Պելճիքայի Վարչապետ

Պելճիքայի վարչապետ (ֆր.՝ Premier ministre de Belgique, հոլ.՝ Eerste minister van België, գերմ.՝ Premierminister von Belgien), Պելճիքայի ղեկավարը։ Կը հանդիսանայ Պելճիքայի դաշնային իշխանութեան բարձրագոյն պաշտօնը, որուն կից կառավարական կազմին մաս կը կազմեն նաեւ 14 աւագ նախարարներ: Դաշնային պետութեան քարտուղարները (կրտսեր նախարարներ) կը հանդիսանան իշխանութեան անդամներ, սակայն չեն մտներ Խորհուրդին կազմին մէջ: Ըստ Սահմանադրութեան, Պելճիքայի թագաւորը կը գլխաւորէ Խորհուրդը, սակայն 1957-էն սկսեալ ան փաստացի չի ղեկավարեր երկիրը:

Պաշտօնը զբաղեցնելու կարգը

Դաշնային ընտրութիւններուն յաջորդ օրը գործող վարչապետը թագաւորին կը ներկայացնէ իր հրաժարականը: Ապա, թագաւորը վարչապետին կ՛առաջակէ շարունակել գլխաւորել ժամանակաւոր իշխանութիւնը մինչեւ նոր իշխանութեան ձեւաւորումը: Թագաւորը խորհրդատուութիւն կը կազմակերպէ նոր իշխանութեան ձեւաւորման տարբերակները քննարկելու նպատակով: Խորհրդատուութենէն ետք ան կը նշանակէ տեղեկատու, ով պատասխանատուութիւն կը ստանձնէ տարբեր քաղաքական կուսակցութիւններու նոր իշխանութեան ուղղուած պահանջները հաւաքագրելու համար:

Վարչապետը կ՛ընտրուի թագաւորին կողմէ: Քանի որ միապետը չի կրնար որեւէ լիազօրութիւն ստանձնել առանց նախարարներու համաձայնութեան, նոր վարչապետի ընտրութեան մասին օրէնքը կը ստորագրուի պաշտօնաթող վարչապետին կողմէն: Այսպիսով, նոր վարչապետը կը ստորագրէ նախկին վարչապետին պաշտօնաթողութեան մասին որոշումը:

Ժամանակաւոր կառավարութիւն

Ժամանակաւոր կառավարութիւն մը ստեղծուեցաւ Պելճիքական Յեղափոխութեան (9 Սեպտեմբեր 1830) ժամանակ, իբրեւ վարչական յանձնաժողով, որ ստանձնած էր Պրիւքսէլի մէջ իշխանութիւնը: 26 Սեպտեմբեր 1830-ին նոյն վարչական յանձնաժողովը իր վրայ վերցուց ժամանակաւոր կառավարութեան պարտականութիւնները, իսկ 29 Սեպտեմբեր 1830-ին՝ թագաւորին իշխանութիւնն ու լիազօրութիւնները:

4 Հոկտեմբեր 1830-ին ժամանակաւոր կառավարութիւնը հռչակեց Պելճիքայի անկախութիւնը: Մինչեւ 10 Նոյեմբեր 1830-ի աշխատանքներու սկիզբը Պելճիքայի Ազգային Քոնկրեսի իշխանութեան լիազօրութիւններ ստանձնելը, Ժամանակաւոր կառավարութիւնը շարունանկեց իր գործունէութիւնը մինչեւ 25 Փետրուար 1831-ը, երբ Պելճիքայի թագաւորին խնամակալ ընտրուեցաւ Քոնկրեսի ներկայացուցիչ Պարոն Էրազմ-Լուի Սիւրլ տէ Շոկյէն: Ժամանակաւոր կառավարութիւնը ղեկավար չունէր, իսկ փաստաթուղթերը ստորագրեց Շարլ-Լատուր Ռոժէ:

	Նշանակուած է	Պաշտօնաթող եղած է
պարոն Կաղապար:Iw (1799—1883) ֆրանսերէն՝ André Edourd Jolly	24.9.1830	25.2.1831
պարոն Կաղապար:Iw (1800—1887) ֆրանսերէն՝ Feuillien-Charles-Marie-Joseph de Coppin de Falaën
Կաղապար:Iw Ժոզէֆ վան տէր Լիտէն (1798—1877) հոլ.՝ Joseph Van der Linden
պարոն Կաղապար:Iw (1781—1866) հոլ.՝ Emmanuel-Constant-Prime-Ghislain van der Linden d'Hooghvorst		12.11.1830
Կաղապար:Iw (1798—1842) ֆրանսերէն՝ Joseph-Thiéry Nicolay	25.9.1830	10.10.1830
Կաղապար:Iw (1800—1885) ֆրանսերէն՝ Charles Latour Rogier	25.9.1830	25.2.1831
կոմս Կաղապար:Iw (1791—1885) ֆրանսերէն՝ Philippe Félix Balthazar Otho Ghislain de Merode	26.9.1830
Կաղապար:Iw (1789—1869) ֆրանսերէն՝ Alexandre Joseph Célestin Gendebien
Կաղապար:Iw (1802—1874) ֆրանսերէն՝ Jean-Sylvain Van de Weyer
Կաղապար:Iw (1786—1859) ֆրանսերէն՝ Louis Joseph Antoine de Potter	28.9.1830	13.11.1830

