Լուպնա Թահթամունի

Լուպնա Համիտ Թաուֆիք Թահթամունի (արաբ․՝ لبنى تهتموني‎‎), յորդանանցի կենսաբան, ով նշանաւոր է կենսաբանութեան զարգացման եւ քաղցկեղի հետազօտութեան բնագաւառներուն մէջ իր կատարած աշխատանքներով: Ան Հաշիմեան Համալսարանի կենսաբանութեան եւ կենսատեխնոլոգիայի ամպիոնի վարիչն է: Կուրծքի քաղցկեղի բնագաւառին մէջ կատարած իր աշխատանքի համար Թահթամունի արժանացած է բազմաթիւ մրցանակներու։ Ան նաեւ արաբական աշխարհին մէջ ծանօթ է գիտութեան նուիրուած եւ գիտութիւնը իրենց մասնագիտութիւնը ընտրած կիներու պաշտպան: 2016-ին ընդգրկուած է BBC-ի 100 նշանաւոր կաներու շարքին մէջ:

Լուպնա Թահթամունի
արաբերէն՝ لبنى تهتموني‎
Ծնած է 24 Յունուար 1976
Ծննդավայր Իրբիդ, Յորդանան
Քաղաքացիութիւն Յորդանան
Կրօնք Իսլամ
Ուսումնավայր Հորդանանի համալսարան?
Կոլորադո նահանգի համալսարան?
Կոլորադոյի համալսարան?
Մասնագիտութիւն Կենսաբան

Վաղ կեանք եւ կրթութիւն

Խմբագրել

Թահթամունին եղած է իր ընտանիքի վեց զաւակներէն երրորդը: Մեծցած է Յորդանանի հիւսիսը գտնուող Իրպիդ քաղաքին մէջ[1]: 1997-ին Յորդանանի Համալսարանէն ստացած է բակալաւրի աստիճան, իսկ 2000-ին՝ նոյն համալսարանէն մագիստրոսի աստիճան[2]: Փործնական աշխատանքներուն մէջ իր ստացած բարձր արդիւնքներուն շնորհիւ ան ընդգրկուած է կենսաբանական ծրագրոին մէջ[1] եւ մագիստրոսի կոչում ստանալու համար աշխատած է Համետ ալ Հաճի հետ եւ ուսումնասիրած՝ վերարտադրողական կենսաբանութեան զարգացումը[3]:

2005-ին աւարտած է Քոլորատոյի նահանգի համալսարանի դոկտորական աստիճանը[2], Ճէյմս Բամբուրկի ղեկավարութեամբ ուսումնասիրած է սաղմնային եւ մետաստազային բջիջները: Լուպնան մեծ աջակցութիւն ստացած է իր ընտանիքէն՝ գիտութեան բնագաւառին մէջ գործունէութիւն ծաւալելու եւ ԱՄՆ տեղափոխուելու հարցով[3]:

Գործունէութիւն

Խմբագրել

Դոկտորականը աւարտելէ ետք վերադարձած է Յորդանան՝ աջակցելու եւ պաշտպանելու գիտութեան բնագաւառին մէջ գործունէութիւն ծաւալող կիներուն[4] եւ սատարելու այն հաստատութիւններուն, որոնք աջակցած էին անոր ԱՄՆ տեղափոխութեան[3]: 2008-ին դարձած է Հաշիմեան Համալսարանին միկրոսկոփիայի հաստատութեան տնօրէն: Ներկայիս Թահթամունի նորարարական հետազօտութիւններ կ՛իրականացնէ Աւստրալիոյ եւ ԱՄՆ-ի մէջ[1][5]:

2011-ին Թահթամունի նշանակուած է Հաշիմեան Համալսարանին կենսաբանութեան եւ կենսատեխնոլոգիայի ամպիոնի վարիչ[5]: 2011-ին արժանացած է L'Oreal-UNESCO Կիները Գիտութեան Բնագաւառին մէջ համաարաբական տարածաշրջանային կրթաթոշակին[4][6] եւ Կիները Գիտութեան Բնագաւառին մէջ Յանուն Համաշխարհային Զարգացման կազմակերպութեան մրցանակին՝[5] կուրծքի քաղցկեղի բնագաւառին մէջ իր կատարծ աշխատանքին համար[4]: 2015-ին ան ներառուած է Յորդանանի մէջ ԱՄՆ դեսպանատան գիտութեան բնագաւառի կիներու փառքի սրահէն ներս[7], 2016-ին ընդգրկուած է BBC-ի 100 Նշանաւոր Կիներու ցանկին մէջ[8]:

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Wilkie Dana (November 2016)։ «Women Making Their Marks»։ International Educator 
  2. 2,0 2,1 «Lubna H. T. Tahtamouni»։ Hashemite University։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2017-12-01-ին։ արտագրուած է՝ 2018-10-22 
  3. 3,0 3,1 3,2 Al Harithi Amal (3 May 2015)։ «Dr. Lubna Tahtamouni, One of The Top 10 Scientists In The World»։ Arab Woman Platform։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 20 December 2016-ին։ արտագրուած է՝ 22 October 2018 
  4. 4,0 4,1 4,2 El Shabrawy Nevine, Al Youm Al Masry (19 October 2011)։ «Beirut Conference Awards Arab Women in Science»։ Arab America 
  5. 5,0 5,1 Reisz Matthew (8 December 2011)։ «Worldwide acclaim for ground breaking local heroines»։ Times Higher Education 
  6. «Jordanian awarded Fellowship by L'Oréal-UNESCO For Women in Science Program»։ Ammon News։ 13 October 2011 
  7. «Women in Science Hall of Fame – 2015»։ U.S. Embassy in Jordan։ 12 January 2015 
  8. «BBC 100 Women 2016: Who is on the list?»։ BBC News։ 21 November 2016 

Արտաքին յղումներ

Խմբագրել