Երուանդ Թօլայեան

Երուանդ Թօլայեան;
Ծննդեան անուն	հայ.՝ Երուանդ Թօլայեան
Նաեւ յայտնի է իբրեւ	Gavroche եւ Կավռոշ
Ծնած է	29 Օգոստոս 1883
Ծննդավայր	Պէյօղլու, Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	18 Սեպտեմբեր 1937 (54 տարեկանին)
Մահուան վայր	Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն; Թուրքիա; Խորհրդային Միութիւն
Ազգութիւն	Հայ
Մասնագիտութիւն	խմբագիր, սիւնակագիր, երգիծաբան, թատրոնի դերասան, գրագէտ, լրագրող, դերասան, Խմբագիր
Աշխատավայր	Կավռօշ
Վարած պաշտօններ	գլխաւոր խմբագիր
Ծնողներ	հայր՝ Յովհաննէս Թօլայեան

Երուանդ Թօլայեան ( (Կավռօշ,29 Օգոստոս 1883(1883-08-29)^[1], Պէյօղլու, Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն - 18 Սեպտեմբեր 1937(1937-09-18)^[1], Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն), հայ երգիծաբան, խմբագիր, դերասան։

Կենսագրական գիծեր

Ծնած է Պոլիս։ զաւակն էր անուանի խմբագիր, թարգմանիչ, դերասան, հրատարակիչ Յովհաննէս Թօլայեանի (1856-1936):

Կրթութիւնը ստացած է Սագըզաղաճի Լուսաւորչեան եւ Ղալաթիոյ Սեն Պընուա վարժարաններուն մէջ:

20-րդ դարու սկիզբէն պոլսահայ մամուլին մէջ տպագրած է երգիծական երկեր:

Գործունէութիւն

1908-1926 թուականներուն, որոշ ընդհատումներով Պոլսոյ, կարճ միջոց մը Գահիրէի եւ 1927-1936 թուականներուն Փարիզի մէջ հրատարակած է «Կավռօշ» երգիծական պարբերականը: Խմբագրած է նաեւ այլ պարբերաթերթեր, թղթակցած՝ Պոլիս տպագրուող կարգ մը հրատարակութիւններու:

Գրական-խմբագրական աշխատանքի զուգահեռ մասնակցութիւն բերած է նաեւ թատերական շարժումին: Պոլսոյ մէջ մաս կազմած է Մարտիրոս Մնակեանի թատերախումբին:

Բեմ ելած է Փարիզի մէջ (1926): Մասնակցած է ո՛չ միայն հայերէն, այլ նաեւ թրքերէն ներկայացումներու:

1915-ին տարագրուած է արեւմտահայ միւս մտաւորականներուն հետ: Նկարահանուած է թրքական շարժարուեստի հիմնադիր Մուհսին Էրթուղրուլի «Լէպլէպիճի Հօր-հօր» (1923) եւ «Չարաճճի աղջիկները» («Սէօզտէ քըզլար») (1924) ժապաւէններուն մէջ:

1936 թուականին ներգաղթած է Խորհրդային Հայաստան:

1937 թուականին կամ աւելի ուշ կնքած է իր մահկանացուն՝ իբրեւ զոհ սթալինեան անհատի պաշտամունքի հետեւանքով ի գործ դրուած բռնութիւններու^[3]^[4]:

Երկեր

Հրատարակուած գիրքերն են՝

«Իտէալին ետեւէն (Երգիծավէպ Բերայի բարքերէն)» (Պոլիս, 1910),
«Կավռօշ՝ զինուոր: Զինուորական յիշատակներ: Խըշլայի կեանքէն» (Պոլիս, 1910),
«Կավռօշին Զատիկը» (Պոլիս, 1919) եւ այլն։

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 http://am.hayazg.info/index.php?curid=9372
↑ Krikorian A., Heratchian H. Le dictionnaire biographique: Arméniens d'hier et d'aujourd'hui — Maisons-Alfort: 2021. — P. 568. — ISBN 978-2-905686-93-0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q208314"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114588221"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114574126"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114555440"></a>
↑ «Երուանդ Թօլայեան - Aras Yayıncılık»։ Երուանդ Թօլայեան - Aras Yayıncılık (թուրքերեն)։ արտագրուած է՝ 2021-12-18
↑ «AV Production - Երուանդ Թօլայեան»։ avproduction.am։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2021-06-28-ին։ արտագրուած է՝ 2021-12-18

[[http://am.hayazg.info/index.php?curid=9372_http://am.hayazg.info/index.php?curid=9372]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 http://am.hayazg.info/index.php?curid=9372

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q114555440"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q114574126|Krikorian&nbsp;A.]],_[[:d:Q114588221|Heratchian&nbsp;H.]]</i>_[[:d:Q114555440|Le_dictionnaire_biographique]]:_Arméniens_d'hier_et_d'aujourd'hui<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:fr:Maisons-Alfort|Maisons-Alfort]]:_2021._—_P.&nbsp;568._—_ISBN_978-2-905686-93-0</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q208314"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114588221"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114574126"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114555440"></a></div>-2] Krikorian A., Heratchian H. Le dictionnaire biographique: Arméniens d'hier et d'aujourd'hui — Maisons-Alfort: 2021. — P. 568. — ISBN 978-2-905686-93-0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q208314"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114588221"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114574126"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114555440"></a>

[3] «Երուանդ Թօլայեան - Aras Yayıncılık»։ Երուանդ Թօլայեան - Aras Yayıncılık (թուրքերեն)։ արտագրուած է՝ 2021-12-18

[4] «AV Production - Երուանդ Թօլայեան»։ avproduction.am։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2021-06-28-ին։ արտագրուած է՝ 2021-12-18

[1]

[2]

[3]

[4]