Պելճիքայի կառավարութեան ղեկավարներու ցանկ

Պելճիքայի յեղափոխութեան ընթացքին հռչակուեցաւ Պելճիքայի անկախացումը Հոլանտայի Միացեալ Թագաւորութենէն։ Անկախացումը ընդունուեցաւ Հոլանտայի թագաւոր Վիլհելմ Ա.-ի կողմէն, 19 Ապրիլ 1839-ին:

Պելճիքայի քաղաքական կուսակցութիւնը ձեւաւորուած է երկրին անկախացումէն քանի մը տասնամեակ ետք: Մինչեւ 17 Օգոստոս 1914-ին գերմանական զօրքերու յարձակումը տէ Պրոկուիլի կառավարութիւնը տեղափոխուած էր Անտուերպէն, իսկ 13 Հոկտեմբեր 1914-ին՝ ֆրանսական Հավր, Սենտ-Ատրեսս, Նորմանտիայի ծովափ, որտեղ իր գործունէութիւնը շարունակեց իբրեւ վտարուած կառավարութիւն: Յունուար 1916-ին կառավարութիւնը դարձաւ եռակուսակցական (Պելճիքայի առաջին դաշնային կառավարութիւնը): Պրիւքսէլի մէջ կառավարութեան գործունէութեան վերսկսումէն ետք, 21 Նոյեմբեր 1918-ին, երկրին կառավարիչի պաշտօնը վերանուանուեցաւ վարչապետ (ֆր.՝ Premier Ministre), սակայն Սահմանադրութեան մէջ այս անուանումը ամրագրուեցաւ 1970-ին:

Յունիս 1940-ին, գերմանական զօրքերու առաջին յարձակաման ժամանակ, Եուբեր Պյերլոյի կառավարութիւնը (հոլ.՝ Regering-Pierlot III) տեղափոխուեցաւ Ֆրանսայի Պորտօ, իսկ Հոկտեմբերին՝ Լոնտոն, ուր աշխատեցաւ իբրեւ վտարուած կառավարութիւն: Թագաւոր Լեոպոլդ Գ.-ը մնաց Պրիւքսէլի մէջ եւ 1940-էն մնաց տնային կալանքի տակ, իսկ 1944-ի աշնան ազատուեցաւ ՍՍ զօրքերուն կողմէ: Խորհրդային զօրքերուն կողմէն 1944-ին Պելճիքայի ազատագրումէն ետք թագաւորի թափուր աթոռը անցաւ թագաւորի եղբօր՝ արքայազն Շարլի խնամակալութեան: Հետպատերազմեան կառավարութիւնը սոցիալիստ Ախիլ Վան Ակկերի գլխաւորութեամբ, թագաւորին մեղադրեց նացիներու հետ համագործակցութեամբ եւ արգիլեց անոր՝ երկիր վերադարձը։ Մինչեւ 1950, թագաւորը ապրեցաւ Զուիցերիա: Անոր վերադարձին նպաստեց 1950-ի Պելճիքայի միապետական արքայ Լեոպելդ Գ.-ին Պելճիքա վերադառնալու արտօնութեան եւ լիազօրութիւններու վերականգնման մասին հանրաքուէն, որուն կողմ քուէարկեցին ընտրողներուն 57,68%-ը):

