Ալեքսանտր Լուրիա

Ալեքսանտր Ռոմանովիչ Լուրիա (ռուս.՝ Александр Романович Лурия, 16 Յուլիս 1902, Կազան - 4 Օգոստոս 1977, Մոսկուա), խորհրդային հոգեբան, ՌՍՖՍՀ ՄԳԱ (1947), ԽՍՀՄ ՄԳԱ իսկական անդամ, Մոսկուայի պետական համալսարանի փրոֆեսոր (1945), հոգեբանութեան ֆակուլտետի նյարդա-հոգեբանութեան ամպիոնի վարիչ (1967)։

Ալեքսանտր Լուրիա
Ծնած է 3 (16) Յուլիս 1902[1] կամ 16 Յուլիս 1902(1902-07-16)[1]
Ծննդեան վայր Քազան, Կազանի գավառ, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական Կայսրութիւն[2]
Մահացած է 14 Օգոստոս 1977(1977-08-14)[3][4][1] (75 տարեկանին)
Մահուան վայր Մոսկուա, Խորհրդային Միութիւն
Բնակութեան վայր Lobachevsky Street?, Քազան
Քաղաքացիութիւն  Խորհրդային Միութիւն
Գործունէութեան ոլորտ Նյարդահոգեբանություն?, հոգելեզվաբանություն? եւ Էթնիկական հոգեբանություն?
Գործատու Մոսկուայի պետական համալսարան
Կրթութիւն Կազանի պետական բժշկական համալսարան?
Մոսկուայի Ի. Սեչենովի անուան առաջին պետական բժշկական համալսարան
Գիտական ղեկավար Լև Վիգոստսկի?
Աշակերտած է Լև Վիգոստսկի?
Տիրապետած լեզուներ ռուսերէն[3][5]
Ազդուած է Լև Վիգոստսկի?
Աշակերտներ Բորիս Վելիչկովսկի?, Ալեքսանդր Մեշչերյակով?, Եվգենյա Խոմսկայա?, Էլհոնոն Գոլդբերգ? եւ Օլեգ Տիխոմիրով?
Անդամակցութիւն Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ եւ ԱՄՆ-ի Գիտութիւններու ազգային կաճառ
Պարգեւներ եւ
մրցանակներ
Լոմոնոսովի անվան մրցանակ? «Պատուոյ նշան» շքանշան Լենինի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրօշի շքանշան honorary doctor of the Maria Curie-Skłodowska University? Honorary Fellow of the British Psychological Society?
Ծնողներ հայր՝ Roman Luriya?

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

Աւարտած է Կազանի համալսարանի հասարակական գիտութիւններու ֆակուլտետը (1921) եւ Մոսկուայի առաջին բժշկական ինստիտուտը (1937)։ 1924-1934 Լեւ Վիգոտսկիի հետ զբաղուած է հոգեկանի զարգացման խնդիրներով, մշակած գերզգայական գործընթացներու ուսումնասիրման հոգեֆիզիոլոգիական մեթոդները։ Հետագային զբաղուելով գլխուղեղի տեղային (լոկալ) արգելակման ժամանակ բարձրագոյն հոգեկան ֆունկցիաներու խանգարման ուսումնասիրութեամբ՝ դարձած է նյարդահոգեբանութեան հիմնադիրներէն մէկը։ Եղած է գիտական հոգեբանութեան Միջազգային միութեան փոխպրեզիդենտ (1969 - 1972)։ ԱՄՆ-ի ազգային ԳԱ արտասահմանեան անդամ (1968)։ Լուրիաի աշխատութինւները թարգմանուած են արտասահմանեան շատ լեզուներով։ Պարգեւատրուած է Լենինի շքանշանով։

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 Педагоги и психологи мира — 2012.
  2. Лурия Александр Романович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  4. Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  5. CONOR.Sl
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։