Հայկ Եազմաճեան
Հայկ Յովհաննէս Եազմաճեան (30 Յունուար 1898, Կոստանդնուպոլիս - 12 Փետրուար 1975, Երեւան), հայ բժիշկ, հոգեբոյժ, մանկավարժ, գիտնական, ազգային եւ հասարակական գործիչ։
 | |
|---|---|
| Ծնած է | 30 Յունուար 1898 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Մահացած է | 12 Փետրուար 1975 (77 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն |
| Կրթութիւն |
Կ. Պոլսոյ համալսարան, |
| Մասնագիտութիւն | բժիշկ, հասարակական գործիչ |
| Կոչում |
Բժշկութեան դոկտոր, |
| Աշխատավայր | |
| Ծնողներ | Յովհաննէս Եազմաճեան |
Կենսագրութիւն Խմբագրել
Ծնած է 30 Յունուար 1898-ին, Կոստանդնուպոլիս։ Տարրական կրթութիւնը ստացած է Վառնայի մէջ, միջնակարգը՝ Կ. Պոլսոյ մէջ։ Բժշկական բարձրագոյն կրթութիւնը ստացած է Կ. Պոլսոյ (1918-1922 թուականներուն) եւ Փարիզի (1923-1925) համալսարաններուն մէջ։ Մասնագիտացած է հոգեբուժութեան մէջ։ 1927-ին Փարիզի մէջ արժանացած է բժշկութեան դոկտորի կոչման։ Փարիզի մէջ զբաղած է բժշկական, գիտական, հասարակական եւ ազգային գործունէութեամբ, եղած է Փարիզի Հայ բժշկական միութեան եռանդուն անդամներէն։
1936-ին, Կոմիտասի աճիւնին ուղեկից դառնալով, հաստատուած է Հայաստան։
1936-1975 թուականներուն, Երեւանի հանրապետական հոգեբուժական դարմանական բուժարանին մէջ աշխատած է իբրեւ հոգեբոյժ: Միաժամանակ աշխատած է Երեւանի պետական բժշկական հիմնարկին հոգեբուժութեան ամպիոնէն ներս, իբրեւ օգնական, ինչպէս նաեւ Երեւանի պետական համալսարանէն ներս, իբրեւ իրաւաբանական բաժինի դատական հոգեբուժութեան դասախօս։
1944-1946 թուականներուն եղած է Հայկական ՍՍՌ Գիտութիւններու ակադեմիայի բժշկութեան եւ կենսաբանութեան պատմութեան բաժինի գիտաշխատող եւ քարտուղար։ Եղած է խորաթափանց գիտնական, փորձառու դարմանագէտ, հմուտ մանկավարժ եւ ազնիւ անձնաւորութիւն։
1954-ին պաշտպանած է գիտական աւարտաճառը՝ «Հոգեբուժական հայեացքները Հայաստանում հնագոյն ժամանակներից մինչեւ ԺԱ. դար» նիւթով, եւ արժանացած բժշկական գիտութիւններու թեկնածուի գիտական աստիճանին։ Դարմանական հոգեբուժութեան եւ հոգեբուժութեան պատմութեան վերաբերեալ աւելի քան 40 տպուած եւ անտիպ յօդուածներու հեղինակ է։ Բազմակողմանի զարգացած այս անձնաւորութիւնը եղած է նաեւ արուեստի մեծ սիրահար մը։ Պաշտած է Կոմիտասը, Մեծարենցը ու շատ սիրած՝ ֆրանսական մշակոյթը։ Ունի ֆրանսերէն եւ հայերէն անտիպ բանաստեղծութիւններու տետրակ մը եւ «Օրագիր» մը։ Հայկական ՍՍՀ վաստակաւոր բժիշկի կոչման արժանացած է (1966), մետալներով ու պատուոյ գիրերով պարգեւատրուած։
Մահացած է 12 Փետրուար 1975-ին, Երեւան։
Աղբիւր Խմբագրել
- Յարութիւն Մինասեան, Օսմանեան կայսրութիւնում Թուրքիայի Հանրապետութիւնում բռնաճնշումների եւ ցեղասպանութեան ենթարկուած հայ բժիշկներ, Երեւան, «Լուսաբաց», 2014 — 520 էջ։