№		Նշանակուած է	Պաշտօնաթող եղած է	Կուսակցութնւն	Ընտրութնւններ	Կապինետ
Նախարարներու խորհուրդի ներկայացուցիչ (ֆրանսերէն՝ Présidents du Conseil des ministres)
1	կոմս Կաղապար:Iw (1790—1873) ֆրանսերէն՝ Albert Joseph Goblet d'Alviella	26.02.1831	27.02.1831	անկախ	Կաղապար:Iw	կառավարութիւնը չէ ձեւավորուած
2	Կաղապար:Iw^[1] (1785—1871) հոլ.՝ Étienne Constantin de Gerlache	27.02.1831	15.03.1831	անկախ		տէ Գերլախի կառավարութիւն
կապինետի ղեկավար (ֆրանսերէն՝ Chefs de cabinet)
(2)^[2]	Էտյէն-Կոնստանտին Գերլախ^[1] (1785—1871) հոլ.՝ Étienne Constantin de Gerlache	15.03.1831	23.03.1831	անկախ		Գերլախի կառավարութիւն
3 (I)	Ժան-Լուի-Ժոզէֆ Լեբո (1794—1865) ֆրանսերէն՝ Jean Louis Joseph Lebeau	23.03.1831	26.07.1831			Լեպոյի կառավարութիւն
4	կոմս Ֆելիկս-Ամանտուս տէ Մյուլենար (1793—1862) ֆրանսերէն՝ Félix Amandus de Mûelenaere	26.07.1831	17.09.1832		1831	Մյունլենարի կառավարութիւն
и.о.	կոմս Ալպեր-Ժոզէֆ Գոպլէ տ’Ալվելլա (1790—1873) ֆրանսերէն՝ Albert Joseph Goblet d'Alviella	17.091832	20.10.1832			Ռոժյէի կառավարութիւն
5 (I)	Շարլ-Լատուր Ռոժյէ (1800—1885) ֆրանսերէն՝ Charles Latour Rogier	20.10.1832	04.8.1834		1833	Ռոժյէի կառավարութիւն
6 (I)	կոմս Պարտելեմի-Թեոտոր տէ Տիօ տէ Մելանտ (1794—1874) ֆրանսերէն՝ Barthélemy-Théodore de Theux de Meylandt	04.08.1834	18.04.1840		1835	Մելանտայի կառավարութիւն
3 (II)	Ժան-Լուի-Ժոզէֆ Լեպօ (1794—1865) ֆրանսերէն՝ Jean Louis Joseph Lebeau	18.04.1840	13.04.1841			Լեպոյի կառավարութիւն
7	պարոն Ժան-Պատիստ Նոտոն (1805—1881) ֆրանսերէն՝ Jean-Baptiste Nothomb	13.04.1841	30.07.1845		1841	Նոտոնի կառավարութիւն
8	Ժան-Սիլվէն վան տէ Վեյէր (1802—1874) ֆրանսերէն՝ Jean-Sylvain Van de Weyer	30.07.1845	31.03.1846		1845	վան տէ Վեյէրի կառավարութիւն
6 (II)	կոմս Պարտելեմի-Թեոտոր տէ Տիօ տէ Մելանտ (1794—1874) ֆրանսերէն՝ Barthélemy-Théodore de Theux de Meylandt	31.03.1846	12.08.1847			տէ Տիօ տէ Մելանտի կառավարութիւն
5 (II)	Շարլ-Լատուր Ռոժյէ (1800—1885) ֆրանսերէն՝ Charles Latour Rogier	12.08.1847	31.10.1852	Լիպերալներու կուսակցութիւն	1847, 1848, 1850	Ռոժյէի կառավարութիւն
9	Անրի-Գիսլեն-Ժոզէֆ-Մարի-Եասենտ տէ Պրուկկեր (1801—1891) ֆրանսերէն՝ Henri Ghislain Joseph Marie Hyacinthe de Brouckère	31.10.1852	30.03.1855	Լիպերալներու կուսակցութիւն	1852 1854	Պրուկկերի կառավարութիւն
10	Փիեր-Ժակ-Ֆրանսուա տէ Տեկկեր (1812—1891) ֆրանսերէն՝ Pierre Jacques François de Decker	30.03.1855	09.11.1857	անկախ	1855 1856	տէ Տեկկերի կառավարութիւն
5 (III)	Շարլ-Լատուր Ռոժյէ (1800—1885) ֆրանսերէն՝ Charles Latour Rogier	09.11.1857	1868	Լիպերալներու կուսակցութիւն	1857 1859 1861 1863 1864 1866 1867	Ռոժյէի կառավարութիւն
11 (I)	Եուպեր-Ժոզէֆ-Վալտեր Ֆրեր-Օրպան (1812—1896) ֆրանսերէն՝ Hubert Joseph Walthère Frère-Orban	03.01.1868	02.07.1870	Լիպերալներու կուսակցութիւն	1868	Ֆրեր-Օրպանի կառավարութիւն
12	բարոն Ժուլիւս-Ժոզէֆ տ’Անետան (1803—1888) ֆրանսերէն՝ Jules Joseph d’Anethan	02.07.1870	07.12.1871	Կաթողիկէ շրջաններու եւ պահպանողական խմբակցութիւններու դաշնութիւն	1870	դ’Անետանի կառավարութիւն
6 (III)	կոմս Պարտելեմի-Թեոտոր տէ Տիօ տէ Մելանտ (1794—1874) ֆրանսերէն՝ Barthélemy-Théodore de Theux de Meylandt	07.12.1871	21.08.1874^[3]		1872 1874	տէ Տիօ տէ Մելանտ
13 (I)	Ժուլիւս-Էտուար-Կսավյէր Մալու (1810—1886) ֆրանսերէն՝ Jules Edouard Xavier Malou	21.08.1874	18.06.1878		1876	տէ Տիօ տէ Մելանտ
11 (II)	Եուպր-Ժոզէֆ-Վալտեր Ֆրեր-Օրպան (1812—1896) ֆրանսերէն՝ Hubert Joseph Walthère Frère-Orban	18.06.1878	16.06.1884	Լիպերալներու կուսակցութիւն	1878 1880 1882	Ֆրեր-Օրպանի կառավարութիւն
13 (II)	Ժուլիւս-Էտուար-Կսավյէր Մալու (1810—1886) ֆրանսերէն՝ Jules Edouard Xavier Malou	16.06.1884	26.10.1884	Կաթողիկէ շրջաններու եւ պահպանողական խմբակցութիւններու դաշնութիւն	1884	Մալուի կառավարութիւն
14	Օգիուստ-Մարի-Ֆրանսուա Պերնար (1829—1912) ֆրանսերէն՝ Auguste Marie François Beernaert	26.10.1884	26.03.1894		1886 1888 1890 1892	Պերնարի կառավարութիւն
15	Ժուլիւս-Ֆիլիբ-Մարի տէ Պիուրլէ (1844—1897) ֆրանսերէն՝ Jules Philippe Marie de Burlet	26.03.1894	25.02.1896		1894	տէ Պիուրլէի կառավարութիւն
16 (I)	Փոլ-Ժոզէֆ տէ Սմետ տէ Նայէր (1843—1913) ֆրանսերէն՝ Paul Joseph de Smet de Naeyer	25.02.1896	24.01.1899		1896 1898	տէ Սմետ տէ Նայէրի կառավարութիւն
17	Ժուլիւս-Անրի-Փիէր-Ֆրանսուա Վանտենբերեպոմ (1843—1917) ֆրանսերէն՝ Jules Henri Pierre François Vandenpeereboom	24.01.1899	05.08.1899			Վանտենբերեպոմի կառավարութիւն
16 (II)	կոմս^[4] Փոլ-Ժոզէֆ տէ Սմետ տէ Նայէր (1843—1913) ֆրանսերէն՝ Paul Joseph de Smet de Naeyer	05.08.1899	02.05.1907		1900 1902 1904 1906	տէ Սմետ տէ Նայէրի կառավարութիւն
18	պարոն Ժուլիւս-Հանրի Կիսլէն-Մարի տէ Թրոզ (1857—1907) ֆրանսերէն՝ Jules Henri Ghislain Marie de Trooz	02.05.1907	31.12.1907^[3]			տէ Թրոզի կառավարութիւն
Սկսած 31.12.1907 մինչեւ 09.01.1908
19	Ֆրանսուա-Վիքթոր-Մարի-Գիսլէն Սխոլլարտ^[1] (1851—1917) հոլ.՝ François Victor Marie Ghislain Schollaert	09.01.1908	17.06.1911	Կաթողիկէ շրջաններու եւ պահպանողական խմբակցութիւններու դաշնութիւն	1908 1910	Սխոլլարտի կառավարութիւն
