Ֆրիտրիխ Միւլլեր

Ֆրիտրիխ Միւլլեր (գերմաներէն՝ Friedrich Müller, 6 Մարտ, 1834 Պոհեմիայի թագաւորութիւն25 Մայիս, 1898, Վիէննա, Աւստրիա), աւստրիացի լեզուաբան եւ հայագէտ։

Ֆրիտրիխ Միւլլեր
գերմաներէն՝ Friedrich Müller[1][2][3]
Ծնած է 6 Մարտ, 1834
Ծննդավայր Պոհեմիայի թագաւորութիւն
Մահացած է 25 Մայիս, 1898 (64 տարեկան)
Մահուան վայր Վիեննա, Աւստրո-Հունգարիա[1][2][3]
Քաղաքացիութիւն Աւստրիացի
Ուսումնավայր Գյոթինգենի համալսարան?[1]
Վիեննայի համալսարան?[1][2][3]
Թերեզիանում?[2][3]
Երկեր/Գլխաւոր գործ Outline of Linguistics?[1][3]
Մասնագիտութիւն լեզուաբան, հայագէտ եւ համալսարանի ուսուցիչ
Աշխատավայր Վիեննայի համալսարան?[1][2][3]
Vienna University Library?[1][2][3]
Ավստրիայի ազգային գրադարան?[1][2][3]
K.K. Hof- und Staatsdruckerei?[2][3]
Վարած պաշտօններ պրիվատ-դոցենտ?[1][3], extraordinary professor?[1][2][3], փրոֆեսոր[1][2][3], in-home tutor?[3], proofreader?[3], amanuensis?[3] եւ amanuensis?[3]
Անդամութիւն Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա?[1][3] եւ Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա?[3]

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

1853-1857 թուականներուն ընթացքին ուսանած է Վիէննայի եւ Կոթինկենի համալսարաններուն մէջ։

Տիրապետած է Հայերէնին, Յունարէնին եւ Սանսկրիտին:

1858 թուականին Ֆրիտրիխ եղած է Վիէննայի համալսարանի, ապա՝ արքունական մատենադարանի տնօրէնը, իսկ 1866 թուականէն սկսեալ դարձաւ Վիէննայի համալսարանին լեզուաբանութեան դասախօսը եւ Կայսրական գիտութիւններու ճեմարանին անդամերէն մէկը։

Հայագիտական աշխատանքներ

Խմբագրել

1860-ական թուականներուն Միւլլերը իր հայագիտական յօդուածները հրատարակած է ճեմարանին պատմական եւ փիլիսոփայական տեղեկագիրին մէջ։ Ֆրիտրիխ նաեւ իր պատմաբանասիրական բնոյթի գործերուն մէջ անդրադարձած է Մեսրոպ Մաշտոցին գործունէութեան, հայկական գրական գիւտերուն, Կորիւնին, Ղազար Փարպեցիին, Ստեփանոս Տարոնեցիին (Ասողիկ), Առաքել Դաւրիժեցիին, Վարդան Բարձրբերդցիին եւ Մխիթար Գոշին գործերուն:

Իսկ լեզուաբանական յօդուածներուն մէջ, որոնք շատ լաւ ձեւով ամփոփուած են «Արմենիաքա» («Armeniaca») էջերուն մէջ, հետազօտած է Հայերէնի խոնարհումը ու հոլովումը, կատարելով բազմաթիւ ստուգաբանութիւններ[4]։

Ֆրիտրիխ Միւլլերին ամէնէն լաւ գործերէն են՝

  • «Ընդհանուր ազգագրութիւն» (1879)
  • քառահատոր «Լեզուաբանութեան հիմքերը» (1876-1887):

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել