Թոր զենիթահրթիռային համակարգ

«Թոր» (ռուս.՝ Тор, ՆԱԹՕ-ի եւ ԱՄՆ-ու ՊՆ դասակարգումով՝ SA-15 Gauntlet)՝ մարտավարական զէնիթահրթիռային համակարգ է, նախատեսուած հակաօդային եւ հակահրթիռային պաշտպանութեան խնդիրներ լուծելու համար:
Թոր (քաղաք) համակարգը նախատեսուած է հակառատիօտեղորոշային եւ թեւաւոր հրթիռներու, հեռակառավարուող թռչող սարքերու, ճախրող օդային ռումբերու, օդանաւերու եւ ուղղաթիռներու հարուածներէն կարեւոր վարչական, տնտեսական, ռազմական առարկաները քողարկելու համար: Կրնայ աշխատիլ ինչպէս ձեռնային, այնպէս ալ ամբողջովին ինքնաշխատ ընթացքներով: Ընդսմին, «Թորն» ինքը կը վերահսկէ նշանակուած օդային տարածութիւնը եւ ինքնուրոյն կը կկործանէ «իմս է-օտար է» համակարգով չճանչուած բոլոր թռչող թիրախները:
2018-ի Մայիսին Հայաստանի ՊՆ-ն յայտարարած է^[1] «Թոր» համակարգ գնելու մտադրութեան մասին:

Ստեղծման Պատմութիւն

«Թոր» ԶՀՀ-ի ստեղծման աշխատանքները սկսած են 1975 թուականի Փետրուար 4-ին, գլխաւոր կազմագէտ Վենիամին Եֆրեմովի գլխաւորութեամբ: Համակարգը զինուածութեան առնուած է 1986 թուականի Մարտ 19-ին:

Հիմնական Բնութագրական Տուեալներ

մշակող՝ «Ալմազ-Անթէյ»
զինուածութեան առնուած է՝ 1986-էն
գինը՝ $ 25 մլն.
քաշը՝ 34 թօն
չափսերը՝
- երկարութիւն՝ 7.5 մ
- լայնութիւն՝ 2.3 մ
- բարձրութիւն՝ 5.1 մ
արագութիւն՝ 65 քմ/ժամ
անձնակազմ՝ 3 հոգի

Զինանոցին

Ազրպէյճան Ազրպէյճան 10 միաւոր «Թոր-М2Э», 2016-ի դրութեամբ^[2]
Եգիպտոս Եգիպտոս՝ 10 համալիր 9К331 «Թոր-М1», 2016-ի դրութեամբ
Կաղապար:Country data Եմեն Եմեն՝12^[3]^[4]
Իրան Իրան՝ 29 համալիր 9К331 «Թոր-М1», 2016-ի դրութեամբ
Կաղապար:Country data Կիպրոս Կիպրոս՝ 6 համալիր 9К331 «Թոր-М1», 2016-ի դրութեամբ
Կաղապար:Country data Մարոկկո Մարոք՝^[5]
Հունաստան Յունաստան
- Ցամաքային զօրք՝ 21 համալիր 9К331 «Թոր-М1», 2016-ի դրութեամբ
- ՀՕՊ՝ 4 համալիր 9К331 «Թոր-М1», 2016-ի դրութեամբ
Ուքրանիա՝ Ուքրանիա՝ անյայտ քանակ, մէկ միաւոր ներկայացուած է 2017-ի 24 Օգոստոսի շքերթին^[6]^[7]
Չինաստան Չինաստան՝ 24 համալիր 9К331 «Тор-М1», 2016-ի դրութեամբ
Կաղապար:Country data Պելառուս Պելառուս՝ 5 մարտկոց (4-ական մեքենայով) «Тор-М2К»^[8]), 2017 թուականի վերջի դրութեամբ^[9]^[10]
Ռուսաստան Ռուսիա՝ 172^[11] + Թոր M2U (M1-2U)-ներու 8 գումարտակ (իւրաքանչիւրը՝ 4 գործարկիչով):^[12] 116 Թոր-M1-2U եւ M2-ներ մատակարարուած են 2012-2017-ին^[13]
Կաղապար:Country data Սիրիա Սուրիա^[14]^[15]
Կաղապար:Country data Վենեզուելլա Վենեզուելլա
- 8 համալիր 9К331 «Թոր-М1», 2012-ի դրութեամբ
- ՀՕՊ՝ 4 համալիր^[16] աւելի ուշ +26 հատ պատուիրուած են^[17]^[18] 9К331 «Тор-М1», 2012-ի դրութեամբ
Կաղապար:Country data Պերու՝ Փերու^[19]^[20]

Նախկիններ

Կաղապար:Country data Վրաստան Վրաստան^[21]^[22]
Կաղապար:Country data Ղազախստան Ղազախստան

