Հայկական Երաժշտութիւնը՝ Խորհրդային Միութեան Ընթացքին
Նախախորհրդային Հայաստանի մէջ երաժշտական մշակոյթի զարգացման հնարաւորութիւնները սահմանափակ էին. երաժշտական դպրոցներ, օփերայի թատրոն, սիմֆոնիք նուագախումբ եւ մշտական երաժշտական միաւորումներ չկային։
Մշակոյթի Զարգացման Սկիզբը
ԽմբագրելԵրգահաններու Հայրենիք Վերադարձը
ԽմբագրելԽորհրդային կարգերու հաստատումէն (1920) ետք, Կառավարութեան հրաւէրով՝ հայրենիք վերադարձած են շարք մը նշանաւոր երգահաններ, կատարողներ, երաժշտական գործիչներ՝ Ալեքսանտր Սպենդիարեան, Ռոմանոս Մելիքեան, Սպիրիդոն Մելիքեան, Անուշաւան Տէր Ղեւոնդեան, Աւետ Գաբրիէլեան, Շարա Տալեան, Հայկանուշ Դանիէլեան եւ ուրիշներ։ 1921-ին Երեւանի Ռոմանոս Մելիքեանի նախաձեռնութեամբ՝ երաժշտական արուեստանոց բացուած է, որուն հիման վրայ ստեղծուած է երաժշտանոցը (1923, 1946-էն՝ Կոմիտասի անուան), ապա անոր կից՝ համերգային (սիմֆոնիք) նուագախումբ (ղեկավարներ՝ Ալեքսանտր Սպենդիարեան, Արշակ Ադամեան) եւ երգչախումբ (ղեկավար՝ Ս. Մելիքեան)։
Երաժշտական Հաւաքականներու Ստեղծումը
ԽմբագրելՍտեղծուած են նաեւ ժողովրդական եւ գուսանական երաժշտուեան հաւաքականներ, ժողովրդական գործիքներու (1927, ղեկավար՝ Արամ Մերանգուլեան, 1967-էն՝ անոր անուան), քամերային (Կոմիտասի անուան քառեակը, 1924, եւ այլն) բաժիններ եւ տպագրուած երաժշտական գրականութիւնը հեռարձակուած է երաժշտական ռատիոհաղորդումներու ընթացքին։ Կանոնակարգուած եւ ծրագրուած էր համերգային կեանքը, որ ներառած է տեղի եւ օտար (հիւր) երաժիշտ կատարողներու ելոյթները։ 1925-ին Լենինականի մէջ (այժմ՝ Գիւմրի) է երաժշտական արուեստանոց բացուած է, 1929-ին Երեւանի մէջ՝ երաժշտական դպրոց (այժմ՝ Ալեքսանտր Սպենդիարեանի անուան)։