20 (I—II)	կոմս Շարլ-Մարի-Փիէր-Ալպեր տէ Պրոկվիլ (1860—1940) ֆրանսերէն՝ Charles Marie Pierre Albert de Broqueville	17.06.1911	18.01.1916		1912 1914	տէ Պրոկվիլի կառավարութիւն Պոլկիայի վտարուած կառավարութիւն սկսած 13.10.1914
20 (I—II)		18.01.1916	01.06.1918	Կաթողիկէ շրջաններու եւ պահպանողական խմբակցութիւններու ֆետերացիա Լիպերալներու կուսակցութեյան եւ Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան հետ դաշինք
21	Ժերար-Ֆրանսուա-Մարի Քորեման (1852—1926) ֆրանսերէն՝ Gérard François Marie Cooreman	01.06.1918	21.11.1918			Քորեմանի կառավարութիւն Պելճիքայի վտարուած կառավարութիւնը
վարչապետ (ֆրանսերէն՝ Premier ministre)
22 (I—II)	Լեոն-Ֆրետերիկ-Գիուստավ Տելաքրու (1867—1929) ֆրանսերէն՝ Léon Frédéric Gustave Delacroix	21.11.1918	02.12.1919	Կաթողիկէ շրջաններու եւ պահպանողական խմբակցութիւններու ֆետերացիա Լիպերալներու կուսակցութեան եւ Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Տելաքրուի կառավարութիւն
22 (I—II)		02.12.1919	20.11.1920		1919	Տելաքրուի կառավարութիւն
23	կոմս Անրի-Վիքթոր-Մարի-Ժիսլէն Քարթոն տէ Վիեր (1869—1951) ֆրանսերէն՝ Henry Victor Marie Ghislain Carton De Wiart	20.11.1920	16.12.1921	Կաթողիկէ շրջաններու եւ պահպանողական խմբակցութիւններու ֆետերացիա → Կաթողիկէ միութիւն^[5] в коалиции с Либеральной партией и Бельгийской рабочей партией		Քարթոն տէ Վիարի կառավարութիւն
		20.11.1920	16.12.1921			Քարթոն տէ Վիարի կառավարութիւն
24 (I)	Ժորժ-Էմիլ-Լեոնար Թիենիս (1873—1966) ֆրանսերէն՝ Georges Emile Léonard Theunis	16.12.1921	13.05.1925	Կաթողիկէ միութիւն Լիպերալներու կուսկացութեան հետ կոալիցիայի մէջ	1921	Թիենիսի կառավարութիւն
25	Ալուաս-Ժան-Մարիա-Ժոզէֆ վան տէ Վիվեր (1871—1961) ֆրանսերէն՝ Aloys Jean Maria Joseph van de Vyvere	13.05.1925	17.06.1925	Կաթողիկէ միութիւն	1925	վան տէ Վիվերի կառավարութիւն
26	վիկոնտ Բրոսբեր-Անտուան-Մարի-Ժոզէֆ Փուլլէ] (1868—1937) ֆրանսերէն՝ Prosper Antoine Marie Joseph Poullet	17.6.1925	20.5.1926	Կաթողիկէ միութիւն Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսկացութեան հետ դաշիք		Փուլլէի կառավարութիւն
26 (I—II)	Անրի Ժասպար (1870—1939) ֆրանսերէն՝ Henri Jaspar	20.5.1926	22.11.1927	Կաթողիկէ միութիւն Լիպերալներու կուսակցութեան եւ Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Ժասպարի կառավարութիւն
26 (I—II)	Անրի Ժասպար (1870—1939) ֆրանսերէն՝ Henri Jaspar	22.11.1927	6.6.1931	Կաթողիկէ միութիւն Լիպերալներու կուսկացութեան հետ դաշինք	1929	Ժասպարի կառավարութիւն
27	Ժուլիւսլ-Լորան-Ժան-Լուի Ռանքէն (1862—1934) ֆրանսերէն՝ Jules Laurent Jean Louis Renkin	6.6.1931	22.10.1932			Ռանքէնի կառավարութիւն
20 (III)	կոմս Շարլ-Մարի-Փիէր-Ալպեր տէ Փրոքվիլ (1860—1940) ֆրանսերէն՝ Charles Marie Pierre Albert de Broqueville	22.10.1932	20.11.1934		1932	տէ Փրոքվիլի կառավարութիւն
24 (II)	Ժորժ-Էմիլ-Լեոնար Թիունիս (1873—1966) ֆրանսերէն՝ Georges Emile Léonard Theunis	20.11.1934	25.3.1935			Թիունիսի կառավարութիւն
28 (I—II)	Փոլ-Գիլիոմ վան Զելանտ (1893—1973) ֆրանսերէն՝ Paul Guillaume van Zeeland	25.3.1935	13.6.1936	Կաթողիկէ միութիւն Լիպերալներու կուսակցութեան եւ Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Զելանդի կառավարութիւն
		13.6.1936	24.11.1937	Կաթողիկէդաշինք^[6] Լիպերալներու կուսակցութեան եւ Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան հետ դաշինք	1936	վան Զելանդի կառավարութիւն
29	Պոլ-Էմիլ Ժանսոն (1872—1944) ֆրանսերէն՝ Paul-Émile Janson	24.11.1937	15.5.1938	Լիպերալներու կուսակցութիւն Կաթողիկէ դաշինքի եւ Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Ժանսոնի կառավարութիւն
30 (I)	Պոլ-Անրի-Շարլ Սպակ (1899—1972) ֆրանսերէն՝ Paul Henri Charles Spaak	15.5.1938	22.2.1939	Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութիւն Կաթողիկէ դաշինքի ու լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Սպակի կառավարութիւն
31 (I—VI)	Յուբեր-Մարի-Էժեն Պյերլո (1883—1963) ֆրանսերէն՝ Hubert Marie Eugène Pierlot	22.2.1939	16.4.1939	Կաթողիկէ դաշինք Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան եւ Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք	1939	Պյերլոյի կառավարութիւն
		16.4.1939	3.9.1939	Կաթողիկէ դաշինք Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան եւ Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Պյերլոյի կառավարութիւն
		3.9.1939	28.5.1940	Կաթողիկէ դաշինք Պելճիքայի աշխատաւորներու կուսակցութեան^[7] եւ Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Պյերլոյի կառավարութիւն
		28.5.1940	27.9.1944	Կաթողիկէ դաշինք Լիպերալներու կուսակցութեան եւ սոցիալիստներու հետ դաշինք^[8]		Պյերլոյի կառավարութիւն
		27.9.1944	12.12.1944	Կաթողիկէ դաշինք Լիպերալներու կուսակցութեան, Պելճիքայի կոմունիստական կուսակցութեան եւ սոլիալիստներու հետ դաշինք^[9]		Պյորլոյի կառավարութիւն
		12.12.1944	12.2.1945	Կաթողիկէ դաշինք Լիպերալներու կուսակցութեան, Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք^[10]		Պյերլոյի կառավարութիւն
