Լիեժի տաճար
Առաջարկուած է այս եւ Լիէժի Տաճար յօդուածները իրար միացնել: (քննարկում) |
Լիեժի Սուրբ Պօղոսի տաճար (ֆրանսերէն՝ Cathédrale Saint-Paul de Liège) — Մայր տաճար Պելճիքայի Թագաւորութեան Լիեժ քաղաքին մէջ, Լիեժի եպիսկոպոսին նստավայրն է:
Պատմութիւն
ԽմբագրելՄինչև 1795 թիւն Լիեժին մէջ Մայր տաճարի կարգավիճակ ունեցած է Լամպերտ Մաաստրիխտցու տաճարն, զոր Ֆրանսական մեծ յեղափոխութեան թոհուբոհին մէջ աւերված է, իսկ Սուրբ Պօղոսին տաճարն քաղաքի եօթ քոլեկիալ տաճարներէն մին եղած էր պարզապէս: Վերջինիս շինութիւն սկսած է տասներորդ դարուն մէջ (969-971 թիվերու միջև)[1], աւարտի է հասուցած 13-15-րդ դարերուն: Տասնիններորդ դարի կեսերին Սուրբ Պօղոսի տաճարն վերակառուցած են՝ ճարտարապետ Ժան-Շարլ Տելսոյի նախագիծով և ղեկավարութեամբ:[2] Վերնասրահն, լայնական նաւն և գլխաւոր նաւն կառուցած են տասներեքերորդ դարուն, ապսիդներն՝ տասնչորսերորդին մէջ: Ընդ սմին՝ ճարտարապետական այդ տարրերն կառուցած են «ճառագայթային կեօոթիք» անուանեալ ոճին մէջ: Յետագային նորացումներ և նորոգումներ կատարված են պարոքքօ և նոր քլասիք ոճերու ոգիով:
Սուրբ Պողոսին տաճարն Մայր տաճարի կարգավիճակ ստացած է Նաբոլէոն Առաջինի (Նաբոլէոն Պոնաբարտի) իշխանութեան տարիներուն, Լիեժի քաղաքացիների խնդրանոք: 1804-ին կայսեր կողմէն տաճարին ընծայված է պատկառելի չափերով զանգ մը, զոր կը գործածվի առ այսօր:
Այս տաճարին մէջ կը պահվին Սուրբ Լամպերտ Մաաստրիխտցու մասունքներ: [3]. է
Գրականութիւն
Խմբագրել- Marie-Cécile Charles (2006)։ La cathédrale de Liège։ Carnets du Patrimoine (41)։ Institut du Patrimoine wallon։ էջ 48
- Isabelle Lecocq (2006)։ «Un dessin de la Crucifixion attribué à Lambert Lombard et le vitrail de la Crucifixion de la cathédrale Saint-Paul à Liège (1557)»։ La peinture ancienne et ses procédés: copies, répliques, pastiches։ Peeters Publishers։ էջեր 258–265։ ISBN 9042917768
- Isabelle Lecocq (2016)։ Les vitraux de la cathédrale Saint-Paul à Liège; Six siècles de création et de restauration։ Liège: Comité wallon pour le Vitrail associé au Corpus Vitrearum Belgique-België։ էջ 240։ ISBN 2503568173
- Forgeur Richard (1969)։ «La construction de la collégiale Saint-Paul à Liège aux temps romans et gothiques» (pdf)։ Bulletin de la Commission royale des Monuments et des Sites (ֆրանսերեն)։ XVIII (Brussel: Commission royale des Monuments et des Sites)։ էջեր 156–204։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2017-12-12-ին։ արտագրուած է՝ 2018-09-30
- Olivier-Joseph Thimister, Essai historique sur l'église de Saint Paul, ci-devant collégiale, aujourd'hui cathédrale de Liége, Lieja, Grandmont-Donders, 1867, 439 páginas.
- Philippe George, «Le trésor de la cathédrale, entre tradition et modernité: rénovation» in: Cahiers de l'urbanisme n°73, Lieja, Ed. Mardaga, 2009, ISBN 9782804700294.
Պատկերասրահ
Խմբագրել-
Տաճարի գլխավոր նաւն
-
Bóveda cuatripartita.
