Եդուարդ Գօլանճեան

Եդուարդ Գօլանճեան (9 Նոյեմբեր 1880(1880-11-09)[1][2], Սկիւտար, Պոլսոյ վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն[1][2] - 12 Յունիս 1957(1957-06-12)[1][2], Պուխարեստ, Ռումանիա[1][2]), պոլսահայ բանաստեղծ, Շրջանաւարտ Սկիւտարի Պէրպէրեան գօլէճէն: Իր պատանեկութեան տարիքէն գնահատուած են իր գրական եւ բանաստեղծական բնածին հակումները Ռէթէոս Պէրպէրեանէն, Եղիա Տէմիրճիպաշեանէն, Յ. Մրմրեանէն, Տիգրան Եէլքէնճեանէն, Տիրան Չրաքեանէն, եւայլն:

Եդուարդ Գօլանճեան
Ծնած է 9 Նոյեմբեր 1880(1880-11-09)[1][2]
Ծննդավայր Սկիւտար, Պոլսոյ վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն[1][2]
Մահացած է 12 Յունիս 1957(1957-06-12)[1][2] (76 տարեկանին)
Մահուան վայր Պուխարեստ, Ռումանիա[1][2]
Ազգութիւն Հայ[1][2][3]
Ուսումնավայր Պէրպէրեան Վարժարան[1]
Մասնագիտութիւն բանաստեղծ, թարգմանիչ
Ծնողներ հայր՝ Մանվել Գոլանճյան?

Աշխատակցած է Պոլսոյ գրեթէ բոլոր օրաթերթերուն եւ պարբերական հանդէսներուն («Սուրհանդակ», «Արեւելք», «Բիւզանդիոն», «Մանզումէի Էֆքեար», «Մասիս», «Ծաղիկ», «Հանրազիտակ» եւայլն), Իզմիրի «Հայ գրականութիւն», Ամերիկայի «Արագած» եւայլն:

1900-ին Պոլիս հրատարակուած է իր առաջին բանաստեղծութեանց հատորը, «Արեւելքի Բոցեր»։ Աշխատակցած է նոյնպէս Պոլսոյ ֆրանսերէն «Սթամպուլ» եւ «Լէվանթ Հէրալտ» օրաթերթերուն՝ ֆրանսերէն բանաստեղծութիւններով։ Աշխատակցած է նոյնպէս հնչակեան զանազան տարեգրքերու եւ Թէոդիկի «Ամէնուն Տարեցոյց»ին, ինչպէս նաեւ Արտաւազդ Արք. Սիւրմէեանի «Տաթեւ» տարեցոյցին: «Արեւելք», «Մասիս» եւ «Հայ գրականութիւն» թերթերուն մէջ, ինչպէս նաեւ «Լոյս» շաբաթաթերթին եւ «Ոստան» պարբերաթերթին մէջ երկար ուսումնասիրութիւններ եւ թարգմանութիւններ ունի Մաքս Նորտաուի, Ֆրիտրիխ Նիցչէի, Սփէնսըրի, Ժէռար տը Նէրվալի, Վերհառնի, Թոլսթոյի, Թուրկէնիեւի, Ֆէլիքս լը Տանթէքի, Մէչնիքովի, Պետրոս Դուրեանի եւ այլոց մասին: Ունի շատ մը անտիպ բանաստեղծութիւններ հայերէն եւ ֆրանսերէն, ինչպէս եւ թատերախաղեր:

Եգ. Գոլանճեան ֆրանսերէնի թարգմանած է Ռուբէն Զարդարեանի «Ցայգալոյս» հատորը:

1922 Սեպտեմբերին անցած է Պուքրէշ։ 1923-1924-ին աշխատակցած է կանոնաւորաբար Յ. Ճ. Սիրունիի «Նաւասարդ» գրական հանդէսին, Հ. Մկրտչի Պօտուրեանի «Դիցաւան»ին: Իր գրչանունները եղած են Վ. Մելքոնեան, Աոկլէպիոս, Ոլէանտր, եւայլն։

Աղբիւրներ

Խմբագրել
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Հայկական համառոտ հանրագիտարանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
  3. Ով ով է. հայեր / խմբ. Հ. ԱյվազյանԵրևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1.