Ուիքիփետիա

Կիուի Մարկվելաշվիլի

Կիուի Մարկվելաշվիլի (վրաց.՝ გივი მარგველაშვილი, գերմաներէն՝ Giwi Margwelaschwili, ծնած է՝ 14 Դեկտեմբեր 1927, Պերլին, Վայմարեան Հանրապետութիւն), վրացական ծագմամբ գերմանացի[2] գրող, փիլիսոփայ եւ լեզուաբան։ Մերապ Մամարտաշվիլիի ընկերն[2] ու գործընկերը[3]:

Կիուի Մարկվելաշվիլի
գերմաներէն՝ Giwi Margwelaschwili
Ծնած է 14 Դեկտեմբեր 1927
Ծննդավայր Պերլին, Գերմանիա
Մահացած է 13 Մարտ 2020(2020-03-13) (92 տարեկանին)
Մահուան վայր Թիֆլիս, Վրաստան
Քաղաքացիութիւն  Ուայմարի Հանրապետութիւն
 Նացիական Գերմանիա
 Խորհրդային Միութիւն
 Գերմանիա
Ազգութիւն վրացի, գերմանացի
Ուսումնավայր Ilia State University?[1]
Մասնագիտութիւն Անգլերէն
Աշխատավայր գրող, փիլիսոփայ, լեզուաբան
Ամուսին Նայրա Կելաշվիլի
Երեխաներ Աննա
Կայքէջ giwi-margwelaschwili.de

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Կիուի Մարկվելաշվիլին ծնած է 14 Դեկտեմբեր 1927-ին, Պերլինի մէջ, վրացի գաղթականներու ընտանիքի մէջ։ Իր հայրը վրացի փիլիսոփայ ու պետական գործիչ Թիթօ Մարկելաշվիլին է[2]:

Պատանի հասակին պարած է սուինկ ու եղած է սվինկիւկենտի անդամ[2]:

1945 թուականէն ետք ապրած ու աշխատած է Թիֆլիսի մէջ[2]:

Թիֆլիսի պետական համալսարանին մէջ սորված է անգլերէն։

1950-ական թուականներուն գերմաներէն գրած է Ֆենոմենոլոկիա[4] եւ Մարթին Հայտեկերի փիլիսոփայութեանը նուիրուած աշխատութիւն[2]: 1957—1970 թուականներու որպէս գերմաներէնի ու անգլերէնի դասախօս աշխատած է Թիֆլիսի օտար լեզուներու պետական համալսարանին մէջ։ Սորված է նաեւ վրացերէն ու ռուսերէն[2]:

1969 թուականին ան 22 տարուան ընթացքին մէջ առաջին անգամ կը մեկնի ԳԴՀ Շոթա Ռուսթաւելիի անուան պետական ակադեմիական թատրոնի խումբի կազմին մէջ՝ որպէս թարգմանիչ։

1971 թուականին դարձած է Վրացական ԽՍՀ Գիտութիւններու ակադեմիայի Փիլիսոփայութեան կեդրոնի գիտական աշխատակից։ Նոյն թուականին Պերլինի մէջ ծանոթացած է այլախոհ Վոլֆ Պիրմանի հետ, որուն պատճառով Մարկվելաշվիլիին մինչեւ 1987 թուական կ'արգիլեն լքել ԽՍՀՄ սահմանները։

1972 թուականին ծանոթացած է գրող Հենրիխ Պելի հետ, որ փորձած է Մարկվելաշվիլիի համար ձեռք բերել անձնաթուղթ, բայց չկարողացաւ։

1990 թուականին մշտական բնակութիւն հաստատած է Պերլինի մէջ եւ ստացած է քաղաքացիութիւն[2]:

2012 թուականի 14 Դեկտեմբեր-ին՝ Մարկվելաշվիլիի ծննդեան օրը, DVV International եւ Թիֆլիսի Կիոթէի կեդրոնը համատեղ կը հաստատեն նոր մրցանակ՝ ի պատիւ Մարկվելաշվիլիի։ Վերջինս ալ կը դառնայ այդ մրցանակի առաջին դափնեկիրը, որ կը ստանայ այն 1 Փետրուարին[5]:

Ընտանիք Խմբագրել

  • Կինը - Նայրա Կելաշվիլի (վրաց.՝ Naira Gelashvili), գրող եւ լեզուաբան-գերմանագէտ
  • Դուստրը - Աննա, բանասէր-գերմանագէտ

Մրցանակներ Խմբագրել

  • Պրանտենպուրկի գրական մրցանակի դափնեկիր (1995)
  • Պամպերկի համալսարանի պոեզիայի պատուաւոր փրոֆեսոր
  • Թիֆլիսի պետական համալսարանի պատուաւոր փրոֆեսոր
  • Պերլինի ակադեմիայի՝ Արուեստներու պերլինեան մրցանակի դափնեկիր
  • Կիոթէի անուան կեդրոնի Կիոթէի մետալակիր (2006)[6]
  • «Գերմանիոյ Դաշնային Հանրապետութեան մատուցած ծառայութիւններուն համար» շքանշան (2008 թուականի Նոյեմբեր)[2]

Գիտական Աշխատութիւններ Խմբագրել

Մենագրութիւններ Խմբագրել

  • Маргвелашвили Г. Т. Роль языка в философии Хайдеггера. — Тбилиси, 1970.
  • Маргвелашвили Г. Т. Аксиологическое значение различия между экзистенциальным и категориальным в хайдеггеровском онтологическом учении. — Тбилиси: Мецниереба, 1979. — 165 с.
  • Маргвелашвили Г. Т. Проблема культурного мира в экзистенциальной онтологии М. Хайдеггера. — Тбилиси, 1998.
  • Margwelaschwili, Giwi Kapitän Wakusch: autobiographischer Roman. vol. 1 In Deuxiland. Südverlag, Konstanz 1991, ISBN 3-87800-012-X
  • Margwelaschwili, Giwi Kapitän Wakusch: autobiographischer Roman. vol. 2 Sachsenhäuschen. Südverlag, Konstanz 1992, ISBN 3-87800-013-8
  • Margwelaschwili, Giwi Kapitani Vakusi. Kavkasiuri Saxli, T'bilisi N.N., ISBN 99928-71-67-9
  • Margwelaschwili, Giwi Die grosse Korrektur, vol. 1 Das böse Kapitel: Roman. Rütten & Loening, Berlin 1991, ISBN 3-352-00418-8
  • Margwelaschwili, Giwi Muzal: ein georgischer Roman. Insel-Verlag, Frankfurt a.M./Leipzig 1991, ISBN 3-458-16192-9
  • Margwelaschwili, Giwi Zuschauerräume: ein historisches Märchen. Autoren-Kollegium, Berlin 1991
  • Margwelaschwili, Giwi Der ungeworfene Handschuh: ontotextologische Versuche zur Abwehr von Schicksalsschlägen in Buch- und Gedichtweltbezirken. Rütten & Loening, Berlin 1992, ISBN 3-352-00437-4
  • Margwelaschwili, Giwi Leben im Ontotext: Poesie - Poetik - Philosophie. Federchen-Verlag, Neubrandenburg N.N. [1993], ISBN 3-910170-10-2
  • Margwelaschwili, Giwi Gedichtwelten - Realwelten. Arbeitsbereich Neuere Deutsche Literaturwissenschaft Otto-Friedrich-Universität Bamberg, Bamberg 1994
  • Margwelaschwili, Giwi Ein Stadtschreiber hinter Schloß und Riegel. Kurt-Tucholsky-Gedenkstätte, Rheinsberg N.N. [1995]
  • Margwelaschwili, Giwi Fenomenologiceskie kody soznanija. Centre for Cultural Relations of Georgia Caucasian House, Tbilisi 1998
  • Margwelaschwili, Giwi Fenomenologiceskie kody soznanija. Centre for Cultural Relations of Georgia Caucasion House, Tbilisi 1998
  • Margwelaschwili, Giwi Ja - knižnyj personaž/Ich bin eine Buchperson. Centr Kulturnych Vzaimosvjazej Kavkazkij Dom, Tbilisi 1998
  • Margwelaschwili, Giwi Problema kulturnogo mira v ekzistencialnoj ontologii M. Chajdeggera. Centre for Cultural Relations of Georgia Caucasion House, Tiflis 1998
  • Margwelaschwili, Giwi Kapitani Vakusi. Kavkasiuri Saxli, Tbilisi N.N., ISBN 99928-71-67-9
  • Margwelaschwili, Giwi Mucali. Diogene, Tiflis 2001, ISBN 99928-59-93-8
  • Margwelaschwili, Giwi Kapitän Wakusch: autobiographischer Roman. Bd. 3: Spuraufnahme eines kosmologisch Verschollenen. Kaukasisches Haus, Tbilissi 2006, ISBN 99928-71-86-5
  • Margwelaschwili, Giwi Officer Pembry. Verbrecher Verlag, Berlin 2007, ISBN 9783940426086
  • Margwelaschwili, Giwi Zuschauerräume. Verbrecher Verlag, Berlin 2008, ISBN 9783935843904
  • Margwelaschwili, Giwi Vom Tod eines alten Lesers. Erzählungen. Verbrecher Verlag, Berlin 2008, ISBN 9783940426147
  • Margwelaschwili, Giwi Der Kantakt. Aus den Lese-Lebenserfahrungen eines Stadtschreibers. Verbrecher Verlag, Berlin 2008, ISBN 9783940426192
  • Margwelaschwili, Giwi Philosophie in Aktion. Über Merab Mamardaschwili. In: Sinn und Form, S. 598-602
  • Margwelaschwili, Giwi Der verwunderte Mauerzeitungsleser. Ontotextologischer Essay Verbrecher Verlag, Berlin 2010 ISBN 978-3-940426338
  • Margwelaschwili, Giwi Das Lese-Liebeseheglück Gollenstein Verlag, Saarbrücken 2011, ISBN 978-3-938823-85-9.
  • Margwelaschwili, Giwi Fluchtästhetische Novelle Verbrecher Verlag, Berlin 2012 ISBN 978-3-943167-01-6.[5]
  • Margwelaschwili, Giwi Verfasser unser. Ein Lesebuch Hrsg. Von Kristina Wengoerz und Jörg Sundermeier, Verbrecher Verlag, Berlin 2013 ISBN 978-3-943167-68-9