Ծանօթագրութիւններ

↑ Yerakouyn-Daily News Հայաստան Tor Զենիթահրթիռային Համակարգեր Պիտի Գնէ^{[permanent dead link]}
↑ «Ведомости» Ալեքսէյ Նիքոլսքի Ռուսիան կը զինէ Ազրպէյճանը (ռուս.)
↑ es:Tor-M1
↑ [John Pike Եմենի Օդային Ույժեր [1] 24 Յունուար 2015 John Pike Եմենի Օդային Ույժեր [http://www.globalsecurity.org/military/world/yemen/airforce.htm%5D 24 Յունուար 2015] ^{[permanent dead link]} (անգլերէն)
↑ widesoft systems։ «.:( Les grands bouleversements gopolitiques imposent une nouvelle vision du monde ):.»։ արտագրուած է՝ 14 November 2014
↑ [2]
↑ «Exhibition of Ukraine's Modern Military Vehicles»։ YouTube։ 112.UA։ արտագրուած է՝ 24 August 2017
↑ Гвардейский 1146-й зенитный ракетный полк возрожден в Беларуси
↑ «На подходе новая батарея ЗРК «Тор-М2»»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-04-07-ին։ արտագրուած է՝ 2018-05-22
↑ Заключен контракт на поставку в белорусскую армию батареи зенитного ракетного комплекса "Тор-М2"
↑ «warfare.be»։ warfare.be։ արտագրուած է՝ 30 April 2018
↑ http://bmpd.livejournal.com/2006953.html^{[permanent dead link]}
↑ «ЦАМТО / Новости / Валерий Герасимов: за пятилетний период принято на вооружение более 300 новых образцов ВиВТ»։ armstrade.org։ արտագրուած է՝ 30 April 2018
↑ inserbia.info: Russia fulfilling contracts with Syria for Tor, Buk and Bastion systems, accessed October 21, 2016
↑ sputniknews.com: Made in Russia: Syria Continues to Develop Its Air Defense Forces, accessed October 21, 2016
↑ «Hugo Chávez agradece a Rusia por suministrar a Venezuela "el armamento más moderno del mundo"» (իսպաներեն)։ RIA Novosti։ 2011-08-18։ արտագրուած է՝ 2011-08-18
↑ The Military Balance 2012. — P. 405.
↑ The Military Balance 2012. — P. 406.
↑ Bericht auf dtig.org (S. 10) (PDF; 156 kB)
↑ «Auf der MilitärinfoseiteArmy Recognition unter Vehicles with missiles»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ June 15, 2007-ին։ արտագրուած է՝ 2015-04-29 (անգլերէն)
↑ Քիեւը կը հրաժարի խոստովանիլ Վրաստանէն С-200 եւ "Թոր" համակարգերու ներմուծումը (ռուս.)
↑ «geo-army.ge»։ www.geo-army.ge։ արտագրուած է՝ 30 April 2018

[1] Yerakouyn-Daily News Հայաստան Tor Զենիթահրթիռային Համակարգեր Պիտի Գնէ^{[permanent dead link]}

[2] «Ведомости» Ալեքսէյ Նիքոլսքի Ռուսիան կը զինէ Ազրպէյճանը (ռուս.)

[3] s:Tor-M1

[4] [John Pike Եմենի Օդային Ույժեր [1] 24 Յունուար 2015 John Pike Եմենի Օդային Ույժեր [http://www.globalsecurity.org/military/world/yemen/airforce.htm%5D 24 Յունուար 2015] ^{[permanent dead link]} (անգլերէն)

[5] widesoft systems։ «.:( Les grands bouleversements gopolitiques imposent une nouvelle vision du monde ):.»։ արտագրուած է՝ 14 November 2014

[6] [2]

[7] «Exhibition of Ukraine's Modern Military Vehicles»։ YouTube։ 112.UA։ արտագրուած է՝ 24 August 2017

[8] Гвардейский 1146-й зенитный ракетный полк возрожден в Беларуси

[9] «На подходе новая батарея ЗРК «Тор-М2»»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-04-07-ին։ արտագրուած է՝ 2018-05-22

[10] Заключен контракт на поставку в белорусскую армию батареи зенитного ракетного комплекса "Тор-М2"

[11] «warfare.be»։ warfare.be։ արտագրուած է՝ 30 April 2018

[12] ttp://bmpd.livejournal.com/2006953.html^{[permanent dead link]}

[13] «ЦАМТО / Новости / Валерий Герасимов: за пятилетний период принято на вооружение более 300 новых образцов ВиВТ»։ armstrade.org։ արտագրուած է՝ 30 April 2018

[14] serbia.info: Russia fulfilling contracts with Syria for Tor, Buk and Bastion systems, accessed October 21, 2016

[15] sputniknews.com: Made in Russia: Syria Continues to Develop Its Air Defense Forces, accessed October 21, 2016

[16] «Hugo Chávez agradece a Rusia por suministrar a Venezuela "el armamento más moderno del mundo"» (իսպաներեն)։ RIA Novosti։ 2011-08-18։ արտագրուած է՝ 2011-08-18

[17] The Military Balance 2012. — P. 405.

[18] The Military Balance 2012. — P. 406.

[19] Bericht auf dtig.org (S. 10) (PDF; 156 kB)

[20] «Auf der MilitärinfoseiteArmy Recognition unter Vehicles with missiles»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ June 15, 2007-ին։ արտագրուած է՝ 2015-04-29 (անգլերէն)

[21] Քիեւը կը հրաժարի խոստովանիլ Վրաստանէն С-200 եւ "Թոր" համակարգերու ներմուծումը (ռուս.)

[22] «geo-army.ge»։ www.geo-army.ge։ արտագրուած է՝ 30 April 2018

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]