Տորիս Լեսինկ

Տորիս Լեսինկ; անգլերէն՝ Doris May Lessing
Ծննդեան անուն	անգլերէն՝ Doris May Tayler
Նաեւ յայտնի է իբրեւ	Jane Somers
Ծնած է	22 Հոկտեմբեր 1919[…]
Ծննդավայր	Քերմանշահ, Իրան
Մահացած է	17 Նոյեմբեր 2013[…] (94 տարեկանին)
Մահուան վայր	Լոնտոն, Միացեալ Թագաւորութիւն
Քաղաքացիութիւն	Միացեալ Թագաւորութիւն
Ուսումնավայր	Dominican Convent High School?
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Խոտը երգում է?, Ոսկե տետր?, The Good Terrorist?, Ճեղքվածք?, The Memoirs of a Survivor? եւ A Ripple from the Storm?
Տեսակ	Գիտա-երեւակայութիւն (science fiction)
Մասնագիտութիւն	գրագէտ, բանաստեղծուհի, վիպասան, թատերագիր, ինքնակենսագիր, հեղինակ, ակնարկագիր, գիտաֆանտաստիկ գրող, արձակագիր
Անդամութիւն	Ժամանակակից լեզվի միություն?, Թագաւորական գրական ընկերութիւն եւ Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա?
Ամուսին	Կոթֆրիտ Լեսինկ
Կայքէջ	dorislessing.org(անգլերէն)
	Ստորագրութիւն;

Տորիս Լեսինկ (անգլերէն՝ Doris Lessing, 22 Հոկտեմբեր 1919(1919-10-22)^[1]^[2]^[3]^[…], Քերմանշահ, Իրան - 17 Նոյեմբեր 2013(2013-11-17)^[4]^[2]^[3]^[…], Լոնտոն, Միացեալ Թագաւորութիւն^[5]), բրիտանացի գրող։ 2007 թուականի Գրականութեան Նոպէլեան մրցանակի դափնեկիր^[7]^[8]^[9]։

Կենսագրական գիծեր

Ծնած է Պարսկաստան: 1925ին, ծնողքը հաստատուած է անգլիական գաղութ Ռոտեզիա, յուսալով որ եգիպտացորենի, ծխախոտի եւ հացահատիկի մշակութեամբ կը հարստանան:

Նախնական կրթութիւնը ստացած է տեղի կաթողիկէ դպրոցներէն մէկուն մէջ: Տասնըհինգ տարեկանին ձգած է դպրոցը եւ աշխատած է ընտանիքի մը մօտ՝ իբրեւ օժանդակ, եւ ապա, տասնութը տարեկանին, իբրեւ հեռաձայնի պաշտօնեայ:

1938-ին սկսած է գրել: Ապրելու համար զանազան գործեր ըրած է: Գրած է կարճ պատմուածքներ, որոնցմէ երկուքը ծախած է Հարաւային Ափրիկէի պարբերականներու:

Տասնինն տարեկանին ամուսնացած է պետական պաշտօնեայի մը հետ, որմէ բաժնուած է 1943-ին, ծանօթացած ըլլալով աքսորուած գերման քաղաքացիի մը, հրեայ եւ համայնավար, Կոթֆրիտ Լեսինկ, որուն հետ կամուսնանայ 1945-ին: Կրկին կամուսնալուծուի։

1949-ին, երկու տարեկան զաւակին հետ գացած է Լոնտոն, իր հետ տանելով Թաւուտքը կեերգէ (The Grass is singing) գիրքին ձեռագիրը, որ ընդունուած է իր դիմած առաջին հրատարակիչին կողմէ, լոյս տեսած է 1950-ին, եւ մեծ յաջողութիւն գտած է: Գիրքը լոյս տեսած է ֆրանսերէնով (Vaincue par Ia brousse):