-
Տաճարի հիմնական լուսամուտն և Յովհաննէս Մկրտչին արձանն
-
Vidriera de la Catedral, a la izquierda del transepto.
-
Սուրբ Լամպերտոյի յուշանդրի-մասունքարանն
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ William W. Kibler, «Liege» in:Medieval France: an encyclopedia Abingdon, Ed. Routledge, 1995, p. 549.
- ↑ Ruwet Robert, Cariaux Albert (2008)։ Liège éternelle; Les traces d'antan dans les rues d'aujourd'hui։ Mémoire en images (ֆրանսերեն)։ Tempus։ էջ 24
- ↑ «Visite de la cathédrale. Revenons au bas-côté de droite»։ Официальный сайт։ արտագրուած է՝ 2018-01-25
Արտաքին յղումներ
Խմբագրել- «Официальный сайт»։ արտագրուած է՝ 2018-01-25
- Plano de la Catedral de San Pablo de Lieja.
- Tesoro de Lieja (en francés o inglés).
- La place de la Cathédrale hier et aujourd'hui Archived 2020-02-08 at the Wayback Machine.
- The cathedral treasury, largely transferred from the predecessor cathedral
- Cathédrale Saint-Paul de Liège, plenum on YouTube
Աղբիւրներ
Խմբագրել- 1086: Foundation of the St. John the Baptist Altar in St. Paul's Church and legacy to the poor.[1]
- Circa 1100: Charter of fraternity between the Canons of St. Paul and the Abbey of St. James, right of fishing granted to the monks of this abbey.
- 1169: Charter relating to the Tithes of Lixhe
- 1233: Agreement between St Lambert's Cathedral and the collegiate churches of Liège for their mutual defence
- l238: Pro piscariâ by Ramet
- 1242: Dispute between the Abbey of Santiago and Humbert de Saive Chevalier, ended by the arbitration of Othon Doyen de Paul
- 1249: Founding of the altar of Notre-Dame de Saint-André and Saint-Martin
- 1251: Convention between the Abbey of Val Dieu and the Chapter of Saint Paul concerning the tithe of Froidmont
- 1254: Letter from Cardinal Peter Légal of the Holy See granting indulgences to those who will contribute to the completion of the Church
- 1289: Charter of Consecration of the Church (11 April)
- 1293: Charter relative to the claustrale house given by the Abbey of Aulne
- 1300: Indulgences granted by Pope Nicholas
- 1381: Carta quod canonicus non possit habere bona Ecclesiae ad trecensum
- 1444: Erectio festi Exaltationis sanctae Crucis
- Daniel de Blochem canon of Saint-Paul: XIth manuscript Liber de Servis et aqua sancti Pauli.[2]
- 1483: Erectio confraternitatis beatae Mariae Virginis in Ecclesia Collegiata S. Pauli Leodiensis facta anno
- 1494: Fundatio primae Missae et S. Danielis in Ecclesia S. Pauli facta per Dominum Arnoldum Pickar
- 1515: de Cletis Foundation
- 1560: Jean Stouten, dean: Ancien bréviaire de la collégiale de Saint-Paul. Premier livre imprimé de et à Liège by Կաղապար:Ill, currently exhibited at the Curtius Museum.
- 1621: List of Altars erected in the former collegiate church of Saint-Paul.[3]
- 1622: Alber de Limborsch: Fundatio S. Pauli, printed in 4° at Ouwerx (400 hexameters)
- O.J. Thimister, Essai historique sur l'église de Saint Paul, Spee Zelis, Liège, 1867
- ↑ Cartulary of charters and documents of the collegiate church of Saint-Paul de Liège, at the State Archives in Liège
- ↑ Daniel de Blochem, canon of Saint-Paul; endowed with his prebend in 1444, he became a scholar in 1461 and fulfilled the functions of this dignity until 1467 and had the idea of writing the history of the Deans of his collegiate church.
- ↑ Registre des autels fondés à l'église Saint Paul (printed in 1779) Typis Zuzzarini, during a trial supported by the chaplains of the Collegiate Church. Published in part by Olivier-Joseph Thimister, in Essai historique sur l'église de Saint Paul, Libraire Spee Zelis, Liège, 1867