Փասատինա (անգլերէն՝ Pasadena), քաղաք Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու մէջ Լոս Անճելըս քաղաքի՝ Քալիֆորնիա Նահանգի մէջ։ Փասատինան հանրածանօթ է որպէս վարդերու քաղաք, շնորհիւ ամանորեայ Վարդերու Մրցաշարքի Տողանցքին։ Քաղաքին մէջ կայ հոծ հայ բնակչութիւն, ուր կը գործեն Յովսէփեան, Սահակ-Մեսրոպեան Հայ բարեգործական Ընդհանուր Միութեան ՀԲԸՄ-ի ամէնօրեայ վարժարանները։

Քաղաք
Փասատինա
անգլ.՝ Pasadena
Դրօշակ

Երկիր Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ ԱՄՆ
Victor Gordo?[1]
Հիմնադրուած է՝ 1886 թ.
Տարածութիւն Մակերես 59,901735 քմ² քմ²
ջրայինը 0,6834 տոկոս
ԲԾՄ 263 մեթր մ
Բնակչութիւն 138 699 մարդ (1 Ապրիլ 2020)[2]
Ժամային գօտի Խաղաղօվկիանոսյան ժամային գոտի?
Հեռախօսային ցուցանիշ 626
Փոստային ցուցանիշ 91101 եւ 91191
Պաշտօնական կայքէջ cityofpasadena.net

Փասատինան քոյր-քաղաք է Հայաստանի Վանաձոր քաղաքին հետ։

Պատմութիւն Խմբագրել

1771 թուականին Փասատինան կը պատկանէր կաթոլիկ առաջնորդ Գաբրիէլի ենթակայութեան տակ գտնուող բնակավայրերու թվին, ով եւ տուած էր տարածքի հարթավայրերու եւ լեռներու անունները: Բնակավայրը հիմնադրուել է 1874 թուականին Թոմաս Էլլիոթը Ինտիանա նահանգէն: Յաճախ քաղաքի անուանումը կը թարգմանուի որպէս «Դրախտի պսակ»: Բնակավայրը նախապէս եղեր է կիտրոնազգի (citrus) հողագործութեամբ եւ գիւղատնտեսութեամբ զարգացող փոքր գիւղ, սակայն Կաղապար:Iw երկաթուղիի կառուցումէն յետոյ այն զարգացաւ, կառուցապատուեցաւ եւ դարձաւ ձմեռային զբօսաշրջութեան կեդրոն:

Կրթութիւն եւ գիտութիւն Խմբագրել

Փասատինան Խաղաղ ովկիանոսի ափի գլխաւոր ուսումնական կեդրոններէն մէկն է, այստեղ կը գտնուի Քալիֆորնիայի արուեստագիտական հիմնարկը: Քաղաքի մօտ կը գտնուի NASA գիտահետազօտական տարրալուծարանը` Jet Propulsion Laboratory: Այն կը զբաղուի բարձր ճշգրտութեան սարքաւորումներու արտադրութեամբ, որոնք կ'օգտագործուին ելեկտրոնային եւ օդանաւային ոլորտի մէջ: Քաղաքին կից կառուցուած են երեք քոլէճներ՝ Pasadena City College (1924), Pacific Oaks College (1945) եւ Art Center College of Design (1930):

Տեսարժան վայրեր Խմբագրել

Փասատինայի կեդրոնի մէջ պահպանուեր են 20-րդ դարու սկիզբի բազմաթիւ առանձնատուներ, որոնք կը հանդիսանան արուեստի եւ արհեստներու յուշարձաններ: Քաղաքի ոչ պաշտօնական խորհրդանիշը կը համարուի 1927 թուականին կառուցուած շքեղ քաղաքապետարանը: Այլ շէնքերու շարքին կը գտնուի Քոլորատո սթրիթ կամուրջը, որ կառուցուեր է 1913 թուականին:

Քաղաքին մէջ կան շատ նշանաւոր թանգարաններ[3]՝

  • Նարթոն Սայմընի թանգարան, նախապէս՝ Փասատինայի գեղարուեստի թանգարան:
  • Խաղաղ-ովկիանոսեան Ասիոյ թանգարանը, կը պահպանէ Արեւելեան Ասիայի եւ Ովկիանիայի մշակոյթի մասին պատմող ցուցանմուշներ:
  • Հանթինկթընի գրադարանը Սան Մարինոյի մէջ, Փասատինայի մօտ, կը գտնուի բուսաբանական այգիներու տարածքին վրայ, որոնք մշակուած են աշխարհի ժողովուրդներու ազգային ոճերու մէջ:
 
Փասատինայի քաղաքապետարանի շքեղ շէնքը (1926-27)

Մարզաշխարհ Խմբագրել

Ամանորի առաջին օրը, վարդերու շքերթի ժամանակ տեղի կ'ունենայ ամերիկեան ֆուտբոլի՝ աշխարհի մէջ տեղի ունեցող առասպելական իրադարձութիւնը` « Pink Cup » մրցանակի համար լաւագոյն ուսանողական խումբերու թիմերու խաղը: Առաջին խաղը տեղի ունեցեր է 1902 թուականի Յունուարի 1-ին: 1922 թուականէն սկսած խաղը տեղի կ'ունենայ Rose Bowl խաղահրապարակի վրայ: 1994 թ-ին «Rose Bowl» մարզադաշտի մէջ հիւրընկալուել էին ՖԻՖԱ-ի աշխարհի գաւաթի խաղարկութեան, այդ թուով կիսաեզրափակիչի, 3-րդ եւ եզրափակիչ տեղերու համար նախատեսուած հանդիպումները[4], իսկ հետագային՝ 1999 FIFA Women's World Cup եզրափակիչ խաղերը[5][6]:

Պատկերասրահ Խմբագրել


Տե՛ս նաեւ Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

Արտաքին յղումներ Խմբագրել