Գոհար Գասպարեան
Գոհար Գասպարեան (օրիորդական ազգանունը՝ Խաչատրեան, 14 Դեկտեմբեր 1924[2][3], Գահիրէ, Եգիպտոս[4][2][3] - 16 Մայիս 2007[1], Երեւան, Հայաստան[3]), հայ օփերայի արուեստի մեծագոյն վարպետ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արուեստագէտ։
Գոհար Գասպարեան |
---|
Կենսագրութիւն
ԽմբագրելԾնած է 1924 Դեկտեմբեր 14-ին, Գահիրէ։ Անոր անուանած նաեւ՝ «Հայկական սոխակ»։ Գոհար Գասպարեան ունէր ձայնային լայն տիապազոն, անբասիր արուեստի հմտութիւն. անոր ձայնը կ'առանձնանար ճկունութեամբ, երանգներու ճոխութեամբ, անցումներու թեթեւութեամբ։ Պելկանտօ ոճի խոշորագոյն վարպետներէն է։
Ուսանած է տեղի երաժշտական ակադեմիան, 1940 թուականէն ելոյթներ ունեցած է Գահիրէի մէջ։ 1948 թուականին հայրենադարձուած է։ 1949 թուականէն արդէն Հայաստանի օփերայի եւ պալէի ազգային ակադեմիական թատրոնի մեներգչուհի էր, հանդէս եկած է 23 օփերաներու գլխաւոր դերերով, անոր երգացանկին մէջ տեղ գտած են աւելի քան 500 ստեղծագործութիւններ։
Գոհար Գասպարեանի համերգային երգացանկը հարուստ եղած է նաեւ (Պախ, Հենտել, Մոզարտ, Շտրաուս, Գրիգ, Գլիեր, Ռախմանինով, Չայկովսկի եւ ուրիշներ, իտալացի վարպետներ, հայ հոգեւոր երաժշտութիւն, Կոմիտաս եւ այլն)։
Գոհար Գասպարեան 1956-էն ԽՍՀՄ ժողովրդական արուեստագիտուհի էր։ 1964-էն դասաւանդած է Երեւանի երաժշտանոցէն ներս, 1973-էն՝ Երեւանի երաժշտանոցի փրոֆէսոր է։ Անոր բազմաթիւ աշակերտները դարձած են համաշխարհային լաւագոյն բեմերու մեներգիչներ։ 1984 թուականին ընտրուած է Երեւանի պատուաւոր քաղաքացի։ Անոր աշակերտը եղած է նաեւ ապագայ ամուսինը՝ օփերայի երգիչ, բեմադրող, դերասան Տիգրան Լեւոնեան։
Պարգեւներ, մրցանակներ, կոչումներ
Խմբագրել- 1951 թ.՝ ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ
- 1953 թ.՝ ՀԽՍՀ ժողովրդական արուեստագէտ
- 1956 թ.՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական արուեստագէտ
- 1965 թ.՝ ՀԽՍՀ Պետական մրցանակ
- 1973 թ.՝ Երեւանի կոնսերվատորիայի փրոֆէսոր
- 1984 թ.՝ Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
- Ժողովուրդներու բարեկամութեան շքանշան
- 1984 թ.՝ Լենինի շքանշան
- 1984 թ.՝ Երեւանի պատուաւոր քաղաքացի
- 1997 թ.՝ ՀՀ Մեսրոպ Մաշտոց շքանշան
Աղբիւրներ
Խմբագրել- Րաֆֆի Օրացոյց, Րաֆֆի Օրացոյցներու Հրատարակչական Կազմ, Թեհրան, Իրան, 2008։
- Հայկական համառօտ հանրագիտարան, հ. 1, էջ 616, Երեւան, 1990։
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 http://armenianow.com/?action=viewArticle&AID=2201&CID=2243&IID=1133&lng=eng
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Ով ով է. հայեր / խմբ. Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005.
- ↑ 4,0 4,1 Гаспарян Гоар Микаэловна // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Արտաքին յղումներ
Խմբագրել- Երեւանի պատուաւոր քաղաքացիներու ցուցակը
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան։ Երկու հատորով), հ.1, 2005։
- Թադեւոսեան Ա., Գոհար Գասպարեան, Ե., 1959։
- Րաֆֆի օրացոյց, Թեհրան, Իրան, 2008։
- Հայկական համառօտ հանրագիտարան, հ. 1, էջ 616, Երեւան, 1990։
- Գ. Գասպարեան, Հայկական հանրագիտարան:
- Գ. Գասպարեան, AV Production: Archived 2018-03-30 at the Wayback Machine.
- Գ. Գասպարեան, Dasaran.am: Archived 2018-03-30 at the Wayback Machine.