Լեզուի Փաստագրում

Լեզուի Փաստագրում նաեւ կը կոչուի Վաւերագրական լեզուաբանութիւն, կամ՝ Լեզուի վաւերագրում (անգլերէն՝ Language Documentation) լեզուաբանութեան ոլորտներէն մէկն է, որուն նպատակն է նկարագրել մարդկային լեզուներու քերականութիւնն ու գործածութիւնը։^[1]^[2]^[3]

Հրաչեայ Աճառեան - Լեզուաբան, ստուգաբան անգլերէն՝ etymologist, բանասէր, համալսարանական դասախօս։

Լեզուի վաւերագրումը աշխարհիս լեզուներու կանոնաւոր կերպաով արձանագրութեան, հաւաքելու, վերլուծելու եւ պահպանելու գործընթացն է, նամանաւանդ այն լեզուները որոնք վտանգուած են։^[4]

Լեզուի վաւերագրումի նպատակները

Լեզուի պահպանութիւն․ լեզուն շիջումէ (անգլերէն՝ extinction) պաշտպանելու համար մնայուն արձանագրութիւններու ստեղծում։^[5]
Լեզուի վերակենդանացում․ տուեալ լեզուին պատկանող ընկերութիւններուն տրամադրել իրենց լեզուն վերակենդանացնելու աղբիւրներ ու միջոցներ, զանիկա վերակենդանացնելու եւ պահպաներու համար։
Հետազօտութիւն․ Լեզուաբաններուն, մարդաբաններուն (անգլերէն՝ anthropologist), ընկերաբաններուն (անգլերէն՝ sociologist) եւ այլ մասնագէտներու մատակարարել տուեալներ (անգլերէն՝ data), լեզուն եւ անոր դերը ընկերութիւններուն մէջ ուսումնասիրելու համար։^[6]
Մշակոյթային ժառանգութիւն (պարզեցուած ուղղագրութեամբ՝ մշակութային)․ Արձանագրել լեզուաբանական սովորութիւնները իբրեւ այդ լեզուն կրող խումբին անշօշափելի մշակոյթային ժառանգութիւն։^[7]^[6]

Տեսակներր

Հնչաբանութիւն (անգլերէն՝ Phonetics)։
Հնչոյթաբանութիւն (անգլերէն՝ Phonology)։
Ձեւաբանութիւն (անգլերէն՝ Morphology)։
Շարադասութիւն (անգլերէն՝ Syntax)։
Իմաստաբանութիւն (անգլերէն՝ Semantics)։
Պատմական լեզուաբանութիւն (անգլերէն՝ Historical linguistics)։
Լեզուն մայրենի խօսողներուն կողմէն ինչպէս գործածուելուն ուսումնասիրութիւնը (անգլերէն՝ Pragmatics)։
Ոճագիտութիւն (անգլերէն՝ Stylistics)։
Առածագրութիւն (անգլերէն՝ Paremiography)։

Տե՛ս նաեւ

Ծանօթագրութիւններ

↑ Himmelmann Nikolaus P. (1998)։ «Documentary and descriptive linguistics»։ Linguistics 36 (1): 161–195։ doi:10.1515/ling.1998.36.1.161։ արտագրուած է՝ 2018-01-18
↑ Gippert Jost, Himmelmann Nikolaus P., Mosel Ulrike, խմբգրնր․ (2006)։ Essentials of language documentation։ Berlin: Mouton de Gruyter։ էջեր x,424։ ISBN 978-3-11-018864-6
↑ Woodbury Anthony C. (2003)։ «Defining documentary linguistics»։ in Austin Peter K.։ Language documentation and description 1։ London: SOAS։ էջեր 35–51։ արտագրուած է՝ 2018-01-18
↑ Grenoble Lenore A. |Furbee։ Language Documentation (English)։ John Benjamins Publishing Company։ ISBN 978-90-272-1175-0
↑ «preserve endangered languages globally»։ www.eldp.net։ արտագրուած է՝ 2024-05-27
↑ ^6,0 ^6,1 «Language documentation | Languages In Danger» (en-US)։ արտագրուած է՝ 2024-05-27
↑ «UNESCO - Text of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage»։ ich.unesco.org (անգլերեն)։ արտագրուած է՝ 2024-05-27

[1] Himmelmann Nikolaus P. (1998)։ «Documentary and descriptive linguistics»։ Linguistics 36 (1): 161–195։ doi:10.1515/ling.1998.36.1.161։ արտագրուած է՝ 2018-01-18

[2] Gippert Jost, Himmelmann Nikolaus P., Mosel Ulrike, խմբգրնր․ (2006)։ Essentials of language documentation։ Berlin: Mouton de Gruyter։ էջեր x,424։ ISBN 978-3-11-018864-6

[3] Woodbury Anthony C. (2003)։ «Defining documentary linguistics»։ in Austin Peter K.։ Language documentation and description 1։ London: SOAS։ էջեր 35–51։ արտագրուած է՝ 2018-01-18

[4] Grenoble Lenore A. |Furbee։ Language Documentation (English)։ John Benjamins Publishing Company։ ISBN 978-90-272-1175-0

[5] «preserve endangered languages globally»։ www.eldp.net։ արտագրուած է՝ 2024-05-27

[:0-6] 6,0 ^6,1 «Language documentation | Languages In Danger» (en-US)։ արտագրուած է՝ 2024-05-27

[7] «UNESCO - Text of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage»։ ich.unesco.org (անգլերեն)։ արտագրուած է՝ 2024-05-27

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]