Ժին Հըրշ (13 Յուլիս 1910(1910-07-13)[1][2][3][…], Ժընեւ, Զուիցերիա[4] - 5 Յունիս 2000(2000-06-05)[2][3][5], Ժընեւ, Զուիցերիա), զուիցերացի փիլիսոփայ:

Ժին Հըրշ
ֆրանսերէն՝ Jeanne Hersch
Ծնած է 13 Յուլիս 1910(1910-07-13)[1][2][3][…]
Ծննդավայր Ժընեւ, Զուիցերիա[4]
Մահացած է 5 Յունիս 2000(2000-06-05)[2][3][5] (89 տարեկանին)
Մահուան վայր Ժընեւ, Զուիցերիա
Քաղաքացիութիւն  Զուիցերիա
Ուսումնավայր Ժընեւի համալսարան
Բարձրագոյն հետազօտութիւններու գործնական դպրոց
Ֆրայբուրգի համալսարան?
Հայտելպըրկի Համալսարան
Ազդուած է Կառլ Յասպերս?
Մասնագիտութիւն փիլիսոփայ, գրագէտ, համալսարանի դասախօս
Աշխատավայր Ժընեւի համալսարան
International School of Geneva?
Կուսակցութիւն Շվեյցարիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն?
Ծնողներ հայր՝ Liebmann Hersch?

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Ժին Հըրշը ծնուած է հրեայներու ընտանիքի մէջ. մայրը ծնունդով Վիլնիվսից էր, հայրը՝ Վարշաւայէն: Մաթեմատիկոս Ժոզեֆա Հըրշայի (1925—2012) քոյրն է, մաթեմատիկոս Ալֆրետ Տարսկիի բարեկամուհին[6]: Հայրը Ժընեւի համալսարանէն ներս դասաւանդած է ժողովրդագրութիւն եւ վիճակագրութիւն, մայրը եղած է բժշկուհի: Փիլիսոփայութիւն սորված է Ժընեւի, Փարիզի, Հայտելպըրկի, Ֆրայպըրկի մէջ։ Գարլ Եասպերսի ուսանողն ու աշխատութիւններու թարգմանիչն է, անոր մասին մէնագրութեան հեղինակը:

Եղած է Ժընեւի համալսարանի փիլիսոփայութեան պրիւատ-դոցենտ (1947-1956), այնուհետեւ փրոֆեսոր (1956-1977), ԱՄՆ-ի, Քանատայի, Լատինական Ամերիկայի համալսարաններու հրաւիրուած փրոոֆեսոր, Սոցիալիստական կուսակցութեան անդամ, Եւրոպական դաշնային միութեան ակտիւիստ:

 
Ժին Հըրշի գերեզմանը Թագաւորների գերեզմանոցին մէջ (Ժընեւ)

Ընկերական եւ ստեղծագործական կապեր Խմբագրել

Ընկերութիւն ըրած է Ռայմոն Արոնի, Ստանիսլաւ Վինցենցի, Եուսուֆ Չաբսկիի, Չեսլաւ Միլոշի հետ, թարգմանած է Չ. Միլոշի «Իսսա հովիտը» ինքնակենսագրական վէպը (1956):

Աշխատութիւններ Խմբագրել

  • L’illusion philosophique (1936)
  • Temps alternés (1940)
  • L'être et la forme (1946)
  • Idéologies et réalité (1956)
  • Le droit d'être un homme (1968)
  • Karl Jaspers (1978, վերահրատարակություն՝ 2002)
  • L'étonnement philosophique (De l'école Milet à Karl Jaspers) (1981, վերահրատարակություն՝ 1993)
  • L’ennemi c’est le nihilisme (1981)
  • Textes (1985)
  • Éclairer l’obscur (1986)
  • Temps et musique (1990)

Ճանաչում Խմբագրել

  • Մարդու իրավունքներու հիմնադրամի մրցանակ (1973),
  • Միշէլ տը Մոնտենի մրցանակ (1979),
  • Սանկտ Կալլենի համալսարանի մրցանակ ազատութեան համար (1980),
  • Ալպերթ Այնշթայնի մետալ (1987),
  • Գարլ Եասբերսի մրցանակ (1992) եւ այլն:
  • Օլտենպուրկի համալսարանի պատուաւոր դոկտոր,
  • Լոզանի դաշնային բազմաարուեստեան դպրոցի պատուաւոր դոկտոր:

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 FemBio տվյալների շտեմարան
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118815679 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  5. 5,0 5,1 5,2 Babelio — 2007.
  6. Feferman Anita Burdman, Feferman Solomon, Feferman Professor of Mathematics and Philosophy and Patrick Suppes Family Professor of Humanities and Sciences Solomon (2004-10-04)։ Alfred Tarski: Life and Logic։ Cambridge University Press։ ISBN 9780521802406 

Գրականութիւն Խմբագրել

  • Larese D. Jeanne Hersch: eine Lebensskizze. — Amriswil: Amriswiler Bücherei, 1976.
  • Penser dans le temps: mélanges offerts à Jeanne Hersch. — Lausanne : Éditions l’Age d’homme, 1977.
  • Die Macht der Freiheit: kleine Festschrift zum 80. Geburtstag von Jeanne Hersch / Annemarie Pieper, Hrsg. — Zürich: Benziger, 1990.
  • Dufour-Kowalski E. Jeanne Hersch: présence dans le temps. — Lausanne: L’Age d’homme, 1999.
  • De Monticelli R. Jeanne Hersch: la dame aux paradoxes. — Lausanne: Age d’homme, 2003.
  • Cuccinelli R. La forma del fare: estetica e ontologia in Jeanne Hersch. — Milano: B. Mondadori, 2007.

Արտաքին յղումներ Խմբագրել