Քինկսթըն

Քինկսթըն (անգլերէն՝ Kingston), Ճամայքայի մայրաքաղաքը։ Կը գտնուի Ճամայքա կղզիի հարաւային ափը։ 1976 թուականին ունէր 614 000 բնակչութիւն (արուարձաններով), իսկ 2010-ին՝ 936 600։ Սենթ Անտրուի հետ կ'առաջացնէ առանձին վարչական միաւոր։ Կը հանդիսանայ երկրի գլխաւոր առեւտրա-արդիւնաբերական եւ մշակութային կեդրոնը, նաւահանգիստը, երկաթուղային եւ ինքնաշարժներու ուղիներու հանգոյցը։

Բնակավայր
Քինկսթըն
անգլերէն՝ Kingston
A city which hath foundations
Երկիր	Ճամայքա
Հիմնադրուած է՝	1692
Տարածութիւն	480 000 000 քառակուսի մետր
ԲԾՄ	9±1 մեթր
Բնակչութիւն	580 000 մարդ (2009)
Կը գտնուի ափին	Քարիպեան Ծով
Ժամային գօտի	UTC-5
Անուանուած է	Քինգսթոն ապոն Թեմս?
Պաշտօնական կայքէջ	ksac.gov.jm

Պատմութիւն

Հիմնուած է 1692 թուականին որպէս Փօրթ Ռոյըլը աւերած երկրաշարժը վերապրածներու համար նախատեսուած վայր մը:

Նախքան երկրաշարժը Քինկսթընին տեղը պարապ վայր մը եղած էր։ Երկրաշարժէն ողջ մնացածները ճամբար մը տեղավորեցին ծովուն դիմացը: Մօտաւորապէս երկու հազար հոգի մահացաւ այդ ատեն մժեղներու տարածած ախտերէն: 1703-ին հրդեհէն Փօրթ Ռոյըլին վերջնական աւերուելէն ետք քաղաքը սկսաւ աճիլ: Կազմուեցաւ Քինկսթընի նախագիծ մը, ըստ որուն քաղաքը կազմուած էր ուղիղ փողոցներու ցանցէ եւ կը սահմանափակուէր չորս փողոցներով:

Առաջին ազատ դպրոցը բացուեցաւ 1729-ինը: Նաեւ կար թատրոն մը, որ կը գործէ մինչ օրս: 1755-ին նահանգապետը որոշեց կառավարութիւնը Սփէնիշ Թաունէն Քինկսթըն տեղափոխել:

XVIII դարու վերջը քաղաքը ունէր 3 000-է աւելի աղիւսէ շենք: Ծովախորշը կը նպաստէր առեւտուրին: Մաս կազմեց XVIII դարու քանի մը ծովային պատերազմներու: Քինկսթըն իր վրայ վերցուց սպանական քաղաքի գործառոյթները, որոնց կարգին գիւղատնտեսութիւնը, առեւտրային, մշակութային եւ գլխաւոր փոխադրային հանգոյցը դէպի կղզիին միւս մասերը:

• 
  Քինկսթըն 1907-ին երկրաշարժէն ետք:
• 
  Միջազգային տիեզերակայանէն ստացուած Քինկսթընի պատկերը:
• 
  Քինկսթընի տեսքը ծովուն կողմէ

Կառավարական հաստատութիւնները Քինկսթըն տեղափոխուեցան 1872-ին եւ մայրաքաղաքին կարգավիճակը պահպանուեցաւ, երբ 1962-ին կղզին ձեռք բերաւ անկախութիւն: 1907-ի երկրաշարժէն զոհուեցան 800 հոգի: Այս երկրաշարժը աւերեց գրեթէ բոլոր պատմական շինութիւնները:

Քինկսթընի մէջ ներկայիս կը գտնուին Ուէսթ Ինտիօ համալսարանը, որ կը սպասարկէ Քարիպեան աւազանի երկիրները, նաեւ Պոպ Մարլիի թանգարանը:

Քինկսթընի աղքատ թաղամասերէն ծագում առած է ռէկկեյ (անգլերէն՝ reggae) երաժշտական ուղղութիւնը: 1960-ի Քինկսթըն Պրիթական Համագործակցութեան խաղերը տեղի ունեցած են:

Բնակչութիւն

Քինկսթընի բնակչութեան մեծ մասը ունի ափրիկեան ծագում: Խոշոր ազգային փոքրամասնութիւններ XIX դարու վերջերը որպէս պայմանագրային ծառայողներ, ժամանած՝ Գարիպեան աւազանի երկիրներէն եկածներու եւ չինացիներու ժառանգները կը հանդիսանան: Եւրոպացիները գլխաւորաբար ծագում առած են Գերմանիայէն եւ Մեծ Բրիտանիայէն եկածներէ: Ազդեցիկ էթնիք խումբ կը կազմեն նաեւ սուրիացիները եւ լիբանանցիները: Լիբանանցիներէ ընտրուած է Ժամայքայի վարչապետներէն Էտուարտ Սէակա Edward Philip George Seaga: Սեւամորթ մեծամասնութիւն ունեցող այլ երկիրներուն նման, ճերմակամորթները կը ձեւաւորեն ընկերա-տնտեսական վերնախաւը:

Կրօնքը

Քաղաքին մէջ կան շատ տարբեր քրիստոնէական եկեղեցիներ: Մեծ մասը բողոքականներու եկեղեցիներ են, որ ժառանգած են կղզիին բրիտանական գաղութացումէն: Երկրորդը հռոմէա-կաթողիկէ եկեղեցիներն են:

Հրեայ բնակչութիւնը կը սպասարկէ սինակոկ, կան նաեւ պուտտիստներու եւ իսլամներու հոգեւոր շինութիւններ: Քինկսթըն կը գտնուին Ճամայքայի իսլամական խորհուրդը եւ Իսլամական կրթական կեդրոնը:

Քինկսթըն Ապրած Նշանաւոր Անձեր

• Երաժիշտներ՝
  • Տիսմընտ Տեգգըր (1941-2006)
  • Թութս Հիպպըրթ (ծն.1942)
  • Պոպ Մարլի (1945-1981)
    • Զիկկի Մարլի (ծն.1968)
    • Տէմիըն Մարլի (ծն.1978)
  • Կրեկըրի Այզըքս (1951-2010)
  • Eak-A-Mouse (ծն.1957)
  • Շին Փոլ (ծն. 1973)
• Մարզիկներ՝
  • Փաթրիք Իւինկ (ծն.1942)՝ պասքըթպոլիստ
  • Իւսէյն Պոլթ (ծն.1968)՝ արագավազորդ