Ռուբէն Նաքեան

Ռուբէն Նաքեան;
Ծնած է	10 Օգոստոս 1897[…]
Ծննդավայր	College Point, Քուինս, Նիւ Եորք, Նիւ Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Մահացած է	4 Դեկտեմբեր 1986[…] (89 տարեկանին)
Մահուան վայր	Սթենֆորդ
Քաղաքացիութիւն	Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Ազգութիւն	Հայ
Ուսումնավայր	Նիւ Եորքի արուեստի ուսանողական լիկա
Մասնագիտութիւն	քանդակագործ, ուսուցիչ, նկարազարդող
Անդամութիւն	Արուեստի եւ գրականութեան ամերիկեան ակադեմիա

Ռուբէն Գէորգ Նաքեան (անգլերէն՝ Reuben Nakian, 10 Օգոստոս, 1897, Նիւ Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Մահանգներ – 4 Դեկտեմբեր, 1986, Սթամֆորտ, Քնեքթիքութ), հայ քանդակագործ։

Կենսագրութիւն Խմբագրել

1912-1915-ին` սորված է Նիւ Եորքի Ազատ արուեստներու դպրոցին մէջ, Գեղեցիկ արուեստներու ակադեմիոյ մէջ։

Ստեղծագործական Գործունէութիւն Խմբագրել

Սկզբնական շրջանին ստեղծած է անիմալիստական գործեր`

1930 թուականին մասնակցած է «33 մոդեռնիստներ» ցուցահանդեսին։ Մէկ տարի ետք հանդիպած է Արշիլ Կորքիին, որ մեծ ազդեցութիւն ձգած է Նաքեանի գեղագիտական սկզբունքներու կողմնորոշման եւ հաստատման վրայ։

Ստեղծած է անուանի արուեստագետներու եւ քաղաքական գործիչներու դիմաքանդակներ, Աստուածաշունչի եւ դիցաբանական թեմաներով հորինուածքներ՝

Անոր «Խաչէն իջեցնելը» մոնումենտալ քանդակը՝ Մեծ եղեռնին նուիրուած յուշակոթողը (պրոնզափառ գիպս, 1972), դրուած է Նիւ Եորքի Սուրբ Վարդան եկեղեցիին մէջ։

Նաքեանի աշխատանքներուն (առաւելապէս պրոնզափառ թրծակաւով) բնորոշ է դասական աւանդոյթներու, էքսպրեսիոնիզմի եւ սիւրռեալիզմի տարրերու ազատ համադրումը։

1972 թուականին ընտրուած է «Արուեստի եւ գրականութեան Ազգային ակադեմիոյ» անդամ, իսկ 1973-ին Պրիճփորթի համալսարանը (Քնեքթիքութ) անոր շնորհուած է պատուաւոր տոքթորի կոչումը։ Գործերը կը պահուին ԱՄՆ-ի թանգարաններուն մէջ^[8]:

Ցուցահանդեսներ Խմբագրել

1920-ականներէն Նաքեանի ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են ցուցահանդեսներուն մէջ։ Առաջին անհատականը տեղի ունեցած է 1926-ին Նիւ Եորքի «Ուիթնի Սթուտիո-Քլապի մէջ», «Տաունթաուն» եւ «Կրանտ Սենթրալ» պատկերասրահներուն մէջ։ Ցուցադրուած է Շիքակոյի «Արուեստի հիմնարկին» եւ Նիւ Եորքի «Արդի արուեստի» եւ «Ուիթնի» թանգարաններուն մէջ։ Քանդակագործութեան ասպարէզին մէջ Միացեալ Նահանգները ներկայացուցած էն 1961 թուականին Սան Փաուլույի (Պրազիլ) 6-րդ պիէնալէի մէջ, իսկ 1968-ին՝ Վենետիկի 34-րդ պիենալեի մէջ։

Ցուցահանդէսներ ունեցած են Լոս Անճելըսի (Քալիֆորնիա), Ուաշինկթընի, Սթամֆորտի եւ Կրինիչի (Քնեքթիքութ), Ֆիլատելֆիոյ (Փենսիլուանիա), Չիքակոի (Իլինոյս), Հիւսթընի (Թեքսաս), Միլուոքիի (Վիսքոնսին), Փարիզի, Լիզպոնի, Տրեզտէնի եւ Շաումպերկի մէջ։

