Խաղաղութեան Միջազգային Օր

Խաղաղութեան միջազգային օր, ոչ պաշտօնական անուանումը՝ աշխարհի խաղաղութեան օր, (ՄԱԿ-ի պաշտօնական լեզուներով. անգլերէն՝ International Day of Peace, ռուսերէն՝ Международный день мира, սպաներէն՝ Día Internacional de la Paz, արաբերէն՝ اليوم العالمي للسلام, չինարէն՝ 国际和平日, ֆրանսերէն՝ Journée internationale de la paix) ամէնամեայ տօն, որ կը նշուի 21 Սեպտեմբերին եւ նուիրուած է աշխարհի խաղաղութեան՝ աշխարհի մէջ պատերազմի եւ բռնութեան բացառման: Տօնը առաջին անգամ նշած են 1982-ին եւ անիկա մինչեւ օրս կը շարունակուի նշուիլ շատ ազգերու, քաղաքական եւ քաղաքացիական կազմակերպութիւններու եւ խմբաւորումներու կողմէ:

Խաղաղութեան Միջազգային Օր

Տեսակ Միջազգային օր
Ամսաթիւ 21 Սեպտեմբեր
Հաստատուած 30 Նոյեմբեր 1981[1]
Անուանուած է Խաղաղութիւն
Հիմնադիր Սպանացի բանաստեղծ Լորենս Վիթալ
Կայք internationaldayofpeace.org(անգլերէն)

Առաջին անգամ, 2013-ին, ՄԱԿ-ի գլխաւոր քարտուղարը օրուան հիմնական նպատակը կ'ընդունի «խաղաղասիրական կրթութիւնը»[2]:

Այս օրը տօնելու համար, ՄԱԿ-ը կը հնչեցնէ իր Նիւ Եորքի մէջ գտնուող կեդրոնակայանին խաղաղութեան զանգը: Զանգը պատրաստուած է Ճափոնի Միաւորուած Ազգերու Միութեան կողմէ, աշխարհի բոլոր ցամաքամասերու (բացի Ափրիկէէն) երեխաներու նուիրաբերած մետաղադրամներէն, իբրեւ «պատերազմի մարդկային կորուստները յիշելու» խորհրդանիշ: Զանգին վրայ գրուած է «Երկար կեանք՝ աշխարհի բացարձակ խաղաղութեան»[3]:

Օրը նշելու որոշումը կ'ընդունուի ՄԱԿ-ի գլխաւոր ժողովի 30 Նոյեմբեր 1981-ի թիւ A/RES/36/67 որոշմամբ[4]: Սկիզբը կ'որոշուի տօնը նշել Սեպտեմբերի երրորդ Երեքշաբթի օրը, բայց հետագային՝ ՄԱԿ-ի գլխաւոր ժողովի 55-րդ նստաշրջանին՝ 28 Սեպտեմբեր 2001-ին, տօնը կ'ամրագրուի 21 Սեպտեմբերին (որոշում թիւ A/RES/55/282)[5]:

ՄԱԿ-ը բոլոր երկիրներուն եւ ժողովուրդներուն կ'առաջարկէ այդ oրը դադրեցնել ռազմական գործողութիւնները եւ զայն նշել խաղաղութեան նուիրուած կրթական ու տեղեկատուական հանրային միջոցառումներ իրականացնելով: Խաղաղութեան օրուան տօնակատարութիւնը ՄԱԿ-ի կողմէ նաեւ կը նկատուի իբրեւ խաղաղութեան հաստատման ուղղուած իր բազմակողմանի գործունէութեան ուղղութեամբ, մարդոց ուշադրութիւնը գրաւելու միջոց, որպէսզի մարդիկ, խումբեր եւ համայնքներ, ամբողջ աշխարհի տարածքին իմաստաւորեն խաղաղութեան խնդիրը եւ անոր հասնելու համար փորձի ու տեղեկատուութեան փոխանակման կարեւորութիւնը[6]:

Տարուան նիւթեր Խմբագրել

  • 2023 - «Գործողութիւններ՝ յանուն խաղաղութեան»:
  • 2022 - «Վերջ ցեղապաշտութեան. խաղաղութի՛ւն հաստատեցէք»:
  • 2021 - «Աւելի լաւ վերականգնում՝ արդար եւ կայուն աշխարհի համար»:
  • 2020 - «Միասին խաղաղութեան ձեւաւորում»:
  • 2019 - «Կլիմայի գործողութիւն՝ յանուն խաղաղութեան»:
  • 2018 - «Խաղաղութեան իրաւունք` Մարդու Իրաւունքներու Համընդհանուր Հռչակագիր»:
  • 2017 - «Յարգանք, անվտանգութիւն եւ արժանապատուութիւն բոլորին համար»:
  • 2016 - «Կայուն զարգացման նպատակները խաղաղութեան բաղադրիչ տարրերն են»:
  • 2015 - «Խաղաղութեան համար համագործակցումը իւրաքանչիւրի արժանաւոր գործն է»:
  • 2014 - «Ժողովուրդներու խաղաղութեան իրաւունք»:
  • 2013 - «Խաղաղասիրական կրթութիւն»:
  • 2012 - «Կայուն խաղաղութիւն՝ կայուն ապագայի համար»:
  • 2011 - «Խաղաղութիւն եւ ժողովրդավարութիւն, ըսէ՛ կարծիքդ»:
  • 2010 - «Երիտասարդութիւնը խաղաղութեան եւ խաղաղութեան զարգացման համար»:
  • 2009 - «Ապառազմականացում եւ զէնքի տարածման կանխում»:
  • 2008 - «Մարդու իրաւունքներ եւ խաղաղութեան պահպանում»:
  • 2007 - «Խաղաղութիւնը ՄԱԿ-ի գլխաւոր կոչումն է»:
 
Միջազգային Խաղաղութեան Օր

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել