Ալեքսանտր Սոլժենիցին

Ալեքսանտր Սոլժենիցին; ռուս.՝ Александр Исаевич Солженицын
Ծնած է	11 Դեկտեմբեր 1918[…]
Ծննդավայր	Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան
Մահացած է	3 Օգոստոս 2008[…] (89 տարեկանին)
Մահուան վայր	Մոսկուա, Ռուսիա
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Ռուսաստան; Խորհրդային Միութիւն; Ռուսիա; առանց քաղաքացիության
Մայրենի լեզու	ռուսերէն
Կրօնք	Ռուս ուղղափառ եկեղեցի?
Ուսումնավայր	Ռոստովի պետական համալսարան?
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Իվան Դենիսովիչի մեկ օրը?, Առաջին շրջանում?, Cancer Ward?, Գուլագ արշիպելագը?, Երկու հարյուր տարի միասին? եւ Q116926527?
Տեսակ	վիպակ, պատմուածք, հրապարակախօսութիւն, էսսե?, Փշուրիկներ?, բառարանագրություն?, Q14914597? եւ նորավէպ
Մասնագիտութիւն	գրագէտ, պատմաբան, վիպասան, հեղինակ, թատերագիր, բանաստեղծ, հանրային գործիչ, արձակագիր, հրապարակախօս, դպրոցի ուսուցիչ, զինուորական, ռազմական ակտիվիստ, գրագէտ, Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամներ, ուսուցիչ, վիպասան
Անդամութիւն	Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն, Սերպեան գիտութիւններու եւ արուեստներու կաճառ, Ռուսաստանի Գիտութիւններու Ակադեմիա, Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ եւ Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա?
Ամուսին	Natalia Solzhenitsyna?, Natalya Reshetovskaya? եւ Natalya Reshetovskaya?
Ծնողներ	հայր՝ Isaacky Semyonovich Solzhenitsyn?, մայր՝ Taisiya Zakharovna Shcerbak?
Երեխաներ	Ignat Solzhenitsyn?
Կայքէջ	solzhenitsyn.ru(ռուս.); solzhenitsyncenter.org(անգլերէն)
	Ստորագրութիւն;

Ալեքսանտր Իսաեւիչ Սոլժենիցին (11 Դեկտեմբեր 1918(1918-12-11)^[1]^[2]^[3]^[…], Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան^[4] - 3 Օգոստոս 2008(2008-08-03)^[5]^[1]^[2]^[…], Մոսկուա, Ռուսիա^[4]), ռուս արձակագիր, հրապարակախօս, հանրային գործիչ, Նոպէլեան Մրցանակ ստացած է (1970)։

Կենսագրութիւն

Ծնած է Քիսլովոտսք։ Հայրը զոհուած է դժբախտ պատահարէն, որսին ատենը իր ծննդեան տարուան։ Մայրը՝ ծնունդով Ռայիսա Շչերպակ յեղափոխութենէն ետք զբաղած է սղագրութեամբ եւ զաւակին հետ տեղափոխուած է Տոն Ռոսթով, ուր Ալեքսանտրը աւարտել է միջնակարգը, ապա ստացած է ֆիզիքամաթեմաթիքական բարձրագոյն կրթութիւն, նաեւ սորված է փիլիսոփայութիւն։

1940-ին ամուսնացած է Նաթաշա Ռեշեթովսքայային հետ։

Պատերազմի տարիներուն անոնք զբաղած են մանկավարժութեամբ՝ Տոնի Ռոսթովի մօտի Մորոզովքա փոքր քաղաքին մէջ։ Հոս Ալեքսանտրը դասաւանդած է թուագիտութիւն եւ աստղագիտութիւն։

Ծառայութիւն

Այնուհետեւ զօրակոչուած է բանակ, դարձած է հրետանաւոր։ 1942-ին եղած է ռազմաճակատին՝ Օրեոլէն մինչեւ Փրուսիա հասած է։ Արժանացած է մարտական շքանշաններու եւ մետալներու։

Ձերբակալութիւնը եւ արդարացում

Հենց միայն Լենինը «Վովքա» եւ Սթալինը «Փախան» կոչելու համար Սոլժինիցինը 1945-ին ձերբակալուած է եւ աքսորուած ութ տարիով։ 1952-ին աքսորավայրին աշխոյժ մասնակցութիւն կ'ունենայ աքսորեալներու խռովութիւններուն։ Անտանելի դաժան աքսորային կեանքը շատ վատ ազդած է անոր առողջությանը, եւ ան երկու անգամ վիրահատութեան ենթարկուած է։ Ճամբարէն ազատուելով, ան ցմահ բանտարկութեան կը դատապարտուի եւ կը ղրկուէ Ճամպուլի մարզ։

