Եդուարդ Պօյաճեան

Եդուարդ Պօյաճեան (9 Ապրիլ 1915(1915-04-09) կամ 1915, Խըտըր Պէկ, Հալէպի Վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն - 13 Հոկտեմբեր 1966(1966-10-13) կամ 1966, Պէյրութ, Լիբանան), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, հրապարակագիր, քննադատ, խմբագիր եւ ուսուցիչ։

Եդուարդ Պօյաճեան
Ծնած է	9 Ապրիլ 1915(1915-04-09) կամ 1915
Ծննդավայր	Խըտըր Պէկ, Հալէպի Վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	13 Հոկտեմբեր 1966(1966-10-13) կամ 1966
Մահուան վայր	Պէյրութ, Լիբանան
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն  Լիբանան
Մասնագիտութիւն	արձակագիր, բանաստեղծ, քննադատ, Խմբագիր, ուսուցիչ

Կենսագրութիւն

Ծնած է Մուսա Լերան Խըտըր Պէկ գիւղը։ Երեք ամսական երեխայ էր, երբ ընտանիքը բարձրաձած է Մուսա լեռ, իսկ հերոսամարտէն ետք՝ տարուած է Եգիպտոս։ Զինադադարին վերադարձած է Մուսա լեռ, ուր սկսած է ուսանիլ գիւղական նախակրթարաններուն մէջ։ Ուսման երկրորդ շրջանին, 1930ին մեկնած է Պէյրութ, Համազգայինի նորաբաց Հայ Ճեմարանը, բարձրագոյն իր ուսումը ստանալու համար։ Հոն մնացած է մինչեւ Ա. լսարանի վերջը (1935), իսկ յետոյ՝ ուսուցիչ դարձած։։

Գրական վաստակ

Գրած է կանուխէն, տպուած՝ քիչ մը ուշ, 1932-ին. աւելի կամ նուազ սերտ աշխատակցութիւն բերած է «Հայրենիք»-ին, «Յառաջ»-ին, «Ազդակ»-ի գրական շաբաթօրեայ յաւելուածին, «Նայիրի»-ին, «Ակօս»-ին, «Ազդարար»-ին, «Բագին»ին։ Մաս կազմած է այս վերջինի հիմնադիր եւ խմբագրական կազմերուն 1962-էն: Ստորգրած է տարբեր ծածկանուններով՝ Ալպաթրոս, Վազգէն Տիրանեան, Ե. Սարեան եւ Ե. Ծովիկեան։ Իսկ Ճեմարանի Դ. դասարանին մէջ, ձեռնարկած է գրական բովանդակութեամբ խմորատիպ ամսաթերթի մը, «Այգ» անունով։

1944-էն սկսեալ, յաջորդական հատորներով հրատարակած է իր գործերը՝ բանաստեղծութիւն եւ արձակ։ Քերթողական ու արձակ իր էջերը ամփոփուած են վեց հատորներու մէջ.-

• «Սէր Եւ Վիշտ» (քերթուածներ՝ 1944)
• «Հողը» (1948)
• «Թուղթ Զաւակներուս» (1961)
• «Տոմար Տարագրի» (1963)
• «Երկու Նամակներ» (1964)
• «Դէմքեր» (1967)

Գրական պարբերականներու եւ օրաթերթերու մէջ ցրուած կը մնան քանակով պատկառելի եւ որակով անզանցառելի իր էջերը, բանաստեղծութիւններ, արձակ, գրադատականներ, վերլուծական սեւերւումներ, օրագրային եւ յուշագրային սեւեռումներ։

Անընդհատ արտադրած է, ուսուցչական սպառիչ գործունէութեան մը զուգահեռ, մինչեւ իր մահը (Պէյրութ):

Իսկ յետ մահու իր գործերէն լոյս տեսած են «Դէմքեր» (1967), «Երկեր Ա. հատոր» (1968), «Ծննդավայր Կորուսեալ» (1984), «Ընտրանի» (Երեւան 1994), «Կեանքի Ափերէն» (1995) , «Դուն» (Երեւան 2005) եւ «Միտք Պահէ»:

Աղբիւրներ

• Դար Մը Գրականութիւն, Մինաս Թէօլէօլեան, Բ. հատոր, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ 1977, էջ 353-355:
• Մուսալեռցի-Այնճարցի Գրագէտներ։

Արտաքին յղումներ

• Մուսալեռցի-ԱյնճարցիԳրագէտներ:
• Եդուարդ Պօյաճեան (1915-1966), Հայրենի Կորուսեալ Հողին Ինքնատիպ Երգիչը:
• BOOKS «Ընտրանի»: Archived 2016-03-05 at the Wayback Machine.