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

↑ RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10498496"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q201469"></a>
↑ https://www.gf.org/fellows/all-fellows/reuben-nakian/
↑ Chernow B. Nakian, Reuben // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T060812
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56691875"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q34217"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q810196"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21431157"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103959418"></a>
↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a>
↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 — հատոր 8. — է. 172.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124737635"></a>
↑ ՌՈՒԲԵՆ ՆԱՔՅԱՆ: «ՔԱՆԴԱԿՆ ԻՐ ՄԵՋ ՊԵՏՔ Է ՊՈԵԶԻԱ ՊԱՐՈՒՆԱԿԻ

Արտաքին Յղումներ Խմբագրել

Հարցազրոյց Ռուբէն Նակեանի հետ

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q17299517">[https://rkd.nl/explore/artists/95956_RKDartists]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a></div>-1] RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q24255573">[[:d:Q24255573|Benezit_Dictionary_of_Artists]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:en:Oxford_University_Press|OUP]],_2006._—_ISBN_978-0-19-977378-7</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q207694_citetype_Q24699794_citetype_Q570116"_data-entity-id="Q201469">Սոլոմոն_Գուգենհայմի_թանգարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_1937.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10498496"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q201469"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10498496"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q201469"></a>

[[https://www.gf.org/fellows/all-fellows/reuben-nakian/_https://www.gf.org/fellows/all-fellows/reuben-nakian/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] ttps://www.gf.org/fellows/all-fellows/reuben-nakian/

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13433827"_data-entity-id="Q103959418"><i_class="wef_low_priority_links">Chernow&nbsp;B.</i>_[[:d:Q103959418|Nakian,_Reuben]]_//_''[[:en:Grove_Art_Online|Grove_Art_Online]]''<span_class="wef_low_priority_links">_/_[[:d:Q56691875|J.&nbsp;Turner]]_—_[[:en:Oxford|[Oxford,_England]]],_[[:en:Basingstoke|Houndmills,_Basingstoke,_England]],_[[:Նիւ_Եորք|New_York]]:_[[:en:Oxford_University_Press|OUP]],_2018._—_ISBN_978-1-884446-05-4_—_[http://dx.doi.org/10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T060812_doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T060812]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56691875"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q34217"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q810196"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21431157"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103959418"></a></div>-5] Chernow B. Nakian, Reuben // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T060812
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56691875"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q34217"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q810196"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21431157"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103959418"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q73268604">Ժամանակակից_արվեստի_թանգարանի_առցանց_հավաքածու<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a></div>-6] Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1238720"_data-entity-id="Q124737635">Հայկական_սովետական_հանրագիտարան,_հատոր_8<span_class="wef_low_priority_links">_—_հատոր&nbsp;8._—_է.&nbsp;172.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124737635"></a></div>-7] Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 — հատոր 8. — է. 172.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124737635"></a>

[8] ՌՈՒԲԵՆ ՆԱՔՅԱՆ: «ՔԱՆԴԱԿՆ ԻՐ ՄԵՋ ՊԵՏՔ Է ՊՈԵԶԻԱ ՊԱՐՈՒՆԱԿԻ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Ռուբէն Նաքեան

Ծնած է	10 Օգոստոս 1897(1897-08-10)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր	College Point, Քուինս, Նիւ Եորք, Նիւ Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ^[4]
Մահացած է	4 Դեկտեմբեր 1986(1986-12-04)^[2]^[3]^[5]^[…] (89 տարեկանին)
Մահուան վայր	Սթենֆորդ
Քաղաքացիութիւն	Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ^[6]
Ազգութիւն	Հայ^[7]
Ուսումնավայր	Նիւ Եորքի արուեստի ուսանողական լիկա
Մասնագիտութիւն	քանդակագործ, ուսուցիչ, նկարազարդող
Անդամութիւն	Արուեստի եւ գրականութեան ամերիկեան ակադեմիա