32 (I—II)	Ախիլ-Օնորե վան Ակկեր^[11] (1898—1975) հոլ.՝ Achiel Honoré Van Acker	12.2.1945	2.8.1945	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Կաթողիկէ դաշինքի եւ Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք		Վան Ակկերի կառավարութիւն
32 (I—II)		2.8.1945	13.3.1946	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Պելճիքայի դեմոկրատական միութեան, Լիպերալներու կուսակցութեան եւ Պելճիքայի կոմունիստական կուսակցութեան հետ դաշինք		վան Ակկերի կառավարութիւն
30 (II)	Փոլ-Անրի-Շարլ Սպակ (1899—1972) ֆրանսերէն՝ Paul Henri Charles Spaak	13.3.1946	31.3.1946	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսկացութիւն Պելճիքայի սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան հետ դաշինք	1946	Սպակի կառավարութիւն
32 (III)	Ախիլ-Օնորէ վան Ակկեր^[11] (1898—1975) հոլ.՝ Achiel Honoré Van Acker	31.3.1946	3.8.1946	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք		վան Ակկերի կառավարութիւն
33	Ժան-Ժոզէֆ-Քամիլ-Եուսման (1871—1968) ֆրանսերէն՝ Jean Joseph Camille Huysmans հոլ.՝ Camiel Hansen	3.8.1946	20.3.1947			Եուսմանի կառավարութիւն
30 (III—IV)	Փոլ-Հանրի-Շարլ Սպակ (1899—1972) ֆրանսերէն՝ Paul Henri Charles Spaak	20.3.1947	27.11.1948	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Պելճիքայի սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան հետ դաշինք		Սպակի կառավարութիւն
30 (III—IV)		27.11.1948	11.8.1949			Սպակի կառավարութիւն
34 (I)	Կաստոն-Ֆրանսուա-Մարի Էյսքենս^[1] (1905—1988) հոլ.՝ Gaston François Marie Eyskens	11.8.1949	8.6.1950	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք	1949	Էյսքենսի կառավարութիւն
35	Ժան-Փիէր-Արման-Կիսլէն-Մարի Տիուեսար (1900—1977) ֆրանսերէն՝ Jean Pierre Armand Ghislain Marie Duvieusart	8.6.1950	16.8.1950	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն	1950	Տիուեսարի կառավարութիւն
36	Ժոզէֆ-Կլովյէ-Լուի-Մարի-Էմմանուէ Ֆոլյէն (1884—1968) ֆրանսերէն՝ Joseph Clovis Louis Marie Emmanuel Pholien	16.8.1950	15.1.1952			Ֆոլյէնի կառավարութիւն
37	Ժան-Մարի-Ժոզեֆ վան Խաուտտէ^[1] (1907—1991) հոլ.՝ Jean Marie Joseph Van Houtte	15.1.1952	23.4.1954		Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք	վան Խուատտէի կառավարութիւն
32 (IV)	Ախիլ-Օնորէ վան Ակկեր^[11] (1898—1975) հոլ.՝ Achiel Honoré Van Acker	23.4.1954	26.6.1956	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Լիպերալներու կուսակցութեան հետ դաշինք	1954	վան Ակկերի կառավարութիւն
34 (II—IV)	Կասթոն-Ֆրանսուա-Մրի Էյսքենս^[1] (1905—1988) հոլ.՝ Gaston François Marie Eyskens	26.6.1956	6.11.1958	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն	1956	Էյսքենսի կառավարութիւն
		6.11.1958	9.1960	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն Լիպերալներու կուսակցութան հետ դաշինք		Էյսքենսի կառավարութիւն
		3.9.1960	25.4.1961			Էյսքենսի կառավարութիւն
38	Թէոտոր-Ժոզէֆ-Ալպերի-Մարի Լոֆեվր (1914—1973) ֆրանսերէն՝ Théodore Joseph Albéric Marie Lefèvre	25.4.1961	28.7.1965	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք	1961	Լեֆեվրի կառավարութիւն
39	Փիէր-Շարլ-Ժոզէ-Մարի Արմել (1911—2009) ֆրանսերէն՝ Pierre Charles José Marie Harmel	28.7.1965	19.3.1966		1965	Արմելի կառավարութիւն
40 (I)	Փոլ-Էմիլ-Ֆրանսուա-Հանրի վան տէ Պոենանտ (1919—2001) ֆրանսերէն՝ Paul Emile François Henri Vanden Boeynants	19.3.1966	17.7.1968	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն Ազատության եւ առաջընթացի կուսակցութեան հետ դաշինք		Վան տէ Պոենանտի կառավարութիւն
34 (V—VI)	Կասթոն-Ֆրանսուա-Մարի Էյսքենս^[1] (1905—1988) հոլ.՝ Gaston François Marie Eyskens	1.7.1968	20.1.1972	Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութիւն Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք	1968	Էյսքենսի կառավարութիւն
		20.1.1972	26.1.1973	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ^[12] Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք	1971	Էյսկենսի կառավարութիւն
41 (I—II)	Էտմոն-Ժուլիւս-Իսիտոր ԼԼեպիուրթոն (1915—1997) ֆրանսերէն՝ Edmond Jules Isidore Leburton	26.1.1973	23.10.1973	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներու կուսակցութեան, Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան եւ Ազատութեան ու առաջընթացի կուսակցութեան հետ դաշինք		Լեպիուրթոնի կառավարութիւն
41 (I—II)		23.10.1973	25.4.1974	Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութիւն Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներու կուսակցութեան եւ Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան հետ դաշինք		Լեպիուրթոնի կառավարութիւն
42 (I—II)	Լեոնարտ Քլեմենս Թինտեմանս (1922—2014) հոլ.՝ Leonard Clemence Tindemans	25.4.1974	3.6.1977	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներու կուսակցութիւն Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան եւ Ազատութեան ու առաջընթաց կուսակցութեան հետ դաշինք	1974	Թինտեմանսի կառավարութիւն
