Պօղոս Եուսուֆեան

Պօղոս Եուսուֆեան;
Ծնած է	1768
Ծննդավայր	Իզմիր, Անատոլիայի էլայեթ, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	10 Յունուար 1844
Մահուան վայր	Աղեքսանդրիա
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն
Ազգութիւն	Հայ
Կրօնք	քրիստոնէութիւն
Մասնագիտութիւն	պետական գործիչ, մաքսատան ծառայող, դիւանագէտ
Վարած պաշտօններ	Egyptian Minister of Foreign Affairs?

Պօղոս Պէյ Եուսուֆեան (1775 - 1844), Եգիպտոսի Տնտեսութեան, ինչպէս նաեւ Արտաքին Գործոց Նախարար, Մուհամատ Ալի Փաշայի քարտուղար:^[2]^[3]

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Եուսուֆեանի ծնողքը, Մարթա եւ Յովսէփ, հայ առեւտրականներ էին Կեսարիոյ մէջ, որմէ ետք Զմիւռնիա հաստատուելով ունեցան իրենց առաջին զաւակը՝ Պօղոսը : Ան յետագային պիտի օգնէ իր մօրեղբօր Առաքել Ապրոյեանին, օրուան թարգմանիչը բրիտանական հիւպատոսարանին, Իզմիրի մէջ: Ապրոյեանը կը մահանայ եւ այդ դերը կը յանձնուի Պօղոսին:^[4]

Եուսուֆեան իր առեւտրական հմտութիւնը կը սորվի վարելով առեւտրական կեդրոն մը Թրիէսթ քաղաքին մէջ: 1790-ական թուականներուն ան կը դառնայ Մուհամատ Մուրատ Պէյի, Ռոզէթ քաղաքի մաքսատուրքերու պատասխանատուն: Եուսուֆեանի առեւտրական հմտութիւնը զինք կը հասցնէ քաղաքապետ Մուհամատ Ալիի գործակից եւ քարտուղար:^[5]

Եուսուֆեան կը դառնայ վալիին գլխաւոր տրակոմանը, թարգմանիչը, գլխաւոր խորհրդատուն, պաշտօնական ներկայացուցիչ/խօսնակը եւ հետեւաբար Տնտեսութեան, ինչպէս նաեւ Արտաքին Գործոց Նախարար, դառնալով տասնամեակներու առաջնորդող Եգիպտոսի պատասխանատուն: Վալին շատ մեծ վստահութիւն ունէր վրան, յաճախ ստորագրելով ինչ որ Եուսուֆեան պատրաստէր առանց վերստուգելու:^[6]

Պօղոս Եուսուֆեան առաջին քրիստոնեայ անձն է Եգիպտոսի մէջ, որ «պէյ» տիտղոսը ստացած է:^[6]

Գրականութիւն Խմբագրել

Թոփուզյան Հ., Եգիպտոսի հայկական գաղութի պատմություն (1805-1952), Երեւան, 1978:

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 — հատոր 8. — է. 134–135.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124737635"></a>
↑ Hunter F. Robert (1999)։ Egypt under the khedives, 1805-1879 : from household government to modern bureaucracy։ Cairo, Egypt: American University in Cairo Press։ էջ 283։ ISBN 9789774245442
↑ Որսորդ Ֆ․ Ռոբերտ (1999)։ Օսմանյան Եգիպտոսը 1805-1879 թվականներին։ Կահիրե, Եգիպտոս: Կահիրեի ամերիկյան համալսարան։ էջ 283։ ISBN 9789774245442
↑ «Հայերը Եգիպտոսում»։ Հայաստանի Հանրապետության դեսպանատուն Եգիպտոսում
↑ Hunter F. Robert (1999)։ Egypt under the khedives, 1805-1879 : from household government to modern bureaucracy։ Cairo, Egypt: American University in Cairo Press։ էջ 283։ ISBN 9789774245442
↑ ^6,0 ^6,1 «Armenians in Egypt»։ Embassy of Armenia to Egypt

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1238720"_data-entity-id="Q124737635">Հայկական_սովետական_հանրագիտարան,_հատոր_8<span_class="wef_low_priority_links">_—_հատոր&nbsp;8._—_է.&nbsp;134–135.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124737635"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 — հատոր 8. — է. 134–135.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124737635"></a>

[Hunter-2] Hunter F. Robert (1999)։ Egypt under the khedives, 1805-1879 : from household government to modern bureaucracy։ Cairo, Egypt: American University in Cairo Press։ էջ 283։ ISBN 9789774245442

[Hunter3-3] Որսորդ Ֆ․ Ռոբերտ (1999)։ Օսմանյան Եգիպտոսը 1805-1879 թվականներին։ Կահիրե, Եգիպտոս: Կահիրեի ամերիկյան համալսարան։ էջ 283։ ISBN 9789774245442

[egypt.mfa.am2-4] «Հայերը Եգիպտոսում»։ Հայաստանի Հանրապետության դեսպանատուն Եգիպտոսում

[Hunter2-5] Hunter F. Robert (1999)։ Egypt under the khedives, 1805-1879 : from household government to modern bureaucracy։ Cairo, Egypt: American University in Cairo Press։ էջ 283։ ISBN 9789774245442

[egypt.mfa.am-6] 6,0 ^6,1 «Armenians in Egypt»։ Embassy of Armenia to Egypt

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

Պօղոս Եուսուֆեան

Ծնած է	1768^[1]
Ծննդավայր	Իզմիր, Անատոլիայի էլայեթ, Օսմանեան Կայսրութիւն^[1]
Մահացած է	10 Յունուար 1844(1844-01-10)^[1]
Մահուան վայր	Աղեքսանդրիա^[1]
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն
Ազգութիւն	Հայ^[1]
Կրօնք	քրիստոնէութիւն
Մասնագիտութիւն	պետական գործիչ, մաքսատան ծառայող, դիւանագէտ
Վարած պաշտօններ	Egyptian Minister of Foreign Affairs?