Կարմիր Գիւղ (Ասկերանի շրջան)
Կարմիր գիւղ, գիւղ՝ Արցախի Հանրապետութեան Ասկերանի շրջանի մէջ։
| Գիւղ | |
|---|---|
| Կարմիր Գիւղ | |
 | |
| Երկիր | Արցախ |
| Շրջան | Ասկերանի |
| ԲԾՄ | 1211 մեթր |
| Բնակչութիւն | 174 մարդ (2005)[1] |
| Ազգային կազմ | Հայեր |
| Կրօնական կազմ | Հայ Առաքելական Եկեղեցի |
| Ժամային գօտի | UTC+4։00 |
Աշխարհագրական Տեղեկութիւններ
ԽմբագրելԱսկերանի կեդրոնէն 43 քմ դէպի հարաւ կը գտնուի, իսկ Արցախի մայրաքաղաք Ստեփանակերտէն` 23 քմ հեռաւորութեան վրայ։ Հին ժամանակ գիւղը Տռնավարզ կը կոչուէր, եւ այս անունը առաջացած է «Տէր Ավեզ» անունէն, որ այս բնակավայրի հիմնադիրը եղած է: Նախկին բնակավայրը կը գտնուի 1,5 քմ հեռաւորութեան վրայ`«Կալերահող» տեղամասին մէջ։ Լեռնային գիւղ է, տեղադրուած է Բովուրխան լերան հարաւային լանջին, բարձրութիւնը ծովու մակերեւոյթէն 1400 մ է: Կլիմայական պայմանները համեմատաբար ցամաքային են[2]:
Ընդհանուր Տեղեկութիւններ
Խմբագրել1920-ին, գիւղին մէջ, ինչպէս եւ Շուշիի մէջ, թրքական մուսաւաթական խումբերը համատարած արիւնահեղութիւն կը կազմակերպեն: Գիւղը աւերելէ եւ թալանելէ, կանանց, երեխաներու նկատմամբ վայրագութիւններ կատարելէ ետք, անոնք 80 տղամարդու ծեծելով Շուշի կը հասցնեն, ուր անոնցմէ 73-ին գազանաբար կը սպաննեն, իսկ 7-ն հրաշքով ողջ կը մնան: 1921-ին գիւղը Կարմիր գիւղ վերանուանուած է: 1920-ին այստեղ եղած է 1800 բնակիչ: 1987-ին կար 72 տուն, 198 բնակիչ:Կոլտնտեսութիւնը կազմակերպուած է 1929-ին: Բնակչութեան հիմնական զբաղմունքը անասնապահութիւնն է, հացահատիկի մշակութիւնը եւ այգեգործութիւնը: Ելեկտրականացուած է 1963-ին: 1840-ական թուականներուն գործած է ծխական դպրոց: 1894-ին այստեղի դպրոցին մէջ կ՛ուսանէին 65 աշակերտներ: 1987-ին դպրոցին մէջ կար 62 աշակերտ եւ 19 ուսուցիչ: Այս գիւծին մէջ ծնած են բժշկական գիտ. տոքթոր, դասախոս Քրիստափոր Պետրոսեանը, դիւանագէտ Վալենտին Իսրայէլեանը, մարքսիստ-փիլիսոփայ Արմէն Տէր-Մանուէլեանը: Հայրենական մեծ պատերազմին մասնակցած է 160 մարդ, զոհուած է 102-ը, որոնց յիշատակին կառուցուած է յուշարձան[3]:
Պատմական Յուշարձաններ
ԽմբագրելԳիւղին մէջ նշանաւոր են Վալադանց, Մեծ ջուր, Թղկէ աղբիւրները: Նշանաւոր են նաեւ «Սուրբ Աղին» նահատակը, «Բովուրխանա վանքը»: Վերջինս մեծ հետաքրքրութիւն ներկայացնող ճարտարապետական համալիր է, բաղկացած է եկեղեցական, բնակելի, օժանդակ շէնքերէ եւ պարիսպներէ: Կառուցուած է խիտ անտառապատ, գեղատեսիլ լերան վրայ։ Գիւղի եկեղեցին կառուցուած է 1941-ին: Անխնամ վիճակի մէջ է:
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ http://census.stat-nkr.am/nkr/1-1.pdf
- ↑ Մելքումյան Ս., Լեռնային Ղարաբաղ, Երևան, 1990, էջ 130
- ↑ Մելքումյան Ս., Լեռնային Ղարաբաղ, Երևան, 1990, էջ 131