Պուշեհր
Պուշեհր (պարս․՝ بوشهر [buːˈʃehr]) ՝ քաղաք-նաւահանգիստ Իրանի հարաւը, Պուշեհր նահանգի վարչական կեդրոնը։ Կը գտնուի Իրանի հարաւ-արեւմուտքը, Պարսից ծոցի ափին։ Բնակչութեան թիւը՝ 161 674 մարդ (2006)[2]։
| Քաղաք | |
|---|---|
| Պուշեհր | |
| بوشهر | |
 | |
| Երկիր | Իրան |
| Հիմնադրուած է՝ | 1736 թ. |
| ԲԾՄ | 8 մեթր մ |
| Բնակչութիւն | 223 504 մարդ (2016)[1] |
| Կը գտնուի ափին | Պարսից Ծոց |
| Ժամային գօտի | UTC+3:30? |
| Հեռախօսային ցուցանիշ | 0771 |
| Փոստային ցուցանիշ | 75131–75461 |
| Հիմնադիր | Նադիր շահ? |
| Պաշտօնական կայքէջ | bushehrcity.ir |
Անուանում
ԽմբագրելԿ'նթադրուի, որ անուանումը առաջացեր է արաբերէն ապու-շահր՝ «քաղաքներու հայր» արտայայտութիւնէն[3]։
Պատմութիւն
ԽմբագրելՊուշեհրը հիմներ է Նատիր շահը 1736 թուականին հին Ռիշեխր բնակավայրի մէջ։
18-րդ դարի վերջին անգլիացիները Պւշեհրի մէջ կառուցեցին լիարժեք ռազմածովային կայան։ 19-րդ դարուն Պուշեհրի նաւահանգիստը դարձաւ Պարսից ծոցի խոշորագոյն նաւահանգիստներէն մէկը։ 1856-1857 թուականներու Անգլո-պարսկական պատերազմի ժամանակ 1856ին անգլիացիները գրաւեցին քաղաքը։ Քաղաքի կայազօրը յանձնուեցաւ 1856 թուականի Դեկտեմբերի 9-ին։
Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ 1915 թուականին քաղաքը երկրորդ անգամ գրաւուեցաւ անգլիացիներու կողմէ՝ խոչնդոտելով գերմանացիներու տիրապետութեանը։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Պուշեհրը քանի մը այլ քաղաքներու հետ կը հանդիսանար հիմնական նաւահանգիստ, որմով ԽՍՀՄ կը տեղափոխուէին ապրանքներ։
Բնակչութիւն
ԽմբագրելԲնակչութեան մեծ մասը կը կազմեն Շիա իսլամները։ Քաղաքին մէջ կը բնակէին նաեւ արաբներու եւ ափրիկացիներու փոքրամասնութիւններ։
Աշխարհագրութիւն
ԽմբագրելՊուշեհրը կը գտնուի Իրանի հարաւ-արեւմուտքը, Պարսից ծոցի ափին։
Տնտեսութիւն
ԽմբագրելՊուշեհրի մօտ կը կառուցուի հիւլէական Ելեկտրակայան։ Շինարարութիւնը սկսեր է գերմանացի քոնցեռնը (Kraftwerk Union) եւ դադրած է 1980ին։ 1992ին Ռուսաստանի եւ Իրանի միջեւ կը կնքուի միջկառավարական համաձայնագիր։ 1998ին ՀՖԲ վերսկսաւ շինարարութիւնը, սակայն Իրանի առաջադրած պայմաններու պատճառով շինարարութիւնը ձգձքուեցաւ[4][5]։
Գրականութիւն
ԽմբագրելԱրտաքին յղումներ
Խմբագրել- Bushehr Travel Guide Archived 2010-03-28 at the Wayback Machine.
- Bushehr, The Persian Gulf
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری
- ↑ «Archive copy»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2020-09-22-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-28
- ↑ Հ. Ղ. Գրգեարեան, Ն. Մ. Յարութիւնեան, Աշխարհագրական անուններու բառարան, «Լոյս», Երեւան, 1987: ISBN 5-545-00020-1
- ↑ «Archive copy»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2014-04-15-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-28
- ↑ http://www.atominfo.ru/index.html