Սարգիս Տիրանեան

հայ նկարիչ

Սարգիս Տիրանեան (17 Փետրուար 1859(1859-02-17), Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն - 20 Յունուար 1938(1938-01-20), Փարիզ, Ֆրանսա) հայ արեւելագէտ, գեղանկարիչ[1]։

Սարգիս Տիրանեան
Ծնած է 17 Փետրուար 1859(1859-02-17)
Ծննդավայր Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է 20 Յունուար 1938(1938-01-20) (78 տարեկանին)
Մահուան վայր Փարիզ, Ֆրանսա
Քաղաքացիութիւն  Ֆրանսա
 Օսմանեան Կայսրութիւն
Ուսումնավայր Փարիզի Գեղարուեստի Բարձրագոյն Դպրոց
Տեսակ դիմապատկեր, Բնանկար եւ Մերկ պատկերներ
Մասնագիտութիւն գեղանկարիչ

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

Սարգիս Տիրանեան ծնած է 1854 թուականին, Պօլիս: 1875 թուականին, գեղարուեստական ուսումը կը ստանայ Ֆրանսացի արուեստագէտ՝ Փիէր Տիսէյր Կիւլմենթի հնարաւորութեամբ[2]: 1883 թուականին, անոր նկարչութիւնը՝ «Կախարդուհի»-ն կը ցուցադրուի Ապտուլլահ եղբայրներուն լուսանկարչութեան ցուցահանդէսին մէջ, Պէյօղլու: Այս ցուցահանդէսի իր շահերով ան կը ճամբորդէ Փարիզ ուր կ'աշխատի Ժան Լէոն ժերոմի արուեստանոցին մէջ: 1883 եւ 1884 թուականներուն ընթացքին Օսմանեան Կայսրութիւնը զայն կը նուիրէ «Մէժիտիէ» մրցանակը եւ 1887 թուականէն սկսեալ Օսմանեան Կայսրութեան Դաստիարակութեան նախարարութիւնը Սարգիս Տիրանեանին ամսական վարձք մը կը հատուցանէ: 1889 թուականին ան ուսումը կը ստանայ ու կ'աւարտէ Փարիզի Գեղարուեստի Բարձրագոյն Դպրոցէն: Մինչեւ 1910 թուական ան մասնակցութիւն կը բերէ Ֆրանսական ցուցահանդէսներէ ներս[3]: 1892 եւ 1900 թուականներուն ընթացքին, ան մրցանակներ կը շահի Փարիզի միջազգային ցուահանդէսներուն մէջ:

Սարգիս Տիրանեան կը մահանայ Փարիզ, 1938 թուականին:

Ներկայիս, անոր նկարչութիւններն ու գործերը կը գտնուին Հայաստանի Ազգային Պատկերասրահէն ներս[4][5]:

Գործերը

Խմբագրել
  • Onnig Avedissian, Peintres et sculpteurs Armeniens.Le Caire, 1959.
  • «Մոխրաման»
  • «Լեռը...նաւուն վրայ...»

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. Thornton Lynne (1994)։ Women as Portrayed in Orientalist Painting (անգլերեն)։ www.acr-edition.com։ ISBN 978-2-86770-084-2 
  2. Shaw Wendy MK, խմբգր․ (2011)։ Ottoman Painting։ I.B.Tauris։ ISBN 978-1-84885-288-4 
  3. Garo. Kürkman, (2004)։ Armenian painters in the Ottoman empire : 1600-1923։ Matusalem publ։ ISBN 975-92015-3-4։ OCLC 728785254 
  4. «Շտեմարան - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ»։ www.gallery.am։ արտագրուած է՝ 2022-04-22 
  5. 1895-1967. Dʹznuni, D. M. (Daniel Martini), (1977)։ Հայ կերպարվեստագետներ : (համառոտ բառարան)։ "Luys" Hratarakchʻutʻyun։ OCLC 24811863