Յօդուած Խմբագրել

  • Маргвелашвили Г. Т. Психологизмы в хайдеггеровской экзистенциальной аналитике // Вопросы философии. — 1971. — № 5. — С. 124—128.

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. ↑ http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000941
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Немецкий писатель Гиви Маргвелашвили вспоминает старый Берлин и Мераба Мамардашвили // Радио Свобода, 22.02.2014
  3. ↑ Мамардашвили М. К. Эстетика мышления. — М.: Московская школа политических исследований, 2000. — С. 5-205
  4. ↑ Anna-Teresa Tymieniecka. Phenomenology World Wide: Foundations — Expanding Dynamics — Life-Engagements: A Guide for Research and Study. — Springer, 2002. — P. 310-312ISBN 1-4020-0066-9.
  5. ↑ Гиви Маргвелашвили удостоен премии за особый вклад в развитие грузино-немецких культурных отношений // Информационно-аналитический портал Грузия Online, 14.12.2012
  6. ↑ Giwi Margwelaschwili. // International Literature Festival, Berlin.

Արտաքին Յղումներ Խմբագրել

Գրականութիւն Խմբագրել

  • Alexander Kartosia: Giwi Margwelaschwili - ein deutschsprachiger Schriftsteller aus Georgien. // Mitteilungsblatt der Berliner Georgischen Gesellschaft e.V. 4 (1995) 40, S. 1
  • Steffi Chotiwari-Jünger: Das erstaunliche Eigenleben der Buchpersonen. // Mitteilungsblatt der Berliner Georgischen Gesellschaft e.V. 1 (1992) 11, S. 4-5
  • Irene Langemann Zwischen hier und dort: Der Schriftsteller Giwi Margwelaschwili Archived 2004-07-29 at the Wayback Machine.
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Կիուի_Մարկվելաշվիլի&oldid=215783» էջէն