Բագրատ Ուլուբաբեան
Բագրատ Ուլուբաբեան (9 Դեկտեմբեր 1925[1], Մուշկապատ, Շուշիի գաւառ[1] - 19 Նոյեմբեր 2001, Եղուարդ, Կոտայքի մարզ, Հայաստան), հայ գրող , պատմաբան, պատմական գիտութիւններու դոկտոր, բանաստեղծ, արձակագիր, թատերագիր, թարգմանիչ։ ԽՍՀՄ գրողներու Միութեան անդամ 1950 թուականէն։ ԽՄԿԿ անդամ 1947 թուականէն։ Յայտնի է Արցախի պատմութեան վերաբերեալ աշխատանքներով։
Բագրատ Ուլուբաբեան | |
---|---|
| |
Ծնած է | 9 Դեկտեմբեր 1925[1] |
Ծննդավայր | Մուշկապատ, Շուշիի գաւառ[1] |
Մահացած է | 19 Նոյեմբեր 2001 (75 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Եղուարդ, Կոտայքի մարզ, Հայաստան |
Քաղաքացիութիւն |
Խորհրդային Միութիւն Հայաստան |
Ազգութիւն | Հայ[1] |
Ուսումնավայր | Ազրպէյճանի Պետական Մանկավարժական Համալսարան[1] |
Մասնագիտութիւն | գրագէտ, պատմաբան |
Աշխատավայր |
Ազատ Արցախ?[1] Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի Պատմութեան Հիմնարկ[1] |
Անդամութիւն | Արցախի գրողների միություն?[1] |
Կուսակցութիւն | Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[1] |
Կեանք եւ գործունէութիւն
ԽմբագրելԾնած է Արցախի Մուշկապատ գիւղին մէջ։ 1944-ին աւարտած է Շուշիի մանկավարժական հիմնարկը, իսկ 1946-ին՝ Պաքուի մանկավարժական հիմնարկի հայոց լեզուի եւ գրականութեան բաժինը։ Այնուհետեւ, հայոց լեզու եւ գրականութիւն դասաւանդած է Մարտունիի շրջանի Գիշի գիւղի դպրոցին եւ Ստեփանակերտի ուսուցչական հիմնարկին մէջ։
1949-ին, Ուլուբաբեան Լեռնային Ղարաբաղի Գրողներու Միութեան պատասխանատու քարտուղար ընտրուած է։ Ան միաժամանակ եղած է «Սովետական Ղարաբաղ» թերթի խմբագիր[2], մշակոյթի մարզային վարչութեան պետ եւ Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի գործադիր կոմիտէի փոխնախագահ։
1965-ին, ստորագրողներէն մէկը եղած է «13-ի նամակին», որ Ղարաբաղի ողբալի վիճակը պարզող բովանդակութեամբ ուղարկուած էր Խորհրդային Միութեան Համայնավար Կուսակցութեան Կեդրոնական Կոմիտէին, Գերագոյն Խորհուրդին եւ Նախարարաց Խորհուրդին։
1967-ին, Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին միացնելու պայքարին իր գործօն մասնակցութեան համար, հեռացուած է իր պաշտօնէն եւ յաջորդ տարի տեղափոխուած է Հայաստան, ուր անդամակցած է Գրողներու Միութեան։
Աշխատութիւններ
ԽմբագրելԲանաստեղծական երկու հատոր հրատարակելէ ետք 1950ական թուականներուն, այնուհետեւ արձակի անցած է, հրատարակելով հինգ պատմուածքներու եւ վիպակներու ժողովածուներ (1960-1976), ինչպէս եւ երեք վէպեր, որոնցմէ ամենէն նշանաւորը «Սարդարապատ» պատմավէպն է, որ մնացած է արգիլուած մինչեւ 1988։
Գրական գործունէութեան կողքին, Ուլուբաբեան աւելի ծանօթ եղած է իր պատմագիտական աշխատութիւններով։
1969-ին «Արցախի պատմութիւնը հնագոյն ժամանակներէն մինչեւ 10րդ դարը» նիւթով ատենախօսութիւն պաշտպանած է եւ պատմական գիտութիւններու թեկնածուի աստիճան ստացած, իսկ 1973-ին՝ դոկտորի տիտղոս, « Խաչէնի իշխանութեան պատմութիւնը (9ից 10րդ դարեր)» ատենախօսութեան համար։
Աշխատած է Հայաստանի Գիտութիւններու Ակադեմիայի պատմութեան հիմնարկին մէջ իբրեւ աւագ գիտաշխատող։ Պատմագիտական գործերը գլխաւորապէս նուիրուած են Արցախի պատմութեան ու մշակոյթին, պատմա-ճարտարապետական յուշարձաններուն, գործիչներուն, որոնց նուիրած է 11 հատոր, եւ Հայաստանի զարգացած աւատապետութեան պատմութեան։
Աշխարհաբարի վերածած է Ղազար Փարպեցիի եւ Մովսէս Խորենացիի պատմութիւնները։
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 12 — հատոր 12. — է. 212.
- ↑ «Մնալ Սեփական Կոչման Բարձրութեան Վրայ – Aztag Daily – Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)»։ www.aztagdaily.com։ արտագրուած է՝ 2022-10-11
- ↑ armprelacy (2020-11-20)։ «ԲԱԳՐԱՏ ՈՒԼՈՒԲԱԲԵԱՆ (մահ՝ 19 Նոյեմբեր, 2001)»։ Armenian Prelacy (en-US)։ արտագրուած է՝ 2022-10-11