Լեֆքա Օրի (լեռնաշղթայ)
Լեֆքա Օրի (Λευκά Όρη) կամ Մատարես (Μαδάρες) լեռնաշղթայ. Լեֆքա Օրի այսինքն՝ Սպիտակ Լեռներ: Լեֆքա Օրի լեռնաշղթան կը գտնուի արեւմտեան Կրետէ եւ կ՛ ընդգրկէ 35 քմ․ լայնութեամբ եւ 60 քմ․ երկարութեամբ տարածք մը։ Ամենաբարձր գագաթն է Փահնես (2453 մ․)։
Աշխարհագրութիւն Խմբագրել
Դիրքը Խմբագրել
Լեֆքա Օրի լեռնաշղթան կը գտնուի Կրետէ կղզիին արեւմտեան մասը։ Կը գրաւէ Խանիա նահանգին գրեթէ ամբողջ տարածքը եւ Ռեթիմնօ նահանգին արեւմտեան մասը։
Երկրակազմախօսութիւն Խմբագրել
Լեռնաշղթային հարթ մակերեսին վրայ կը ձեւաւորուին բազմաթիւ լեռնադաշտեր, որոնցմէ գլխաւորներն են Օմալոս եւ Ասքիֆոս, բազմաթիւ կիրճեր, որոնցմէ ամենածանօթն է Սամարիա Կիրճը, ինչպէս նաեւ անթիւ ձորեր, քարայրներ, անդունդներ, աւազաններ, վիհեր եւ ճեղքեր։
Գագաթներ Խմբագրել
Լեֆքա Օրի լեռնաշղթան ունի բազմաթիւ գագաթներ, որոնցմէ 58-ն 2000 մեթրէն բարձր են։ Ամենաբարձր գագաթներն են՝ Փահնես (2454,54), Թրոհարիս (2401), Մես Սորոս (2397) եւ Տիփլի թոտորի (2377)։
Յատկանշական է բարձր գագաթներով շրջապատուած ներքին բարձրաւանդակը՝ 1800 – 2100 մեթր բարձրութեամբ։
Կլիմա Խմբագրել
Ամառը չոր է եւ անջրդի։ Սակայն մնացեալ եղանակներուն անձրեւները յաճախակի են։
Մագլցում Խմբագրել
Լեռնաշթան մագլցելու համար, կան բազմաթիւն անցքեր, սակայն ամենապահովները կը գտնուին հիւսիսային կողմը։
Մարդու ներկայութիւնը Խմբագրել
Հնագիտական պեղումները կը փաստեն թէ Նոր Քարէ Դարի շրջանէն, մարդը հոն բնակութիւն հաստատած է։ Լեռնաշղթան եղած է նաեւ կրետացի յեղափոխականներու ապաստան եւ ապստամբութիւններու մեկնակէտ։