Հանրապետութեան հրապարակ (Երեւան)

Հանրապետութեան հրապարակը, քաղաքի վարչական կեդրոնի գլխաւոր ճարտարապետական համակառոյցն է տօնակատարութիւններու, շքերթներու եւ ժողովրդական հաւաքոյթներու համար։ Հրապարակը ստեղծուած է (ըստ Երեւանի գլխաւոր յատակագիծին եւ նախագիծին) 1924 թուականին, ճարտարապետ՝ Ալեքսանդր Թամանեանին կողմէ ու կառուցուած է 1926-1958 թուականներուն ընթացքին: 1940-1990 թուականներուն ընթացքին կոչուած է Լենինի հրապարակ, եւ հոն կառուցուած է թանգարաններու շէնք մը 1977 թուականին։ Մինչեւ 1990 թուական, հրապարակին հարաւ-արեւմուտք շրջանին մէջ կը գտնուէր Լենինի արձանը^[1]:

Հանրապետութեան հրապարակը կ'ընդգրկէ վարչական շէնքեր, օրինակ՝ Կառավարական տունը (որուն ճարտարապետն է՝ Ալեքսանտր Թամանեան իսկ անոր դահլիճի նախագիծը եւ շինութիւնը ղեկավարած է Գէորգ Թամանեանը), Կառավարական 2-րդ տուն մը (որուն ճարտարապետներն են՝ Սամուէլ Սաֆարեան, Վարազդատ Արեւշատեան նաեւ Ռաֆայէլ Իսրայելեան), Արհեստի միութիւններու շէնքը (ճարտարապետ՝ Մարք Գրիգորեան), «Արմենիա» հիւրանոցը (ճարտարապետ՝ Էտուարտ Սարապեան) եւ թանգարաններու շէնքը (ճարտարապետ՝ Սամուէլ Ղազարեան)^[2]:

Հանրապետութեան հրապարակին շուրջի շէնքերը կառուցուած են դեղին եւ վարդագոյն յատուկ տուֆ քարերով: 1971 թուականին հանրապետութեան հրապարակին կառուցման հեղինակները ստացած են ՀԽՍՀ պետական մրցանակը^[3]: