Փարաջանովի Տուն Թանգարան (Երեւան)

Ցոյց կու տայ Փարաջանովի բազմազան գեղարուեստական եւ գրական ժառանգութիւնը։

    Ուիքիփետիայի՝ ազատ հանրագիտարանի կողմէն
Առաջարկուած է ջնջել այս յօդուածը։

Ուիքիփետիայի մէկ կամ քանի մը մասնակիցներ առաջարկած են ջնջել ։ Իբրեւ պատճառ կը նշուի հետեւեալը՝ Սերգէյ Փարաջանովի Թանգարան էջի կրկնօրինակ
Մանրամասնութիւններուն ծանօթանալու, ինչպէս նաեւ Ձեր կարծիքը յայտնելու համար այցելեցէք Ջնջման ներկայացուած յօդուածների քննարկման էջը։
Ուշադրութիւն, այս կաղապարը պէտք չէ հեռացնել նախքան վերոյիշեալ քննարկման էջին մէջ համաձայնութեան հասնիլը։ Եթէ համաձայն չէք առաջարկուած ջնջումին, կրնաք քննարկման ընթացքին սրբագրել եւ բարեփոխել այս յօդուածը, այսպիսով նպաստելով անոր պահպանման։


Փարաջանովի Տուն Թանգարան
Տեսակ պատկերասրահ եւ կենսագրական թանգարան
Երկիր Հայաստան
Վայր Երեւան
Տեսակ պատկերասրահ եւ կենսագրական թանգարան
Հասցէ Ձորագիւղ ազգագրական թաղամաս 15-16
Հիմնադրուած է 1988
Հիմնադիր Զաւէն Սարգսեան
Կայքէջ parajanovmuseum.am/hy/


Սերկէյ Փարաջանովի թանգարանը տուրք մըն է խորհրդային ռեժիսոր եւ նկարիչ Սերկէյ Փարաջանովին եւ Երեւանի մէջ ամէնէն հայտնի թանգարաններէն մէկն է[1]: Ցոյց կու տայ Փարաջանովի բազմազան գեղարուեստական եւ գրական ժառանգութիւնը։

Պատմութիւն

Խմբագրել

Թանգարանը գտնուած է 1988-ին, երբ Փարաջանով հաստատուեցաւ Երեւան: Փարաջանով ինք ընտրեց այն տեղը (Ձորագոյղ ազգագրական կեդրոն) եւ թանգարանի կառուցման նախագիծը։ 1988Սպիտակ երկրաշարժի եւ ընկերաբանութեան ու տնտեսագիտութեան խնդիրներու պատճառով, թանգարանը բացուեցաւ 1991 Յունիսին, Փարաջանովի մահէն 1 տարի ետք։

Թանգարանի հիմնադիր տնօրէնն է Զաւէն Սարգիսեան. թանգարանը երեւանի մշակութային կեդրոններէն մէկն է, հայտնի է իր ցուցահանդեսներով, հրատարակութիւններով եւ պատւաւոր ընդունելութիւններով (որոնցմէ՝ միջազգային կինոփառատոնի հիւրերու Երեւանեան Տարեկան հանդիպումներուն: Բաոլօ Գօէլյօ, Ուիմ Ուենտըրզ, Միքայէլ Վարդանով, Թօնինօ Կուեռա, Էնրիքա Անդոնիոն, Ատոմ Եկոեան, Նիքիթա Միխալքով, Վլատիմիր Բուդին, Ալեքսանտր Լուքաշենքօ, Եւկենի Եւտուշենքօ, Առնոլտ Ռիույդէլ, Վալտաս Ատամքուս, Դարյա Հալոնեն, Տոնալտ գնադ եւ շատ այլ մարդիկ այցելած են թանգարանը։

Ցուցահանդէս

Խմբագրել

Թանգարանը ավանդական Կովկասեան ոճի շէնք մըն է որ կը բաղկանայ երկու հարկերէ։ հոն կը գտնուի 1400 ցուցանմուշ, թանգարանը կը պարունակէ բազմաթիւ կառուցուածքներ, վարժարաններ, հաուաքներ, գծագրութիւններ, պուպրիկներ եւ գլխարկներ։ Թանգարանը ցոյց կու տայ նաեւ չհրատարակուած սցենարներ, լիբրատոներ եւ տարբեր արջեւումներ, որոնք Փարաջանով ստեղծած է բանտին մէջ։ Թանգարանի այլ ցուցանմուշներէն երկու հիշատակի սենեակներ վերստեղծուած են, բնօրինակ պաստառներ, փառատոն մրցանակներ, նամակներ ստորագրուած Ֆետերիկո Ֆելինիի, Լիլիա Պրիքի, Անդրէյ Դարկովսկիի, Միխայէլ Վարդանովի, եւ Իւրի Նիքուլինի կողմէ, Պարգեւներ յայտնի այցելողներու՝ Թոնինօ Կուերա, Վլատիմիր Բութին եւ Ռոման Պալաեան, որ հեղինակն է «Գիշեր մը Փարաջանովի թանգարանին մէջ» տեսաերիզին։ Թանգարանը կ'օգտագործէ Փարաջանովի արուեստի եւ ցուցահանդեսի սկզբունքները[2]:

Թանգարանը կազմակերպուած է մօտ 50 ցուցահանդեսներէ, որոնց մաս կը կազմէն Կաննի, Աթենք, Թոքիո, Մոսկուա, Հռոմ, Թեհրան եւ այլն։

Ըստ «Ուղենշուած Հայաստան» ուղղեցոյց, «Լաւագոյն թանգարանը փոքր է, վերջնական եզրակացութեան մէջ կը տեսնենք տուն հայտնի խորհրդային ռեժիսոր Սերկէյ Փարաջանով»[3]:

Վկայութիւն Թանգարանի Մասին

Խմբագրել
Սերկէյ Փարաջանովի տուն-թանգարան Հրազդանի Կիրճի ծայրը, Երեւանի մէջ

«Աշխարհքի մէջ կա՞յ ցանկացած տեղ, թանգարան Սերկէյ Փարաջանովի: Թանգարան մը իր գրաֆիքսով, պուպրիկներով, վարժարաններով, լուսանկարներով, 23 սցենարներով եւ լիբրատոներով որոնք չիրացուած արտադրութիւններու շարժապատկերի, թատրոնի մէջ են...Այդ կը դառնայ հպարտութիւնը ամբողջ քաղաքի: Ես գիտեմ, որ վաղ թէ ուշ Փարաջանովի դրամատիկականը պիտի հրապարակուի գիրքի մը մէջ, եւ ես յույս ունիմ, որ քաղաքի այս թանգարանը նպիտի ըլլայ Երեւան»: Միքայէլ Վարդանովի (1985)[4]:

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. «Parajanov Museum»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2016-12-29-ին։ արտագրուած է՝ 2015-08-06 
  2. «Parajanov Museum»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2016-03-03-ին։ արտագրուած է՝ 2015-08-06 
  3. Rediscovering Armenia: An Archaeological/touristic Gazetteer and Map Set, by Brady Kiesling, Raffi Kojian, 2001, p. 11
  4. Parajanov-Vartanov Institute