Փլինիոս Մեծ, բուն անունով՝ Կայոս Փլինիոս Սեքունտոս, Հին հռոմէացի գրող-գիտնական, Փլինիոս Կրտսերի հօրեղբայրը եւ հոգեհայրը։

Փլինիոս Մեծ
լատ.՝ Caius Plinius Secundus
Ծնած է ոչ վաղ քան 23 եւ ոչ ուշ քան 24
Ծննդավայր Novum Comum, Հռոմէական Իտալիա, Հռոմէական Կայսրութիւն[1][2][3][…]
Մահացած է 79[4][1][3][…]
Մահուան վայր Ստաբիի, Հռոմէական Իտալիա, Հռոմէական Կայսրութիւն[3][2][5][…]
Քաղաքացիութիւն Հին Հռոմ
Մայրենի լեզու Լատիներէն
Երկեր/Գլխաւոր գործ Natural History?
Մասնագիտութիւն գրագէտ, պատմաբան, բնագէտ, զինուորական, բանաստեղծ, փիլիսոփայ, արուեստագէտ, պետական ծառայող, ռազմական հրամանատար
Վարած պաշտօններ Procurator? եւ Q124256319?[6]
Ծնողներ հայր՝ Gaius Plinius Celer?, մայր՝ Marcella?
Երեխաներ Պլինիոս Կրտսեր?

Ծառայած է Հռոմի հռենոսեան հեծելազօրքին մէջ (45-57), Ներոն կայսերի օրով (57-68) հեռացած է հասարակական քաղաքական կեանքէն։ Վեսպասիանոս կայսրի օրով (69-79) Փլինիոս աւագ դատախազ էր Սպանիոյ, Ափրիկէի, ապա՝ կայսերական (Վեսպասիանոսի, այնուհետեւ Տիտոսի) խորհրդատու։ Շնչահեղձ եղած է Վեզուվիο հրաբխային ժայթքման ընթացքին։

Գրած է բազմաթիւ գործեր, որոնցմէ մեզի հասած են 37 գիրքերէ բաղկացած «Բնական պատմութիւն» հանրագիտարանային բնոյթի երկը։ Անիկա կարեւոր աղբիւր է բնագիտութեան մասին հին պատկերացումներու ուսումնասիրութեան համար։ «Բնական պատմութիւնը» ոչ ծաւալուն, սակայն խիստ կարեւոր տեղեկութիւններ կը պարունակէ Հայաստանի պատմական աշխարհագրութեան մասին[7]։

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 autori vari Enciclopedia TreccaniIstituto dell'Enciclopedia Italiana, 1929.
  2. 2,0 2,1 Istituto dell'Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line
  3. 3,0 3,1 3,2 autori vari Dizionario di Storia / Istituto dell'Enciclopedia Italiana — 2011.
  4. Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes — 1999.
  5. Diccionario biográfico españolReal Academia de la Historia, 2011.
  6. Eck W., Lieb H. Ein Diplom für die classis Ravennas vom 22. November 206 // Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik / Hrsg.: W. Eck, H. Engelmann, J. Hammerstaedt et al. — Rudolf Habelt Verlag, 1993. — հատոր 96. — S. 86. — ISSN 0084-5388
  7. Փլինիոս Աւագ