42 (I—II)		3.6.1977	20.10.1978	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներու կուսակցութիւն Սոցիալ-քրիստոնէական կուսակցութեան, Պելճիքայի Սոցիալիստական կուսկացության^[13]^[13], Պելճիքայի ազգային միութեան եւ Ֆրանկոֆոններու դեմոկրատական ճակատի հետ դաշինք	1977	Թինտեմանսի կառավարութիւն
40 (II)	Փոլ-Էմիլ-Ֆրանսուա-Անրի վան տէն Պոենանտ (1919—2001) ֆրանսերէն՝ Paul Emile François Henri Vanden Boeynants	20.10.1978	3.4.1979	Քրիստոնէա-սոցիալիստական կուսակցութիւն Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներու կուսակցութեան, Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութեան, Ագային միութեան եւ Ֆրանկոֆոններու դեմոկրատական ճակատի հետ դաշինք		վան տէն Պեոնանտի կառավարութիւն
43 (I—IV)	Վիլֆրիդ Ախիլ Էմմա Մարտենս (1936—2013) հոլ.՝ Wilfried Achiel Emma Martens	3.4.1979	23.1.1980	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Քրիստոնէա-սոցիալիստական կուսակցութեան, Պելճիքայի սոցիալիստական կուսակցութեան, Ազգային միութեան եւ Ֆրանկոֆոններու դեմոկրատական ճակատի հետ դաշինք	1978	Մարտենսի կառավարութիւն
		23.1.1980	18.5.1980	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Քրիստոնեայ Սոցիալիստական կուսակցութեան եւ Սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք		Մարտենսի կառավարութիւն
		18.5.1980	22.10.1980	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Քրիստոնեայ Սոցիալիստական կուսակցութեան եւ Սոցիալիստական կուսակցութեան, Ազգային Միութեան եւ Լիպերալներու Ռեֆորմիստական կուսակցութեան հետ դաշինք		Մարտենսի կառավարութիւն
		22.10.1980	31.3.1981	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Քրիստոնեայ Սոցիալիստական կուսակցութեան եւ Աոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք		Մարտենսի կապինետ
44	Մարք-Մարիա-Ֆրանս Էյսքենս^[1] (1933—) հոլ.՝ Marc Maria Frans Eyskens	31.3.1981	17.12.1981			Էյսքենսի կառավարութիւն
43 (V—IX)	Վիլֆրիս Ախիլ Էմմա Մարտենս (1936—2013) հոլ.՝ Wilfried Achiel Emma Martens	17.12.1981	28.11.1985	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Քրիստոնեայ Սոցիալիստական կուսակցութեան, Ազատութեան ու Առաջընթացի կուսակցութեան եւ Լիպերալներու Ռեֆորմիստական կուսակցութեան հետ դաշինք	1981	Մարտենսի կառավարութիւն
		28.11.1985	21.10.1987		1985	Մարտենսի կառավարութիւն
		21.10.1987	9.5.1988		1987	Մարտենսի կառավարութիւն
		9.5.1988	29.9.1991	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Քրիստոնեայ Սոցիալիստական Կուսակցութեան, Ագային միութեան, Ֆրանկոֆոններու Դեմակրատական Ճակատի եւ Սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք		Մարտենսի կառավարութիւն
		29.9.1991	7.3.1992	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Սոցիալիստական կուսակցութեան եւ Քրիստոնէա-սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք	1991	Մարտենսի կառավարութիւն
45 (I—II)	Ժան-Լիուք-Ժոզէֆ-Մարի Տէանէ^[1] (1940—2014) հոլ.՝ Jean-Luc Joseph Marie Dehaene	7.3.1992	21.5.1995			Տէանէի կառավարութիւն
45 (I—II)		21.5.1995	12.7.1999		1995	Տէանէի կառավարութիւն
46 (I—III)	Կի-Մորիս-Մարի-Լուի Վերխոֆստադտ^[1] (1953—) հոլ.՝ Guy Maurice Marie Louise Верхофстадт	12.7.1999	12.7.2003	Ֆլամանտացի լիպերալներ եւ դեմոկրատներ Լիպերալներու ռեֆորմիստական կուսակցութեան^[14]), Սոցիալիստական կուսակցութեան^[15] եւ Էկոլոյի^[16] հետ դաշինք	1999	Վերխոֆստադտի կառավարութիւն
		12.7.2003	21.12.2007	Ֆլամանտացի լիպերալներ եւ դեմոկրատներ →Ֆլամանտացի լիպերալներ եւ դեմոկրատներ^[17] Ռեֆորմիստական շարժման, Սոցիալիստական կուսակցութեան հետ դաշինք	2003	Վերխոֆստադտի կառավարութիւն
		21.12.2007	20.3.2008	Ֆլամանտացի լիպերալներ եւ դեմոկրատներ Ռեֆորմիստական շարժման, Սոցիալիստական կուսակցութեան, Քրիստոնեայ դեմոկրատներու եւ ֆլամանտացիներու^[18] ու Հումանիստական դեմոկրատական կենտրոնի հետ դաշինք	2007	Վերխոֆստադտի կառավարութիւն
47 (I)	Իվ-Կամիլ-Տեզիրէ Լետթերմ (1960—) ֆրանսերէն՝ Yves Camille Désiré Leterme	20.3.2008	30.12.2008	Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանտացիներ Հումանիստական դեմոկրատական կենտրոնի, Սոցիալիստական կուսակցութեան, Բաց ֆլամանտացի լիպերալներ ու դեմոկրատներու եւ Ռեֆորմիստական շարժման հետ դաշինք		Լեթերմանի կառավարութիւն
48	Խերման Ախիլ վան Ռոմպյոյ (1947—) հոլ.՝ Herman Achille Van Rompuy	30.12.2008	25.11.2009			Ռոմպյոյի կառավարութիւն
47 (II)	Իվ-Կամիլ-Դեզիրե Լետերմ (1960—) ֆրանսերէն՝ Yves Camille Désiré Leterme	25.11.2009	6.12.2011		2010	Լետերմի կառավարութիւն
49	Էլիո դի Ռուպո (1951—) ֆրանսերէն՝ Elio Di Rupo	6.12.2011	11.10.2014	Սոցիալիստական կուսակցութիւն Քրիստոնեայ դեմոկրատներ եւ ֆլամանացիներու, Հումանիստական դեմոկրատական կեդրոնի, Բաց ֆլամանտացիներ ու դեմոկրատներու եւ Ռեֆորմիստական շարժման հետ դաշինք		տի Ռուպէյի կառավարութիւն
50	Շարլ-Իվ-Ժան-Գիսլէն Միշէլ (1975—) ֆրանսերէն՝ Charles Yves Jean Ghislaine Michel	11.10.2014	գործող վարչապետ	Ռեֆորմիստական շարժում Բաց ֆլամանտացիներ ու դեմոկրատներու, Քրիստոնեայ դեմոկրատներ ու ֆլամանտացիներու եւ Նոր ֆլամանտական ալյանսի հետ դաշինք	2014	Միշէլի կառավարութիւն

