միացումը (այդ գաղափարախօսութիւնը կը կոչուի համաարաբականութիւն)[3][4]։ Ամբողջ արաբական աշխարհի համաժողովրդական ցոյցերը 2010 թուականէն մինչեւ 2011 թուականը ուղղուած էին երկիրներու կառավարութիւններուն ժողովրդավարական իրաւունքներու պաշտպանման եւ վերականգնման պահանջով։

Բնակչութիւն Խմբագրել

Թիւ Երկիր Բնակչութիւն Տեղը ըստ բնակչութեան
(աշխարհի մէջ)
1 Կաղապար:Դրօշաւորում/Եգիպտոս 91,425,854[5] 16
2 Կաղապար:Դրօշաւորում/Ալճերիա 37,100,000 34
3 Կաղապար:Դրօշաւորում/Սուդան 34,848,000 35
4 Կաղապար:Դրօշաւորում/Իրաք 33,425,000 39
5 Կաղապար:Դրօշաւորում/Մարոք 32,666,179 40
6 Կաղապար:Դրօշաւորում/Սէուտական Արաբիա 28,660,000 45
7 Կաղապար:Դրօշաւորում/Եմեն 25,502,000 49
8   Սուրիա 21,740,340 55
9 Կաղապար:Դրօշաւորում/Թունիս 10,673,800 77
10 Կաղապար:Դրօշաւորում/Սոմալի 9,656,000 85
11 Կաղապար:Դրօշաւորում/ԱՄԷ 8,089,000 93
12 Կաղապար:Դրօշաւորում/Լիբիա 6,449,000 103
13 Կաղապար:Դրօշաւորում/Յորդանան 6,345,023 106
14 Կաղապար:Դրօշաւորում/Պաղեստինյան ինքնավարություն 4,293,313 125
15   Լիբանան 4,268,000 126
16 Կաղապար:Դրօշաւորում/Մավրիտանիա 3,378,254 134
17 Կաղապար:Դրօշաւորում/Քուվեյթ 2,889,000 138
18 Կաղապար:Դրօշաւորում/Օման 2,883,000 139
19 Կաղապար:Դրօշաւորում/Կատար 1,921,000 149
20 Կաղապար:Դրօշաւորում/Բահրեյն 1,341,000 155
21 Կաղապար:Դրօշաւորում/Ջիբութի 923,000 158
22 Կաղապար:Դրօշաւորում/Կոմորյան Կղզիներ 767,000 163
Ընդհանուր Կաղապար:Դրօշաւորում/Արաբական լիգա 400,652,486

Տե՛ս նաեւ Խմբագրել

Գրականութիւն Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Frishkopf: 61: Գոյութիւն չունի «արաբական աշխարհ» եզրի յստակ սահմանումը, բայց ըդունուած է անոր տակ ենթադրել Արաբական դաշնակցութեան 22 երկիրները, որոնց բնակչութիւնը միասին կը կազմէ մոտ 400 միլիոն մարդ (Seib 2005, 604): Բացի այդ, եզրի տարածքային սահմանման հետ միասին պէտք է նշել նաեւ լեզուային սահմանումը, որ կ'ընդգրկէ աշխարհով մէկ տարածուած արաբական սփիւռքը՝ Ամերիկայի, Եւրոպայի, Հարաւ-արեւմտեան Ասիոյ, Արեւմտեան Ափրիկէյի եւ Աւստրալիոյ մէջ
  2. Arab World Ministries
  3. «Arab League Sends Delegation to Iraq»։ Encyclopedia.com 
  4. «Arab League Warns of Civil War in Iraq»։ Encyclopedia.com 
  5. «CAPMAS homepage»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2011-07-23-ին 

Արտաքին յղումներ Խմբագրել

  • ArabLand.com Արաբական աշխարհի տեղեկատու
  • Araboo.com Արաբական աշխարհի տեղեկատու
  • Al-hakawati.net Archived 2015-07-23 at the Wayback Machine. Տեղեկութիւն արաբական երկիրներու մասին
  • WinArab Archived 2014-08-07 at the Wayback Machine. Հոդուածներ արաբական աշխարհի մասին