Ուիքիփետիա

Պերճ Ֆազլեան

Պերճ Հայկ Ֆազլեան (4 Դեկտեմբեր 1926(1926-12-04), Կոստանդնուպոլիս - 15 Փետրուար 2016(2016-02-15), Պէյրութ, Լիբանան), դերասան, բեմադրիչ։

Պերճ Ֆազլեան
Ծնած է 4 Դեկտեմբեր 1926(1926-12-04)
Ծննդավայր Կոստանդնուպոլիս
Մահացած է 15 Փետրուար 2016(2016-02-15) (89 տարեկանին)
Մահուան վայր Պէյրութ, Լիբանան
Մասնագիտութիւն դերասան, բեմադրիչ
Ամուսին Սիրվարդ Գրիգորեան-Ֆազլեան
Երեխաներ Յարութ Ֆազլեան

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Աւարտած է Պոլսոյ Մխիթարեան եւ Կեդրոնական վարժարանները, քաղաքապետարանի թատրոնի դասընթացները։ 1944-ին մասնակցած է նոյն թատրոնին ներկայացումներուն։ 1965-1967-ին իր արուեստը կատարելագործելու համար Փարիզի մէջ հետեւած է դասընթացներու։ Պէյրութի մէջ 1956-ին հիմնած է «Նոր բեմ», 1959-ին Հայ Երիտասարդական Ընկերակցութեան «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբը[1] (ղեկավարած է մինչեւ 1971), 1963-ին՝ Լիբանանեան Արաբական Թատրոնը, 1971-ին՝ իր սեփական «Ազատ բեմ» թատերախումբը։ 1976-ին հաստատուած է Մոնրէալ, կազմակերպած «Հայ Բեմ» թատերախումբը։ Հանդէս եկած է Քանատայի եւ ԱՄՆ-ի քաղաքներու, նաեւ՝ Լոնտոնի մէջ։

1959-ին ամուսնացած է նկար­չու­հի Սիր­վարդ Գրի­գո­րեա­նի հետ, որ դարձած է իր կեան­քի, ա­րուես­տի ու բե­մի մնա­յուն ըն­կե­րուհին։ Ունեցած են եր­կու զա­ւակ­. ման­չը՝ Յարութ Ֆազլեան, խմբա­վար ու գե­ղա­րուես­տա­կան ղե­կա­վար է Մի­ջին Ա­րե­ւել­քի տարբեր եր­կիր­նե­րու մէջ սիմ­ֆո­նիկ նուա­գա­խում­բե­րու:[2]

Պերճ Ֆազլեանի բեմադրութիւններէն են՝ Փանէօլի «Տոպազ», Լեւոն Շանթի «Հին Աստուածներ», Յակոբ Պարոնեանի «Պաղտասար Աղբար», Գարլօ Կոլտոնիի «Երկու Տիրոջ Ծառան», Ուիլիըմ Շէյքսփիրի «Ամառնային Գիշերուան Երազը», Մոլիէռի «Թարթիւֆ» («Խաչագողը»), Նիքոլայ Կոկոլի «Ամուսնութիւն» եւ այլ թատերախաղեր։ Ան դերեր ստանձնած է իր բոլոր ներկայացումներուն մէջ։ Հայաստանեան հեռուստաթատրոնին մէջ բեմադրած է «Քարիտէզճին» (ըստ Երուխանի «Ձուկին Փոխարէն» պատմուածքին, 1986)։ Նկարահանուած է լիբանանեան եւ եգիպտական շարժանկարներու մէջ («Մատանի Վաճառողը», «Պահակին Աղջիկը» եւ այլն)[3]:

Մոլիերի «Ագահը» գործին բեմադրութեամբ իր վրայ հրաւիրած է լուսարձակները. լիբանանեան եւ լիբանանահայ կեանքին մէջ անոր բեմադրութիւններէն կարելի է յիշել Իսամ Մահֆուզի «Զանզալախթը», Մ. Փանէոլի «Թոպազ», Լ. Շանթի «Հին աստուածներ», Յ. Պարոնեանի «Պաղտասար աղբար», Կ. Կոլտոնիի «Երկու տիրոջ  ծառան», Վ. Շէյքսփիրի «Ամառնային գիշերուան երազը», Մոլիերի «Թարթիւֆ» («Խաչագողը»), Ն. Կոկոլի «Ամուսնութիւն», Կապրիէլ Պուսթանիի «Ժըպրան Խալիլ Ժըպրան»-ը  եւ բազմաթիւ ուրիշներ: Աշխատած է լիբանանցի նշանաւոր արուեստագէտներու հետ` Ռեմոն Ժըպարա, Նեպիլ Ապու Հըսըն, Ֆիլիփ Աքիքի, Ֆրիալ Քարիմ եւ շատ ուրիշներ[4]:

Դերերով հանդէս եկած է իր բեմադրած ներկայացումներուն, ինչպէս նաեւ լիբանանեան եւ եգիպտական ժապաւէններու մէջ:

Իբրեւ դե­րա­սան մաս­նակ­ցած է տաս­նեակ մը ֆիլ­մե­րու նկարահանումներուն, ո­րոնց բե­մադ­րիչ­նե­րը ե­ղած են Եու­սուֆ Շա­հին, Հան­րի Պա­րա­քաթ, Ան­թուան Ռէ­մի, Նի­յա­զի Մուս­թա­ֆա եւ ­ուրիշ­ներ[1]։ Գլխա­ւոր դեր ստանձ­նած է նաեւ աշխարհահռչակ գանատահայ բեմադրիչ Ատոմ Էկոյեանի առաջին ֆիլմին՝ «Next of Kin»»ի մէջ[5]։

Պարգեւ եւ Շքանշան Խմբագրել

Պերճ Ֆազլեան` պարգեւատրուած է 1985ին Հայաստանի մէջ, Սփիւռքահայութեան Հետ Մշակութային Կապի Կոմիտէի նախագահ Վարդգէս Համազասպեանէն եւ 2000ին Պէյրութի մէջ Արամ Ա. կաթողիկոսէն ստանալով Ս. Մեսրոպ մաշտոց շքանշանը։[6]

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 «Մեծ Երազի Ճամբուն Ուղեւորները. Պերճ Ֆազլեան | Yerepouni Daily News»։ www.yerepouni-news.com (en-US) [permanent dead link]
  2. ↑ 1959-ին Պերճ Ֆազլեան կ՛ամուսնանայ Սիրվարդ Գրիգորեանի հետ
  3. ↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Երեւան, 2007, էջ 690։
  4. ↑ Պերճ Ֆազլեան
  5. ↑ Պերճ Ֆազլեանի մասնակցութիւնը ֆիլմերու
  6. ↑ Երազի Ճամբուն Ուղեւորները – ՊԵՐՃ ՖԱԶԼԵԱՆ[permanent dead link]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Պերճ_Ֆազլեան&oldid=218026» էջէն