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Традиционные французские имена транскрибированы по правилам передачи французских имён.
↑ Продолжение полномочий кабинета де Герлаха.
↑ ^3,0 ^3,1 Скончался на посту главы кабинета.
↑ Սկսած 26.05.1900.
↑ Федерация католических кругов и консервативных ассоциаций была преобразована в Католический союз в 1921 году.
↑ Католический союз был преобразован в Католический блок в 1936 году.
↑ В 1940 году Бельгийская рабочая партияй формально была распущена, её представители продолжали работу в правительстве в изгнании, на территории страны действовала созданная на её основе подпольная социалистическая организация.
↑ В 1940 году Бельгийская рабочая партия формально была распущена, её представители продолжали работу в правительстве в изгнании, на территории страны действовала созданная на её основе подпольная социалистическая организация.
↑ Представители распущенной формально в 1940 году Бельгийской рабочей парти работали в правительстве, основой для этого являлась созданная ранее в подполье на основе партии социалистическая организация.
↑ Бельгийская социалистическая партия была создана в 1945 году на основе действовавшей в стране социалистической организации, члены которой ранее входили в Бельгийскую рабочую партию.
↑ ^11,0 ^11,1 ^11,2 Второе традиционное французское имя ֆրանսերէն՝ Honoré транскрибировано по правилам передачи французских имён.
↑ Христианская народная партия — Социально-христианская партия в 1968 году раскололась по языковому признаку, в 1972 году оформились самостоятельные валлонская и фламандская партии — Христианская народная партия и Христианско-социальная партия
↑ ^13,0 ^13,1 В 1978 году Бельгийская социалистическая партия разделилась на фламандскую партию, первоначально сохранившую это название, и франкоязычную Социалистическую партию.
↑ Реформаторское движение было создано 24.03.2002 года путём объединения Либеральной реформаторской партии,Движения граждан за перемены, Демократического фронта франкофоновժ и Партии за свободу и прогресс.
↑ В 2001 году фламандская Социалистическая партия была переименована в Социалистическую партию — Иные.
↑ (ֆրանսերէն՝ Ecolo — Écologistes Confédérés pour l'Organisation de Luttes Originales, Экологическая конфедерация для организации настоящей борьбы).
↑ Фламандские либералы и демократы были переименованы в Открытых фламандских либералов и демократов в 2007 году.
↑ Христианская народная партия была переименована в Христианские демократы и фламандцы в 1999 году.

