Պերսեւս (համաստեղութիւն)

	{{{անուն}}}
Լատիներէն	Perseus
Սեռական	Persei
Հապաւում	Per
Ամէնապայծառ; աստղ	Միրֆաք (α Per)՝ 1.79m; Ալկոլ (β Per)՝ 2.1—3.4m; ζ Per՝ 2.85m; ε Per՝ 2.90m; γ Per՝ 2.91m (մ);
Ասուպներու ; հոսքեր	Փերսէիտներ; Սեպտեմբերեան փերսէիտներ;
Հարեւան; համաստե-; ղութիւններ	Կասիոպէա; Անդրոմեդա; Եռանկիւնի; Խոյ; Ցուլ; Կառավար; Ընձուղտ;
	Տեսանելի է +90° եւ −35°. լայնութիւններու միջեւ:; Ամէնատեսանելին է Դեկտեմբեր ամսուան ժամը 21:00-ին (երեկոյան 9-ին):

Պերսեւս (լատ.՝ Perseus, սեռականը Persei, հապաւումը՝ Per), երկնքի հիւսիսային մասին գտնուող համաստեղութիւն, որն իր անունն ստացած է Մեդուզան սպաննած յոյն հերոսին պատուին։ Անիկա Պտղոմեոսի 48 համաստեղութիւններէն է եւ 88 ժամանակեն համաստեղութիւններէն մեկը։ Անոր մէջ կը գտնուի յայտնի Ալկոլը (Պերսէի բետա β Per) փոփոխական աստղը։

Մակերեսը 615 քառ.աստ. է (24^րդը)

Պատկերում Խմբագրել

Պերսեւսի պատկերումը Յովհ. Հեւելիուսի Uranographia ալպիւմէն, 1690

Պերսեւսը Դանաէի որդին էր եւ անոր հայրն էր Զեւսը^[1]: Պոլիդեկտես արքան անոր ողրկեց սպաննելու Գորգոն Մեդուսան, որուն նայուածքը կը քարացներ իրեն նայողին: Համաստեղութիւնն աւանդաբար Պերսեւսը կը պատկերէ՝ ձախ ձեռքով բռնած Մեդուսայի կտրած գլուխը, աջին թուրն է, որով կտրած է այդ գլուխը:

Աստղեր Խմբագրել

Պերսեւսի որոշ աստղեր՝

α Per՝ Միրֆաք (Պերսէի ալֆա). Համաստեղութեան ամէնապայծառ աստղն է, անունը արաբերէնէ թարգմանաբար կը նշանակէ արմունկ: Ասիկա F5 Ib սպեկտրալ դասի գերհսկայ է, որն ունի 1.79^m աստղային մեծութիւն եւ կը գտնուի 590 լոյս-տարի հեռուութեան վրայ։ Միրֆաքն Արեգակէն պայծառ է 5000 անգամ եւ ունի 62 անգամ մեծ տրամագիծ։
β Per Ալկոլ (Պերսէի պեթա). Ասիկա համաստեղութեան ամէնապայծառ աստղը չէ, սակայն անիկա երկնակամարի ամէնայայտնի աստղերէն է։ Անոր տեսանելի աստղային մեծութիւնը կը փոփոխուի 2.12^m-էն մինչեւ 3.39^m միջակայքին մէջ, մօտաւորապէս 2,867 օրուայ ընթացքին։ Ալկոլը (արաբերէն՝ رأس الغول‎՝ ռա'ս ալ-ղուլ՝ տեմոնի գլուխ^[2]) համաստեղութեան մէջ կը գտնուի Մեդուսայի աչքին տեղը: Սա աստղը խաւարուն փոփոխական աստղերու խումբի ներկայացուցիչն է^[3]։ Խումբին ամէնապայծառ բաղկացուցիչը B8V սպեկտրալ տեսակի կապոյտ-ճերմակ աստղ է, 3.5 անգամ ծանր եւ 180 անգամ պայծառ է Արեգակէն: Երկրորդ բաղադրիչը նարնջագոյն ենթահսկայ է, որ սկսած է սառչիլ եւ ուռչած է մինչեւ Արեգակէն 3.5 անգամ մեծ չափսերու եւ ունէ 4.5 անգամ մեծ պայծառութիւն եւ անոր զանգուածի 80%-ը: Սա երկուքն իրարէ անջատուած են ընդամենը 0.05 աստղագիտական միաւորով (ԱՄ), որ կը կազմէ Արեգակէն մինչեւ Երկիր հեռուութեան հինգ տոկոսը: Սա զոյգ աստղերէն 2.69 ԱՄ հեռուութեան վրայ կը գտնուէ երրորդ բաղադրիչը: Պերսեի փին (անգլերէն՝ Phi Persei) կրկնակի աստղ է, թէեւ անոր երկու բաղադրիչները չեն աղոտցներ զիրար: Առաջնայինը հնարաւոր է, որ հսկայ է, իսկ երկրորդայինը կը նմանի աստեղային մնացորդի^[4]:
BD+31°640՝ աստղ, որուն կազմին մէջ կայ նաւթալին։

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

↑ [1] Աստղային Պատմութիւններ (անգլերէն)
↑ P. Kunitzsch & T. Smart, Short Guide to Modern Star Names and Their Derivations (Wiesbaden: Otto Harrassowitz, 1986), p 49.
↑ Kaler Jim։ «Algol»։ Stars։ University of Illinois։ արտագրուած է՝ 25 November 2013
↑ Thaller M. L., Bagnuolo W. G., Gies D. R., Penny L. R. (1995)։ «Tomographic Separation of Composite Spectra. III. Ultraviolet Detection of the Hot Companion of phi Persei»։ Astrophysical Journal 448: 878–84։ Bibcode:1995ApJ...448..878T։ doi:10.1086/176016

[1] [1] Աստղային Պատմութիւններ (անգլերէն)

[2] P. Kunitzsch & T. Smart, Short Guide to Modern Star Names and Their Derivations (Wiesbaden: Otto Harrassowitz, 1986), p 49.

[kaleralgol-3] Kaler Jim։ «Algol»։ Stars։ University of Illinois։ արտագրուած է՝ 25 November 2013

[4] Thaller M. L., Bagnuolo W. G., Gies D. R., Penny L. R. (1995)։ «Tomographic Separation of Composite Spectra. III. Ultraviolet Detection of the Hot Companion of phi Persei»։ Astrophysical Journal 448: 878–84։ Bibcode:1995ApJ...448..878T։ doi:10.1086/176016

[1]

[2]

[3]

[4]