Ստեղծագործութիւններ

Լոյս ընծայած է բազմաթիւ գիրքեր, պատմուածք եւ վէպ․

Այս ծեր ցեղապետի երկիրն էր (This was the Old Chiefs Country), ինքնակենսագրական էջեր:
Իր յուսախաբութիւններուն արձագանգներն են Նահանջ դէպի անմեղութիւն (Retreat to innocence, 1956)։
Ոսկեայ տետր («The Golden Notebook», 1962) գիրքրը՝ իր գլուխ գործոցը, որ զինք դարձուցած է նաեւ կանանց իրաւունքներու պաշտպանութեան կուռքը, նոյնիսկ եթէ այդ չէր եղած իր միտումը:
1971-ին լոյս տեսած է իր Համառօտագրութիւն դժոխք էջքի մը համար գիրքը («Briefing for a descent into Hell»), նոր ուղղութիւն մը կը յայտանաբերէ, կը խօսի հաւատքի եւ հոգիի մասին, իրականութենէն անդին երեւակայական ոլորտ մը կը բանայ, կրօնական եւ խորհրդապաշտական, կը թափանցնէ յիշողութեան կորուստէ տառապող անձի մը հոգեկան եւ մտային աշխարհը, կը խորհրդածէ մարդկութեան եւ մոլորակի ապագայի մասին:
1986-ին լոյս տեսած գիրքը, Հինգերորդ Զաւակը («The Fifth Child»), ընկերութեան քննադատութիւնն է, սէր եւ գարշանք, հարցադրում գոյութիւն ունեցող բրտութեան եւ անոր հոլովոյթի մասին:

Հակառակ յառաջացեալ տարիքին, քաջ է, կը քննադատէ Զիմպապուէի տիրակալ Մուկապէն: Ինք որ կիներու ազատագրման ջատագով համարուած էր, 2001-ին, էտիմպուրկի մէջ, կը քննադատէ կիները «որոնք ահաւոր դարձած էին այրերու նկատմամբ», եղած էին վարդապետական, հրաժարելով պատմական փորձէ, մտածումէ, «ողբերգականօրէն տառապելով սրամտութեան պակասէ»:

Գրած է վաթսունէ աւելի գիրքեր՝ վէպ, պատմուածք, բանաստեղծութիւն, վկայութիւն, թատրոն, ինքնակենսագրական էջեր:

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 Николюкин А. Н. Лессинг Д. М. // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 167.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Doris Lessing dies aged 94
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Find A Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ List of 2011 MLA Members / խմբ. Ժամանակակից լեզվի միություն — Նիւ Եորք: 2011. — է. 100.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1506059"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15303884"></a>
↑ Crown Sarah (11 October 2007)։ «Doris Lessing wins Nobel prize»։ The Guardian։ արտագրուած է՝ 18 March 2022
↑ Editors at BBC. "Author Lessing wins Nobel honour", BBC News, 23 October 2007. Retrieved 12 October 2007.
↑ Marchand, Philip. "Doris Lessing oldest to win literature award". Toronto Star, 12 October 2007. Retrieved 13 October 2007.

Աղբիւրներ

«Բագին», Մարտ 2008, թիւ 1, էջ 17-18։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q732577"_data-entity-id="Q4239850"><i_class="wef_low_priority_links">Николюкин&nbsp;А.&nbsp;Н.</i>_[http://feb-web.ru/feb/kle/_Лессинг_Д._М.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т.&nbsp;4._—_С.&nbsp;167.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 Николюкин А. Н. Лессинг Д. М. // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 167.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_data.bnf.fr:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Doris-Lessing_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[[http://www.theguardian.com/books/2013/nov/17/doris-lessing-dies-94_Doris_Lessing_dies_aged_94]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Doris Lessing dies aged 94

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229_citetype_Q107553922"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=153946715_Find_A_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1996.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Find A Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q15303884">[[:d:Q15303884|List_of_2011_MLA_Members]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_խմբ._[[:d:Q1506059|Ժամանակակից_լեզվի_միություն]]_—_[[:Նիւ_Եորք|Նիւ_Եորք]]:_2011._—_է.&nbsp;100.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1506059"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15303884"></a></div>-6] List of 2011 MLA Members / խմբ. Ժամանակակից լեզվի միություն — Նիւ Եորք: 2011. — է. 100.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1506059"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15303884"></a>

[7] Crown Sarah (11 October 2007)։ «Doris Lessing wins Nobel prize»։ The Guardian։ արտագրուած է՝ 18 March 2022

[8] Editors at BBC. "Author Lessing wins Nobel honour", BBC News, 23 October 2007. Retrieved 12 October 2007.

[oldest-9] Marchand, Philip. "Doris Lessing oldest to win literature award". Toronto Star, 12 October 2007. Retrieved 13 October 2007.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]

[6]