Արտաքին յղումներ

Список руководителей Бельгии

[ak-2-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Традиционные французские имена транскрибированы по правилам передачи французских имён.

[2] Продолжение полномочий кабинета де Герлаха.

[bel-1-3] 3,0 ^3,1 Скончался на посту главы кабинета.

[4] Սկսած 26.05.1900.

[5] Федерация католических кругов и консервативных ассоциаций была преобразована в Католический союз в 1921 году.

[6] Католический союз был преобразован в Католический блок в 1936 году.

[7] В 1940 году Бельгийская рабочая партияй формально была распущена, её представители продолжали работу в правительстве в изгнании, на территории страны действовала созданная на её основе подпольная социалистическая организация.

[8] В 1940 году Бельгийская рабочая партия формально была распущена, её представители продолжали работу в правительстве в изгнании, на территории страны действовала созданная на её основе подпольная социалистическая организация.

[9] Представители распущенной формально в 1940 году Бельгийской рабочей парти работали в правительстве, основой для этого являлась созданная ранее в подполье на основе партии социалистическая организация.

[10] Бельгийская социалистическая партия была создана в 1945 году на основе действовавшей в стране социалистической организации, члены которой ранее входили в Бельгийскую рабочую партию.

[ak-1-11] 11,0 ^11,1 ^11,2 Второе традиционное французское имя ֆրանսերէն՝ Honoré транскрибировано по правилам передачи французских имён.

[12] Христианская народная партия — Социально-христианская партия в 1968 году раскололась по языковому признаку, в 1972 году оформились самостоятельные валлонская и фламандская партии — Христианская народная партия и Христианско-социальная партия

[be-78-13] 13,0 ^13,1 В 1978 году Бельгийская социалистическая партия разделилась на фламандскую партию, первоначально сохранившую это название, и франкоязычную Социалистическую партию.

[14] Реформаторское движение было создано 24.03.2002 года путём объединения Либеральной реформаторской партии,Движения граждан за перемены, Демократического фронта франкофоновժ и Партии за свободу и прогресс.

[15] В 2001 году фламандская Социалистическая партия была переименована в Социалистическую партию — Иные.

[16] (ֆրանսերէն՝ Ecolo — Écologistes Confédérés pour l'Organisation de Luttes Originales, Экологическая конфедерация для организации настоящей борьбы).

[17] Фламандские либералы и демократы были переименованы в Открытых фламандских либералов и демократов в 2007 году.

[18] Христианская народная партия была переименована в Христианские демократы и фламандцы в 1999 году.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]