Ուիքիփետիա

Ժան էքար

Ժան Ֆրանսուա Վիքթոր Էքար Ժան էքար (4 Փետրուար 1848(1848-02-04)[2][3][4][…], Թուլոն[3][5][1] - 13 Մայիս 1921(1921-05-13)[2][3][4][…], Փարիզի 7-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսա[3][6]), ֆրանսացի բանաստեղծ, վիպասան, թատերագիր, էսսեիստ. ռոմանթիզմ գրական ուղղութեան ներկայացուցիչ։ Ֆրանսական ակադեմիայի անդամ 1901 թ., Պատուոյ լէկէոնի շքանշանի ասպետ։

Ժան էքար
ֆրանսերէն՝ Jean Aicard
Ծննդեան անուն ֆրանսերէն՝ Jean François Victor Aicard[1]
Ծնած է 4 Փետրուար 1848(1848-02-04)[2][3][4][…]
Ծննդավայր Թուլոն[3][5][1]
Մահացած է 13 Մայիս 1921(1921-05-13)[2][3][4][…] (73 տարեկանին)
Մահուան վայր Փարիզի 7-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսա[3][6]
Քաղաքացիութիւն  Ֆրանսա[3]
Մայրենի լեզու Ֆրանսերէն[3]
Ուսումնավայր Պոլ Սեզանի համալսարան?
Մասնագիտութիւն գրագէտ, բանաստեղծ, թատերագիր, վիպասան
Վարած պաշտօններ seat 10 of the Académie française?[7] եւ president of the Société des gens de lettres?[8]
Անդամութիւն Ֆրանսական Կաճառ[7]
Ծնողներ հայր՝ Jean Aicard?
Երեխաներ Jacques Aicard?[9]
Ստորագրութիւն

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

Ժան էքարը ծնած է 4 փետրուար 1848-ին, Թուլոնի մէջ։ Հայրը, որ հանրապետական էր, սեն-սիմոնական եւ յուլիսեան միապետութեան տարիներուն ընդդիմադիր թերթեր կը խմբագրէր, մահացեր է, երբ տղան եղեր է հինգ տարեկան[10]։ Ժանը լաւ կրթութիւն ստացեր է. ուսանած է Մաքոն քաղաքի Լամարթինի անուան լիցեյի մէջ, ապա՝ Նիմի լիցէը, որմէ յետոյ իրաւունք ուսումնասիրեր է Էքս ան Փրովանսի մէջ։ 1868 թուականին եկեր է Փարիզ, լոյս ընծայեր է իր բանաստեղծութիւններու առաջին ժողովածուն՝ Jeunes Croyances-ը («Պատանեկան հաւատալիքներ»-ը), ուր իր յարգանքի տուրքը մատուցեր Լամարթինին[11]։ Գիրքը ջերմօրէն ընդունուեր ընթերցողներու ու գրաքննադատութեան կողմէն եւ հեղինակի առջեւ դռները բացեր է դէպի մայրաքաղաքի Փառնասեան շրջաններ։

1869-ին ան հրատարակեր է իր բանաստեղծական երկրորդ ժողովածուն՝ Parnasse Contemporain խորագրով[12]։ 1870-ին Մարսէյլի թատրոնի մէջ բեմադրուեր է իր հեղինակած թատերգութիւնը։

Ֆրանս-փրուսական պատերազմէն յետոյ Էքարը մասնակցեր է գրական-արուեստագիտական La Renaissance ամսագրի հիմնադրմանը[13]։ 1874-ին լոյս ընծայեր է Poèmes de Provence ժողովածուն, որու շնորհիւ հռչակուեր է Ֆրանսայի այդ պատմական երկրամասի՝ Փրովանսի երգիչ։ 1876-ին հրատարակեր է Parnasse Contemporain խորագիրրը կրող երրորդ ժողովածուն։

Տաղանդաւոր բանաստեղծի՝ անոր նուաճած համբաւին 1908 թուականին գումարուեր է ոչ պակաս շնորհալի արձակագիրի հռչակը. լոյս տեսեր է Maurin des Maures վէպը։ Ատոր յաջորդած L'illustre Maurin-ը ամրապնդեր է իր համբաւը որպէս վարպետ արձակագիր։ Ընդհանրացնելով՝ կարելի է եզրահանգել, որ Էքարի ստեղծագործական ներշնչանքի ակունքը մանկութեան յուշերն ու տպաւորութիւններն են[14]։ Paris-Parisian պարբերականը 1899 թուականին լոյս տեսած գրախօսականի մը մէջ անոր ստեղծագործութեան առաւել բնութագրական յատկանիշը համարեր է «հարաւային ռոմանտիզմը»[15]։

Ժան էքարը 1894 թուականին ընտրուեր է Գրիչի մարդկանց ընկերութեան նախագահ, 1909-ին՝ Ֆրանսական ակադեմիայի անդամ, 1920 թուականին՝ Solliès-ville-ի քաղաքապետ։

Մահացեր է 1921 թուականի 13 Մայիսին, Փարիզի 7-րդ շրջանի «Ուտինո» հիւանդանոցին մէջ[16]։ Յուղարկաւորուեր է Թուլոնի քաղաքային գերեզմանատանը[17]։

Ուշագրաւ փաստեր

Խմբագրել
  • Լէոն Տոտէն կը վկայէ, որ Ժան Էքարն օժտուած էր ասմունքելու զարմանալի տաղանդով եւ մինչեւ անգամ միջակ բանաստեղծութիւնն այնպէս կ'արտասանէր, որ գլուխգործոցի տպաւորութիւն կը ձգէր:[18]։ Արթիւր Ռեմպոյին այդ բնաւ հաճելի չէր, եւ ան նման դէպքերուն չէր վարաներ ամէն անգամ արտայայտելու իր դժգոհութիւնը[19]։ Հակառակակ անոր, որ Էքարը Ռեմպոյին նուիրած է իր լաւագոյն բանաստեղծութիւններէն մէկը՝ Les Effarés-ը[20]։
  • Թուլոնի երկաթուղային կայարանի քով գտնուող հին շէնքը, ուր ժամանակ մը ապրեր է Ժան Էքարը, վերածուեր է իրեն նուիրուած թանգարանի[21]
  • Բանաստեղծի տունը Թուլոնի մերձակայքը գտնուող Solliès-Ville-ում[22]

Երկեր

Խմբագրել

Բանաստեղծութիւն

Խմբագրել
  • Jeanne d'Arc (Le rachat de la Tour)
  • Les Jeunes Croyances, Alphonse Lemerre, 1867
  • Au clair de la lune, 1870, Alphonse Lemerre
  • Rébellions et Apaisements, 1871, Alphonse Lemerre
  • Mascarille, 1873, Alphonse Lemerre
  • Pierre Puget, 1873, L. Laurent, Toulon (médaille d'or au concours de poésie de Toulon)
  • Poèmes de Provence, 1874, Alphonse Lemerre - couronné par l'Académie française
  • La Chanson de l'enfant, 1876, Fischbacher - couronné par l'Académie française
  • Le Petit Peuple, 1879, Cayer
  • Les Poèmes de Provence ; les cigales, 1878
  • Miette et Noré, idylle provençale, 1880, Charpentier
  • Lamartine, 1883, Ollendorff
  • Le Dieu dans l’homme, 1885, Ollendorff
  • L'Éternel Cantique, 1885, Fischbacher
  • Maternités, 1886
  • Le Livre des petits, 1886, Delagrave
  • Le Livre d’heures de l'amour, 1887, Alphonse Lemerre
  • Jésus, 1896, Flammarion
  • Sauveteurs, 1898, Mouillet
  • Italie et France (vers), 1903, Crété
  • Hollande, Algérie (poèmes et prose), 1913, Flammarion
  • Le Témoin, 1914 - 1916, Flammarion
  • Le Jardin des enfants, 1914, Flammarion
  • La Légende du Chevrier, (adaptation musicale de Emile Dens), 1914, J. Poulalion
  • Le Sang du sacrifice, 1917, Flammarion
 
Ժան Էկարի հայրենական տունը Տուլոնում

[[Պատկեր:Henri_Fantin-Latour_005.jpg|thumb|Ֆրանսացի նկարիչ Անրի Ֆանթեն-Լաթուրի Un coin de table նկարի մէջ պատկերուած են բանաստեղծներ Ժան Էքարը Արտյուր Ռեմպոն եւ Պոլ Վեռլենը

 
Էքարի հեքիաթներէն մէկուն նկարազարդումներէն

Վէպեր եւ վիպակներ

Խմբագրել
  • Roi de Camargue, 1890, Testard
  • Le Pavé d'amour, 1892, Ollendorff
  • L'Ibis Bleu, 1893, Flammarion
  • Fleur d'abîme, 1894, Flammarion
  • L'Été à l'ombre (nouvelles), 1895, Flammarion
  • Diamant noir (roman), 1895, Flammarion
  • Notre-Dame-d'Amour, 1896, Flammarion - texte en ligne
  • L'Âme d'un enfant, 1898, Flammarion
  • Mélita (roman bohème), 1898, Flammarion
  • Tata, 1901, Flammarion
  • Benjamine, 1906, Flammarion
  • Maurin des Maures, 1908, Flammarion
  • L'Illustre Maurin, 1908, Flammarion
  • Arlette des Mayons (roman de la terre et de l'école), 1917, Flammarion
  • Gaspard de Besse։ un bandit à la française, 1918, Flammarion
  • Le Fameux Chevalier Gaspard, 1908, Flammarion
  • Des cris dans la mêlée, (prose), 1916, Flammarion
  • Le Rire de Maurin, 1923, Flammarion
  • La Gueuse des Marais, 1928, Flammarion

Թատերգութիւններ

Խմբագրել
  • Au clair de la lune, comédie en un acte en vers, Alphonse Lemerre, 1870
  • Pygmalion, poème dramatique en un acte, Alphonse Lemerre, 1872
  • Othello ou le More de Venise, drame en 5 actes en vers, Charpentier, 1881
  • Smilis, drame en 4 actes en prose, Ollendorff
  • Mascarille, à-propos en vers pour l'anniversaire de Molière, Alphonse Lemerre,
  • La Comédie française à Londres, Jouaust
  • La Comédie française à Alex. Dumas, Ollendorff
  • Smilis, drame en quatre actes et en prose, 1884, Ollendorff
  • Le Père Lebonnard, 1889 ; pièce produite pour la première fois au Théâtre-Libre. et tournée au cinéma en 1939
  • La Légende du Cœur, Théâtre antique d'Orange, Flammarion
  • Le Manteau du Roi, Théâtre de la Porte-Saint-Martin, Flammarion
  • Don Juan ou la Comédie du siècle, 1889, poème dramatique en 5 actes
  • Forbin de Solliès, pièce en 2 actes, 1920, Flammarion
  • La Milésienne, 1924, Flammarion

Էսսեներ

Խմբագրել
  • La Vénus de Milo։ recherches sur l'histoire de la découverte, d'après des documents inédits, 1874, Sandez
  • Leconte de Lisle, librairie Fischbacher, 1887, texte sur Gallica.
  • Alfred de Vigny, conférence de la Revue Hebdomadaire, Flammarion
  • Comment rénover la France (prose), 1918, Flammarion

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Base Léonore — ministère de la Culture.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 27. — ISBN 978-2-221-06888-5
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Encyclopædia Britannica
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Aicard, Jean François Victor // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 1. — P. 434.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Aicard, Jean François Victor // The Enciclopædia Britannica: New Volumes — 12 — London, NYC: 1922.
  7. ↑ 7,0 7,1 Ֆրանսիական ակադեմիա — 1635.
  8. ↑ https://www.sgdl.org/17-sgdl/presentation/82-presidents-sgdl — 1837.
  9. ↑ https://gw.geneanet.org/garric?lang=fr&n=aicard&p=jean
  10. ↑ Victor Duclos, Jean Aicard : Simple notice sur sa vie et ses écrits, éditions L. Duc, 1894.
  11. ↑ Constantin Lecigne, Jean Aicard, Éditions Sueur-Charruey, 1901.
  12. ↑ Violette Bouyer-Karr, Jean Aicard, Éditions du Var, 1921.
  13. ↑ Tony Marmottans, Jean Aicard, du poème au roman, éditions Université de Toulon et du Var, 2000.
  14. ↑ |langue=|auteur1=|prénom1=Nieres-Chevrel, Isabelle, 1941-|nom1=...|prénom2=Perrot, Jean, 1937-|nom2=...|titre=Dictionnaire du livre de jeunesse : la littérature d'enfance et de jeunesse en France|passage=12|lieu=|éditeur=Electre-Ed. du Cercle de la Librairie|date=DL 2013|pages totales=|isbn=9782765414018|isbn2=2765414017|oclc=862208705|lire en ligne=https://www.worldcat.org/oclc/862208705%7Cconsulté le=2019-02-05}}
  15. ↑ |titre=Paris-Parisien|éditeur=Ollendorff|année=1899|passage=48}}
  16. ↑ Archives de Paris 7e, acte de décès Կաղապար:Numéro, année 1921 (page 22/31)
  17. ↑ Tombeaux des Immortels, Où sont inhumés les académiciens français ?
  18. ↑ https://fr.wikisource.org/wiki/Page:L%C3%A9on_Daudet_-_Souvenirs_des_milieux_litt%C3%A9raires,_politiques,_artistiques_et_m%C3%A9dicaux_(I_%C3%A0_IV).djvu/88 
  19. ↑ Cet épisode est discuté par Daniel A. De Graaf dans Arthur Rimbaud : sa vie, son œuvre, publié par L'Harmattan en 2005, 2-7475-8303-1, p. 93-94. Voir ici.
  20. ↑ http://abardel.free.fr/tout_rimbaud/lettre_aicard.htm 
  21. ↑ Musée Jean Aicard Paulin Bertrand
  22. ↑ «Archive copy»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2010-02-02-ին։ արտագրուած է՝ 2020-02-10 
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Ժան_էքար&oldid=230507» էջէն