1956-ին արդարացուած է, վերադարձած է Տոնի Ռոսթով, տեղի դպրոցներուն դասաւանդած է ֆիզիքա։ 1959-ին ռուս գրող Ալեքսանտ Թվարտովսքին, ստանալով Նիքիթա Խրուշչովի թոյլտվութւնը, իր խմբագրած «Նովի միր» ամսագրին մէջ տպագրած է «Իւան Տէնիսովիչի մեկ օրը» պատմուածքը, որ լայն ճանաչում կը բերէ հեղինակը։ Անոր ներկայացուցած են են Խրուշչովին, «Փրավտա»-ին մէջ կը տպագրուեն նոր պատմուածքներ։ Այդ ամէնէն ոգեւորուած Սոլժինիցինը կը գրէ իր գլուխգործոցը՝ «Կուլագ արշիփելակը», որն աքսորական տարիներուն հաւաքած նիւթերու գրական հանրագիտարանն է։ Սակայն, իհարկէ, անիկա չի տպագրուեր։

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines
↑ http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_data.bnf.fr:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q1414426"_data-entity-id="Q15706812">filmportal.de<span_class="wef_low_priority_links">_—_2005.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[https://brockhaus.de/ecs/julex/article/solschenizyn-alexander-issajewitsch_Բրոքհաուզի_հանրագիտարան]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638_citetype_Q1982918"_data-entity-id="Q23833686">Գերմանիայի_ազգային_գրադարանի_կատալոգ<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a>

[[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines_http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines

[[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12_http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] ttp://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056_citetype_Q130719186"_data-entity-id="Q19847326"><i_class="wef_low_priority_links">[[:en:Leo_van_de_Pas|Pas&nbsp;L.&nbsp;v.]]</i>_Genealogics<span_class="wef_low_priority_links">_—_2003.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Ալեքսանտր Սոլժենիցին ռուս.՝ Александр Исаевич Солженицын

Ծնած է	11 Դեկտեմբեր 1918(1918-12-11)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր	Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան^[4]
Մահացած է	3 Օգոստոս 2008(2008-08-03)^[5]^[1]^[2]^[…] (89 տարեկանին)
Մահուան վայր	Մոսկուա, Ռուսիա^[4]
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Ռուսաստան Խորհրդային Միութիւն Ռուսիա^[4] առանց քաղաքացիության
Մայրենի լեզու	ռուսերէն
Կրօնք	Ռուս ուղղափառ եկեղեցի?
Ուսումնավայր	Ռոստովի պետական համալսարան?
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Իվան Դենիսովիչի մեկ օրը?, Առաջին շրջանում?, Cancer Ward?, Գուլագ արշիպելագը?, Երկու հարյուր տարի միասին? եւ Q116926527?
Տեսակ	վիպակ, պատմուածք, հրապարակախօսութիւն, էսսե?, Փշուրիկներ?, բառարանագրություն?, Q14914597? եւ նորավէպ
Մասնագիտութիւն	գրագէտ, պատմաբան, վիպասան, հեղինակ, թատերագիր, բանաստեղծ, հանրային գործիչ, արձակագիր, հրապարակախօս, դպրոցի ուսուցիչ, զինուորական, ռազմական ակտիվիստ, գրագէտ, Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամներ, ուսուցիչ, վիպասան
Անդամութիւն	Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն, Սերպեան գիտութիւններու եւ արուեստներու կաճառ, Ռուսաստանի Գիտութիւններու Ակադեմիա^[6], Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ եւ Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա?
Ամուսին	Natalia Solzhenitsyna?, Natalya Reshetovskaya? եւ Natalya Reshetovskaya?
Ծնողներ	հայր՝ Isaacky Semyonovich Solzhenitsyn?^[7], մայր՝ Taisiya Zakharovna Shcerbak?^[7]
Երեխաներ	Ignat Solzhenitsyn?
Կայքէջ	solzhenitsyn.ru(ռուս.) solzhenitsyncenter.org(անգլերէն)
Ստորագրութիւն