Գուրգէն Եանիգեան
Գուրգէն Եանիգեան (անգլերէն՝ Kourken Yanikian, 24 Դեկտեմբեր 1895, Էրզրում, Արեւմտեան Հայաստան - 27 Մարտ 1984, ԱՄՆ), հայ գրող եւ ճարտարագէտ, հայկական նորագոյն զինեալ ազատագրական պայքարի հերոս։
Գուրգէն Եանիգեան | |
---|---|
| |
Ծնած է | 24 Դեկտեմբեր 1895[1][2] |
Ծննդավայր | Կարին, Էրզրումի վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն |
Մահացած է | 27 Մարտ 1984[2] (88 տարեկանին) կամ 29 Փետրուար 1984[3] (88 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Քալիֆորնիա, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ |
Քաղաքացիութիւն |
Օսմանեան Կայսրութիւն Խորհրդային Միութիւն Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ |
Ուսումնավայր | Մոսկուայի պետական համալսարան |
Մասնագիտութիւն | ճարտարագէտ, գրագէտ |
Կենսագրութիւն
ԽմբագրելՄեծ Եղեռնի ականատես։ Ուսանած է Մոսկուայի համալսարանը, յետագային հաստատուած՝ ԱՄՆ, ուր ճանչցուած է իբրեւ անգլիալեզու գրող, արժանացած է «Մարք Թուէյն» մրցանակին։
1972 թուականին այցելած է Հայաստանի Մարտիրոս Սարեանի անուան տուն-թանգարանը եւ նուիրաբերած՝ Սարեանի «Արեւելեան Սենեակ» նկարը (ստեղծուած 1918-ին, 39x59 սմ, թուղթ, ջրաներկ, կուաշ), որ երկար տարիներ կը համարուէր անյայտ կորած։
77 տարեկանին սպաննած է՝ Սանթա Պարպարայի (Գալիֆորնիա) մէջ, Թուրքիոյ հիւպատոսն ու փոխ-հիւպատոսը, արդարութիւն պահանջելու Հայոց Ցեղասպանութեան համար[4]: Դատարանին մէջ հանդէս եկած է թրքական ժխտողականութեան դէմ, պաշտպանած է Արեւմտեան Հայաստանի ազատագրութեան գաղափարը։
Դատապարտուած է ցմահ բանտարկութեան։ 1981 թուականին, 8 տարուան բանտարկութենէն ետք, Եանիգեան տեղափոխուած է այցելուներու համար փակ հիւանդանոց, ուր մահացած է երկարատեւ հիւանդութենէ ետք՝ 1984 թուականի Մարտ 27-ին։
Հայաստանի Ազատագրութեան Հայ Գաղտնի Բանակի հոգեւոր հիմնադիրներէն է։ «Ես գիտէի, որ անհատս մենակ մնալու չէ», - այդ առթիւ ըսած է ծերունի Եանիգեան։
Պուլկարահայ բանաստեղծ Յովհաննէս Պարսկունին Գ. Եանիգեանին նուիրուած իր պոէմին մէջ գրած է.
Գիրքերը
ԽմբագրելԱնգլերէն
Խմբագրել- The Triumph of Judas Iscariot, Los Angeles։ Research Publ. Co., 1950, 254 p.
- Harem Cross։ A Novel of the Near-East, New York։ Exposition, 1953, 223 p.
- The Resurrected Christ։ A Novel, New York։ Exposition, 1955, 141 p.
- The Voice of an American, 1960, Society for the Science of Living; 147 p., ASIN։ B0007FZ3L4
- Mirror in the Darkness, 1966, with Helen Rettig, New York։ Exposition, 1966, 197 p.
Հայերէն
Խմբագրել- «Նպատակ Եւ Ճշմարտութիւն» (յուշեր բանտէն), Երեւան, Տիգրան Մեծի հր., 1999:
Աղբիւրներ
Խմբագրել- ↑ Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
- ↑ Library of Congress Authorities — Library of Congress.
- ↑ Imprisoned Armenian Dies, New York Times, March 1, 1984